Zelzeleler kayısı üreticilerinin “monilya hastalığına” karşı uğraşını aksattı
“Asrın felaketi” olarak anılan sarsıntılar nedeniyle ilaç temininde zorlanan Malatya’daki kayısı üreticilerinin kıymetli kısmının bu yıl monilya hastalığıyla çabası sekteye uğradı.
Üreticiler, kayısı ağaçlarında her yıl görülen ve randımanı en az iki hasat devri düşüren monilya hastalığına karşı, birinci çiçeklenme periyodundan itibaren zirai ilaçla çaba ediyor.
Kentteki zirai ilaç bayilerinin sarsıntılar nedeniyle kapalı olması, üreticilerin ilaç teminini zorlaştırdı.
Özellikle erken çiçek açan 1200 rakımın altındaki bahçelerdeki kayısı ağaçlarında monilya hastalığının tesirleri gözlenmeye başlandı. Kimi bölgelerde de don, kayısı ağaçlarını etkiledi.
Zirai ilaç temin eden üreticiler, ilaçlama çalışmalarını sürdürüyor.
Kent genelinde Tarım ve Orman Vilayet Müdürlüğünün hasar tespit çalışmaları devam ediyor.
“En büyük zahmetimiz bayilerin kapalı olmasıydı”
Malatya’daki 9 milyon kayısı ağacından 1 milyon 100 bininin bulunduğu Yeşilyurt ilçesinde de üretciler, monilya hastalığıyla çaba ediyor.
Yeşilyurt Ziraat Odası Lideri Doğan Solmaz, Çayırköy Mahallesi’nde monilya hastalığının tesirlerinin gözlendiği kayısı bahçelerinde incelemede bulundu.
Solmaz, AA muhabirine, hastalığın ve donun tesirlerinin havalar ısındıkça bahçelerde daha bariz biçimde ortaya çıkacağını kaydederek, şöyle dedi:
“En büyük ıstırabımız, afetten ötürü ilaç bayilerinin kapalı olmasıydı. Her çiftçimiz Tarım Kredi Kooperatifine üye olmadığı için ilacı borçla alamadığından ötürü ilaçlamalarda aksamalar oldu. Monilya hastalığı bu bahçede de gözle görülüyor. Hastalık kayısıda hem bu yılki hem de gelecek yılki hasadı olumsuz etkiliyor.”
Dondan da etkilenen bahçelerin bulunduğunu belirten Solmaz, bu hususta Tarım ve Orman Müdürlüğü yetkilileri ile sigorta eksperlerinin hasar tespit çalışmaları yaptığını kaydetti.
“Hastalıklı kollar kesilmeli”
Monilya hastalığı ile donun, sarsıntıdan etkilenen kayısı üreticilerinin mağduriyetini artırdığını lisana getiren Solmaz, şöyle devam etti:
“Devletimizin çiftçimize takviyesinin devam etmesi lazım zira Malatya’nın iktisadı kayısıya dayanmakta. Afetten ötürü Malatya’nın iktisadı şu an durmuş durumda. Çiftçi hasadını yapabilirse kentin iktisadına takviye sağlamış olur.”
“Zaten afetzedeyiz, kayısı da olmazsa…”
Kayısı üreticisi Baki Özdemir, zelzele nedeniyle kentteki iş yerlerinin yıkılmasının çiftçiyi de olumsuz etkilediğini söyledi.
Üreticilerin hasat sonu ödeme kaydıyla ilaç temin ettiği bayilerinin bulunduğu binaların yıkıldığını da tabir eden Özdemir, şöyle konuştu:
“Genelde ilaç erişiminde zorluk yaşadık. Birtakım ilaç bayilerinin kimilerinin adresleri değişti, kimilerinin dükkanları yıkıldı. Her üretici de Tarım Kredi Kooperatifine üye olmadığı için borçla alamadı. İlaç erişimi zorlaştı. Yağmurun peş peşe yağması da ilaç atmamızı geciktirdi. Bu nedenle ağaçlar monilya hastalığına yakalandı. İlacı bulduktan sonra yağmur fırsat vermedi. Çamurda, vatandaş ilaç atmaya çalıştı fakat maalesef ağaçlar monilya oldu. Esasen afetzedeyiz, kayısı da olmazsa Malatya’da çarkın bir dişlisinin kırılması manasına gelir. Devletimiz elini uzatırsa çiftçimiz için çok âlâ olur.”
Monilya hastalığı nedir?
Literatürde “Monilinia laxa” olarak isimlendirilen hastalık; kayısı, şeftali, kiraz, erik, vişne ve badem üzere sert çekirdekli ağaçlarda meyve randımanında kayıplara yol açabilen, bir çeşit mantar hastalığı olarak tanımlanıyor.
Ağaca bulaşan hastalık, bilhassa çiçek, çiçek sapı, sürgün ve en son olarak da meyvelere sirayet ediyor.
Enfeksiyona uğramış çiçekler kahverengi bir renk alıyor. Hastalık ince sürgünlerin büsbütün kurumasına, kalın sürgünlerde ve kısımlarda ise “kanser” yaraları oluşmasına ve kolların uçtan geriye gerçek kurumasına yol açıyor.
İl Tarım ve Orman Müdürlüğü, hastalığın görüldüğü alanlarda enfekteli sürgün ve kolların kesilerek imha edilmesi, mumyalaşan meyvelerin toplanarak toprağa gömülmesinin büyük kıymet arz ettiğini bildiriyor.
Ağaçları hastalıktan korumak için her yıl çiçeklenmenin yüzde 5 ila 10 olduğu birinci çiçeklenme devri ile yüzde 90 ila 100 olduğu çiçeklenmenin tamamlandığı son periyotta olmak üzere zirai ilaçla uğraş edilmesi gerektiği belirtiliyor.