TAGEM, 42 Hastalık ve Kuraklığa Güçlü Tarla Bitkisi Çeşidini Tescil Ettirdi

Tarım ve Orman Bakanlığı Ziraî Araştırmalar ve Siyasetler Genel Müdürlüğünün (TAGEM) farklı bölgelerdeki araştırma enstitülerince, bu yıl, hastalığa ve kuraklığa güçlü 42 tarla bitkisi çeşidi tescil ettirilerek Türk tarımına kazandırıldı.

Bakanlıktan yapılan açıklamaya nazaran, tohumculuk sisteminin ana ögesini, faal tohumculuk üzerine yapılan araştırma ve geliştirme projeleri oluşturuyor. Yerli tohumculuğun geliştirilmesi için yerli bitki ıslahı ve geliştirme çalışmalarının artarak devam etmesi büyük kıymet taşıyor.

Tohumculuk kesiminin işlevlerinin faal bir halde yerine getirilmesini sağlayan bitki ıslahı ve çeşit geliştirme, genetik araştırmalar, çeşitlerin kıymetlendirilmesi, tanıtım ve yayın, özel bilgi, marifet ve deneyim gerektiriyor.

Tarım ve Orman Bakanlığına bağlı TAGEM de yerli tohumculuğun geliştirilmesine yönelik ıslah ve geliştirme çalışmaları yürütüyor. TAGEM, AR-GE faaliyetleri çerçevesinde, Türkiye genelindeki ıslah çalışmalarında birçok gelişmiş ülkede kullanılan “markör” teknolojisini kullanıyor.

Bu teknolojiyle uygun bitkilerin süratli ve hakikat tespitinin çok kısa müddette yapılması, bilhassa randıman düşüşlerine neden olan hastalıkların engellenmesi, kalite ve randımanın artırılması amaçlanıyor.

TAGEM, tarla bitkilerinde geliştirilen yüzde 100 yerli ve ulusal çeşitlerle tohumculukta büyük hisse sahibi bir pozisyonda bulunuyor. Bu çerçevede, tarla bitkilerinde son 5 yılda 289, toplamda ise 900’den fazla çeşit tescil ettirildi. Araştırma enstitülerinin geliştirdiği bu çeşitler, özel bölüm firmalarına devredilerek çiftçilere ulaştırılıyor.

Üretime kazandırılan çeşitler

Tarla bitkileri alanında, Türkiye’de üretilen sertifikalı tohumluk üretiminin yüzde 40’lık kısmı, TAGEM’e bağlı araştırma enstitülerince geliştirilen çeşitlerden oluşuyor.

TAGEM, geçmişte kenevir, siyez buğdayı, antioksidan oranı yüksek siyah çeltik, insan besini (diyet) gayeli kullanılan kavuzsuz arpa ve oleik aspir üzere onlarca çeşidi, uzun emekler sonucu, ülkede birinci sefer tescil ettirerek ulusal çeşit listesine dahil ettirmişti.

Son yıllarda geliştirilen 12 yerli patates çeşidi ve tıbbi aromatik bitkiler kapsamında geliştirilen 28 çeşit de ülke iktisadına büyük katkılar sağlamak üzere üretime kazandırıldı.

Hayvancılığın en kıymetli girdilerinden olan kaliteli kaba yeme ulaşabilmek ismine geliştirilen 77 yem bitkisi çeşidine ait ise mukavele imzalandı.

Geliştirilen doğal renkli pamuk çeşitleri, dokuma dalının kullanımına sunulurken, yakın vakitte ülkede birinci kere iki indirgeyici mısır sınırı tescil ettirilerek müdafaa altına alındı.

42 çeşidin içerisinde buğday, arpa, kekik ve fasulye de bulunuyor

Yerli bitki ıslahı ve geliştirme çalışmalarında yeni bir çeşit ortalama 10-15 yıllık bir emeğin sonucunda tarıma kazandırılarak tescil ettiriliyor. Bu kapsamda yürütülen çalışmalar sonucunda, TAGEM bünyesindeki araştırma enstitüleri tarafından, bu yıl, 42 tarla bitkisi çeşidi tescil ettirilerek Türk tarımına kazandırıldı.

Bu çeşitler Ege Ziraî Araştırma Enstitüsü, Karadeniz Ziraî Araştırma Enstitüsü, Trakya Ziraî Araştırma Enstitüsü, Doğu Akdeniz Ziraî Araştırma Enstitüsü, Memleketler arası Ziraî Araştırma Enstitüsü, Tarla Bitkileri Ziraî Araştırma Enstitüsü, Mısır Araştırma Enstitüsü, Geçit Jenerasyonu Ziraî Araştırma Enstitüsü ve Atatürk Bahçe Kültürleri Merkezi Araştırma Enstitüsünce geliştirildi.

“Yalı Çapkını”, “Pembe İnci”, “Mete”, “Sultan”, “Poyraz”, “Kurtuluş”, “Uluğ Bey” üzere farklı isimlerle tescil ettirilen çeşitlerin hangi cinslerden kaç adet olduğunu gösteren liste şu biçimde:

“- Serin iklim tahıllarında 13 çeşidin 4’ü arpa, 4’ü ekmeklik buğday, 2’si makarnalık buğday, 1 kavılca buğdayı, 1 tritikale ve 1 yulaf

Endüstri bitkilerinde 21 çeşidin 4’ü ayçiçeği, 9’u tütün, 6’sı pamuk, 1’i patates ve 1’i yer fıstığı

Çayır mera ve yem bitkilerinde 5 çeşidin 2’si İtalyan çimi, 2’si gazal boynuzu ve 1’i yem bezelyesi

Tıbbı ve aromatik bitkilerde 2 çeşit kekik

Yemeklik tane baklagillerde 1 çeşit kuru fasulye.”