Türkiye’nin NATO Büyükelçisi Gümrükçü, ittifakın 74. yılında bağları kıymetlendirdi Açıklaması

Türkiye’nin NATO Daimi Temsilcisi Büyükelçi Levent Gümrükçü, NATO’nun 74 yıllık tarihinde Türkiye’nin ittifaka en fazla katkı yapan üyelerinden olduğunu, bugün Türkiye’nin Rusya ile memleketler arası toplumun da faydasına işbirliği yapabilen tek NATO üyesi olarak öne çıktığını, terörden en çok ziyan görmüş lakin terör örgütlerine en çok da ziyanı vermiş müttefik pozisyonunda bulunduğunu söyledi.

Büyükelçi Gümrükçü, 4 Nisan 1949’da kurulan NATO’nun 74. kuruluş yıl dönümü vesilesiyle AA muhabirine verdiği röportajda, Türkiye ve NATO’nun birbirleri için değerini kıymetlendirdi.

Türkiye’nin NATO için kıymetini anlatırken “74 yılın geneline baktığımızda Türkiye, NATO’ya en fazla katkı yapan ülkelerden bir adedidir.” diyen Gümrükçü, Soğuk Savaş devrinde Türkiye’nin Sovyetler Birliği ile sona sahip iki müttefik ülkeden biri olarak stratejik değerde bulunduğunu hatırlattı.

Gümrükçü, Soğuk Savaş’tan sonra NATO’nun kolektif savunmadan çok, alan dışı krizlere mukabele eden güvenlik örgütü üzere hareket etmeye başladığını, bu devirde Bosna Hersek, Kosova ve Afganistan’daki üzere NATO operasyonlarına da Türkiye’nin en önemli askeri ve siyasi katkıyı sunan müttefiklerin ortasında olduğunu vurguladı.

NATO’nun geçen yıl kabul edilen “Stratejik Konsept Belgesi”nde Rusya ve terör tehdidine yer verildiğini anımsatan Gümrükçü, şunları söyledi:

“Bugün ittifak içinde Rusya ile konuşabilen ve Rusya ile muhakkak kimi alanlarda ortak bir anlayış geliştirerek memleketler arası toplumun da faydasına işbirliği yapabilen tek müttefik Türkiye. Bunun örneklerini Kafkaslar’da, Suriye’de, Libya’da görüyoruz. Keza, Ukrayna Savaşı sırasında da iki tarafla da irtibatını açık tutup şimdi bir barış muahedesi olmasa bile, taraflar ortasında önemli inanç artırıcı tedbirleri hayata geçirebilen tek müttefik Türkiye’dir. Karadeniz Tahıl Mutabakatı, esir değişimi yahut nükleer santralin güvenliği üzere hususlarda oynadığımız değerli roller bunun somut örnekleri. Bu tavrımızın Ukrayna’nın yanı sıra Avrupa-Atlantik güvenliğine ve NATO’ya da çok önemli katkısının olduğunu söyleyebiliriz.

Terör örgütleri bağlamında da Genel Sekreter Jens Stoltenberg’in de daima söylediği üzere bugüne kadar terörden en çok ziyan görmüş müttefik Türkiye’dir. Ancak terörizme ve terör örgütlerine en fazla ziyan vermiş müttefik de Türkiye’dir. Bugün yalnızca PKK ve onun Suriye’deki uzantıları YPG, PYD ile değil, DEAŞ, El Esas yahut Eş-Şebab olsun, dünyanın her yerinde terörle en kararlı ve faal çabayı veren müttefik Türkiye’dir.”

Gümrükçü, Türkiye’nin 74 yıl boyunca NATO’nun gündeminde yer alan tüm konularda çok öncelikli ve ayrıcalıklı bir rol oynamanın yanı sıra NATO’daki en büyük silahlı kuvvetlere sahip ikinci ülke olduğunu vurguladı.

Türk Silahlı Kuvvetlerinin yalnızca sayısal manada değil, etrafındaki güvenlik durumundan ötürü gerçekleştirdiği ulusal harekatlar nedeniyle, operasyonel deneyim bakımından da öbür müttefiklerin daha ötesinde bir kabiliyete ve üstünlüğe sahip olduğunun altını çizen Gümrükçü, Türk Silahlı Kuvvetlerinin askeri teçhizat ve yeteneklerine de değindi.

Gümrükçü, “Türkiye, son 15-20 yılda savunma endüstrisinde geldiği basamak ile, askeri teçhizat ve savunma yeteneklerini değerli ölçüde kendisi üretebilen bir müttefik olmanın ayrıcalığına da sahip.” diye konuştu.

Türkiye’nin bugün kendi ürettikleri yahut yıllar içinde izlediği aktif tedarik programlarıyla ittifak bünyesinde askeri yetenekler açısından da en güçlü silahlı kuvvetlere sahip ülkelerden bir olduğunu kaydeden Gümrükçü, bu kapsamda silahlı insansız hava araçları, helikopterler ile havada yakıt ikmal ve keşif uçakları, zırhlı muharebe araçları, gemi ve radar sistemlerinin bilhassa öne çıktığını, Türkiye’nin her alanda kendi yeteneklerini geliştirmeye devam ettiğini lisana getirdi.

NATO’nun Türkiye için önemi

Gümrükçü, ittifakın Türkiye için kıymetini anlatırken de “İkinci Dünya Savaşı’ndan kısa müddet sonra bugüne kadar tarihteki en başarılı ittifak olarak nitelendirebileceğimiz NATO’nun üyesi olmamız bize her şeyden evvel topraklarımızın savunmasında çok büyük kazanım sağlamıştır.” sözünü kullandı.

Türkiye’nin güçlü bir ülke olarak kendi savunması için ulusal seviyede çok önemli imkanlara sahip olduğunu vurgulayan Gümrükçü, bunun yanında NATO’nun kolektif savunma şemsiyesi altına girmenin hasım aktörleri caydırmada değerli tesir yaptığını belirtti.

Gümrükçü, NATO’nun birebir vakitte müttefik silahlı kuvvetler için bir “okul” niteliğinde olduğunu, Türk Silahlı Kuvvetlerinin de başka müttefiklerle bir arada bu okuldan, başta ortak tatbikat ve eğitim programları olmak üzere kıymetli ölçüde yararlandığını, bugün taktik ve operasyonel anlayıştan kullanılan ekipman ve yeteneklerin standartlarına kadar birçok açıdan Türk Silahlı Kuvvetlerinin NATO üyeliğinin kendisine sağladığı imkanlar sayesinde gücüne güç kattığını söyledi.

NATO için güvenliğin parçalanamaz olduğunu ve ittifak topraklarındaki tüm gelişmelerin tüm üyeleri ilgilendirdiğini hatırlatan Gümrükçü, askeri gücü öne çıksa da özü prestijiyle siyasi bir örgüt olan NATO’nun Kuzey Amerika ve Avrupa ülkeleri için yalnızca askeri değil, siyasi olarak da istişarelerde bulundukları, güvenlik alanındaki tüm gelişmeleri birlikte takip ettikleri bir forum olduğunu tabir etti.

Gümrükçü, “Bu özelliğiyle NATO, transatlantik münasebetlerin temel platformudur. ABD ve Kanada ile Avrupalı müttefikleri bir ortaya getirebilen en kuvvetli ve en sonuç odaklı platform olması bakımından da NATO, Türkiye’ye yıllar içinde görüş ve beklentilerimizi başka üyelerle direkt, topluca ve müttefiklik ruhu içinde paylaşma imkanı sağlamıştır.” dedi.

Gümrükçü ayrıyeten NATO’nun Balkanlar, Orta Asya, Kafkaslar, Orta Doğu ve Kuzey Afrika üzere dünyanın birçok bölgesinde paydaşlık alakaları bulunduğunu, Türkiye’nin tüm bu coğrafyalarla özel bağları bulunan bir müttefik olarak bu iştiraklerin geliştirilmesinde oynadığı rolle de öne çıktığını hatırlattı. Gümrükçü, NATO’nun Türkiye’ye bu ülkelerle alakalarını çok taraflı bir platformda çeşitlendirme ve derinleştirme imkanı sağladığını kaydetti.

İsveç, Finlandiya ve açık kapı politikası

Büyükelçi Gümrükçü, Türkiye’nin NATO’nun açık kapı siyasetini her vakit desteklediğini, en son Finlandiya’nın üyeliğine onay vererek bunu bir kere daha gösterdiğini söyledi.

Finlandiya ve İsveç üyelik başvurusu yaptığında Türkiye’nin bu ülkelerin evvel terörle gayrette legal telaşları giderecek adımlar atmalarına duyulan gereksinimi savunduğunu hatırlatan Gümrükçü, “Bu tavrımızı o devirde birçok ülke tam olarak anlayamadı ve Türkiye’nin çeşitli saiklerle ittifakın genişlemesine karşı olduğunu öne sürdüler. Bugün gelinen noktada durumun bu türlü olmadığını herhalde çok açık biçimde görmüşlerdir.” diye konuştu.

Gümrükçü, Türkiye, İsveç ve Finlandiya ortasında Haziran 2022’de Madrid’deki NATO Tepesi’nde imzalanan Üçlü Muhtıra çerçevesinde terörle çaba bakımından gereken adımlar atıldığı vakit Türkiye’nin çabucak bunun karşılığını yaptığını ve Finlandiya’nın üyeliğini onayladığını belirterek, şunları kaydetti:

“Türkiye’nin bilhassa Soğuk Savaş sonrası periyotta açık kapı siyasetine verdiği takviye zati ortadaydı. Biz Gürcistan’dan Ukrayna’ya kadar Avrupa-Atlantik coğrafyasında isteyen ve üyelik kriterlerini yerine getiren tüm ülkelerin üyeliğine her vakit olumlu yaklaştık. Bugün Finlandiya’nın üyeliğini onaylayarak bu tavrımızı bir defa daha kanıtladığımızı düşünüyorum. İttifak içindeki genel anlayış da bu noktaya gelmiş durumda. Bilhassa Finlandiya’nın üyeliğini onaylamamızla bir arada bugüne kadar bizim bu bahisteki tavrımızı farklı biçimlerde algılamaya ve algılatmaya çalışan çevrelerin argümanları büsbütün ortadan kalktı diye düşünüyorum. Bu esasen İsveç için de kıymetli ve olumlu bir iletidir. İsveç’e de diyoruz ki ‘Finlandiya Üçlü Mutabakatın gereklerini yerine getirdi, çabucak verdiğimiz kelamı tutarak üyeliklerini onayladık.’ Artık siz de ne vakit o noktaya gelirseniz tıpkı şeyi sizin için de yapacağız.”