Pakistan’daki Afgan mülteciler Ramazan Bayramına buruk giriyor
Pakistan’ın başşehri İslamabad’ın dışındaki kampta yaşayan Afgan mülteciler, güç kaideler ve ekonomik sorunlar sebebiyle Ramazan Bayramı’na buruk giriyor.
Eski Sovyetler Birliği’nin 1979’da Afganistan’ı işgalinin çabucak akabinde Pakistan’ın başşehri İslamabad’ın dışında kurulan Afgan Basti Kampı’nda yaklaşık 30 bin kişi yaşıyor.
Kampta yaşayanların 1990’ların sonuna yanlışsız Afganistan’a dönmeyi planladığı sırada, 7 Ekim 2001’de başlayan ABD işgali, daha fazla Afgan’ın etraf ülkelere göç etmesine sebep oldu. Bu durum, Afgan Basti Kampı’ndaki mültecilerin sayısının da artmasına yol açtı.
Ülkenin en çağdaş kenti İslamabad’a kısa bir aralıkta bulunan Afgan Basti Kampı olumsuz etraf şartlarıyla dikkati çekiyor.
Kampta asfalt yol bulunmuyor. Bilhassa muson devrinde yağan yağmurlar, kamp sakinlerini çamur içinde yaşamak zorunda bırakıyor.
Pis suların, dar sokak ortalarında aktığı kampta, su ve kanalizasyon altyapısı da bulunmuyor. Yolların etrafı kirli su ve çöplerle dolu durumda.
Kampta elektrik altyapısı olmadığı üzere konutlardan çıkan atık sular, meskenlerin altına açılan bir delikten toprak yollara akıyor. Bu durum başta buralarda oynayan çocuklar olmak üzere kamp sakinlerinin sıhhatine yönelik önemli tehdit oluşturuyor.
Su muhtaçlıkları da mescitlerden yahut kuyulardan taşıma yoluyla karşılanıyor.
Burada yaşayan mültecilerin birçok, başkentte çeşitli dallarda gündelik işlerde çalışıyor.
Bayrama buruk giriliyor
Kamptaki mescitlerden birinde imamlık yapan Nasir Ahmed, Afgan mültecilerin yaşadıkları koşulların zorluğuna işaret ederek, ekonomik zorluklar da buna eklenince bayramın buruk karşılandığını söyledi.
Uzun yıllardır kampta kaldıklarını belirten Mahmud Din ise içerisinde bulundukları kurallar sebebiyle bayram coşkusunu tam yaşayamadıklarını söz etti.
Din, bir yandan ülkede artan enflasyon öbür yandan kamptaki koşulların kendileri için zorlayıcı olduğunu lisana getirerek, “Şartlarımız aşikâr. Bayram geldi lakin ‘ne yapacağız’ diye düşünüyoruz.” dedi.
Ekonomik olarak zorlandıklarına işaret eden Din, “Ramazan Bayramı’na ulaştık ancak kimi ailelerde çalışan kimse yok. Onların durumu çok daha sıkıntı.” diye konuştu.
Din, Birleşmiş Milletler Mülteciler Yüksek Komiserliğinin (BMMYK) yardımlarının yetersiz olduğunu lisana getirerek, “20-30 şahsa yetecek yardım getiriyorlar. Fotoğraf çekip gidiyorlar. Burada binlerce kişi yaşıyor.” sözlerini kullandı.
3 milyon Afgan mülteci
BMMYK datalarına nazaran, 2022 sonu prestijiyle Pakistan’da 1 milyon 300 binden fazla kayıtlı Afgan mülteci bulunuyor. Bu mültecilerden 691 bini Hayber Pahtunhva, 318 bini de Belucistan eyaletinde yaşıyor. Kalan mülteciler de ülkenin başka eyalet ve bölgelerinde hayatlarını sürdürüyor.
Pakistan hükümeti ise kayıt dışı olanlarla birlikte Afgan mültecilerin sayısının 3 milyon civarında olduğunu belirtiyor.
Pakistan’daki Afgan mültecilerin yüzde 69’u kent ve kent etraflarındaki varoş bölgelerde yaşarken geri kalanı ise kendileri için kurulan 54 mülteci kampında hayat sürüyor.
Bu kamplardan 43’ü Afganistan’a hudut komşusu Hayber Pahtunhva eyaletinde bulunuyor.