Hindistan, Orta Asya ülkeleriyle Çabahar Limanı’nın geliştirilmesi konusunu görüştü

Hindistan-Orta Asya Ortak Çalışma Kümesi, üye ülkelerin denize erişimini sağlamak için İran’daki Çabahar Limanı’nın geliştirilmesi konusunu ele aldı.

Ortak Çalışma Kümesi üyeleri Kazakistan, Kırgızistan, Tacikistan, Türkmenistan ve Özbekistan’dan bakan yardımcıları ve kıdemli yetkililer, Hindistan’ın Mumbai kentinde bir ortaya geldi.

12-13 Nisan tarihlerinde birinci toplantısını düzenleyen Ortak Çalışma Kümesi, görüşmelerin akabinde ortak açıklama yayımladı.

Açıklamada, kümenin, üye ülkelerin denize erişimini sağlamak için İran’daki Çabahar Limanı’nın geliştirilmesi konusunu görüştüğü söz edildi.

Çabahar Limanı’nın Afgan halkına insani yardım ulaştırılması ve Afgan iş adamı ile tüccarlara ekonomik fırsatlar sağlanması açısından değerine vurgu yapılan açıklamada, Hindistan’ın Afganistan’a toplam 2,5 milyon ton buğday ve 2 bin ton bakliyat sevkiyatı yapmak için limanı kullandığı belirtildi.

Açıklamada, ülkelerin, Hindistan ve Orta Asya ülkeleri ortasındaki ticaretin ve bölgesel irtibatların geliştirilmesi konusunda anlaştığı tabir edildi.

Ülkeler ortasındaki temasların güçlendirilmesine yönelik projelere öncelik verilmesi gerektiğine vurgu yapılan açıklamada, ülkelerin, özel bölümün de bu temasta etkin formda rol oynamasının değerinde mutabık kaldığı kaydedildi.

Çabahar Limanı’nın önemi

Hindistan, İran’ın güneydoğusundaki Çabahar Limanı’nı kullanarak Orta ve Güneydoğu Asya ülkelerine ulaşmayı hedefliyor.

Pakistan’dan geçmeden Afganistan ve Doğu Avrupa’ya ulaşabileceği alternatif ticaret yolları inşa etme gayretindeki Hindistan’ın teşebbüslerinin İran’ın Çabahar Limanı jeoekonomik ve stratejik kıymetini arttırıyor.

Hindistan, Afganistan’la Çabahar Limanı’nın geliştirilmesi ve Türkmenistan’la ortak yapılan “Uluslararası Kuzey-Güney Ulaştırma Koridoru Hükümetler Ortası Anlaşması” projelerine özel kıymet veriyor.

İran’ın resmi ve yarı resmi haber ajanslarına nazaran, Çabahar liman kenti, Afganistan, Türkmenistan, Özbekistan, Kazakistan ve Rusya’nın doğusuna yük sevkiyatı için en kısa ve ucuz transit güzergah niteliğini taşıyor.

Liman yetkilileri ise Çabahar’daki 6 büyük iskelenin 2,5 milyon ton kapasite ile faaliyet gösterdiğini, bu iskelelere 50 bin ton kapasiteli gemilerin demir atabildiğini söylüyor. Yakın gelecekte 70 bin tonluk kapasiteli gemilerin yanaşabilmesi için gerekli çalışmaların tamamlanmasıyla Pakistan’daki Gwadar liman kentinin kapasitesinin üzerine çıkılması öngörülüyor.

Hindistan-Orta Asya Birinci Önderler Tepesi’nde, Kazakistan, Kırgızistan, Tacikistan, Türkmenistan ve Özbekistan, bu ülkelerin denize erişimini sağlamak, İran’daki Çabahar Limanı’nı geliştirmek için öteki bir ortak çalışma kümesi kurmaya karar vermişlerdi.

Hindistan, Çabahar Limanı ve etrafındaki demir ve kara yollarının geliştirilmesi için 500 milyon dolara kadar yardım kelamı vermişti.

Çabahar Limanı’ndan Afganistan ve Orta Asya’ya uzanan, transit nakliyecilikte kullanılacak kara ve demir yolu teması yatırımlarını içeren “Çabahar Anlaşması”, 23 Mayıs 2016’da Tahran’da İran Cumhurbaşkanı Hasan Manevî, Afganistan Cumhurbaşkanı Eşref Gani Ahmedzayi ve Hindistan Başbakanı Narendra Damodardas Modi’nin katıldığı merasimle imzalanmıştı.