Hastanelerde 80 yaş ve üstü için “YAŞAM” devreye giriyor
Sağlık Bakanlığınca 80 yaş ve üstü bireyler için hastanelerde kurulacak Sağlıklı Yaş Alma Merkezleri (YAŞAM), yaşlıların konutunda ve yerinde tıbbi bakım gereksinimlerinin desteklenmesi, gerektiğinde uzaktan sıhhat hizmeti verilmesi ile hastaneden meskene, meskenden hastaneye nakli üzere vazifeleri üstlenecek.
Türkiye genelinde, 80 yaş ve üzerindekilerin kendilerinden sorumlu bir tabibe emanet edileceği Sağlıklı Yaş Alma Merkezlerinin hizmetine ait ayrıntılar belirli oldu.
AA muhabirinin edindiği bilgilere nazaran, Sıhhat Bakanı Fahrettin Koca imzasıyla vilayet sıhhat müdürlüklerine gönderilen genelgeyle kısa ismi HAYAT olan merkezlerin işleyiş ve uygulamalarına ait standartlar oluşturuldu.
Buna nazaran, Hayat’lar 80 yaş ve üzeri şahısların sıhhat hizmetlerine erişiminin kolaylaştırılması, konutunda ve yerinde tıbbi bakım muhtaçlıklarının desteklenmesi, tıbbi izlem, gerektiğinde uzaktan sıhhat hizmetiyle muayene ve danışmanlık hizmeti verilmesi, hastaneden konuta, meskenden hastaneye naklinin organize edilerek hastane içindeki tıbbi bakımı için gerekli hizmet uyumunun sağlanması gayesiyle Bakanlığa bağlı sıhhat tesisleri bünyesinde oluşturulacak.
Yaşlıların kolay erişebileceği yerler seçilecek
Merkezlerin planlaması ilin demografik yapısı ve hizmet muhtaçlığına uygun halde vilayet sıhhat müdürlüklerince yapılacak.
Yaşlıların kolay erişebileceği yerlerde oluşturulacak merkezlerde, yaşlı bireyler ve refakatçileri için bekleme alanları, muayene, yaşamsal bulguların tespiti, uzunluk ve kilo ölçümü, kan alma, EKG çekimi üzere temel sıhhat hizmetlerinin sunulmasına uygun poliklinik odası bulunacak.
Manevi dayanak çalışanı de misyon alabilecek
Merkezde bir yahut birden fazla takım hizmet verebilecek. Bir takımda uzman tabip yahut doktor, en az iki hemşire, bir yaşlı sıhhat bakım işçisi ve bir tıbbi sekreter yer alacak. Uzman doktor, geriatri uzmanının bulunduğu yerlerde geriatri uzmanı, geriatri uzmanının bulunmaması halinde ise dahiliye yahut aile hekimliği uzmanı olacak.
Eğitim ve araştırma hastanelerinde asistanlar da ilgili branş uzmanı doktorun sorumluluğunda bu takımlarda misyon yapabilecek.
Ayrıca gereksinime nazaran diyetisyen ve psikolog öncelikli olmak üzere, fizyoterapist, toplumsal çalışmacı üzere öteki meslek mensupları ile manevi takviye işçisi de merkezlerde vazife alacak.
Bir grup en fazla 300 yaşlı bireyin takibinden sorumlu olacak
YAŞAM’larda misyonlu her bir takım, en fazla 300 yaşlı bireyin takibinden sorumlu olacak. İşçi, mesai günleri ve mesai saatleri içinde hizmet sunacak. Merkezde takipli bir yaşlının mesai saati dışında rastgele bir kamu sıhhat tesisine başvurması yahut yatışı olması durumunda, HAYAT takımına Bakanlıkça belirlenen sistem üzerinden bildirimde bulunulacak.
YAŞAM’da vazifeli işçiye konutta sıhhat hizmet üniteleri haricinde öbür bir ünitede vazife verilmeyecek, işçinin hizmet içi eğitimleri de Bakanlıkça belirlenen programlar doğrultusunda gerçekleştirilecek.
Evde ve uzaktan sıhhat hizmeti de sunulacak
YAŞAM grupları, yaşlı bireyi durumuna nazaran hem yerinde hem de uzaktan sıhhat hizmeti ile kıymetlendirecek. Yatağa bağımlı yaşlı bireyler için minimum ayda bir defa, bağımsız yaşlı bireyler için de taban üç ayda bir kere kıymetlendirme yapılacak.
İlk kıymetlendirme yaşlı bireyin yerinde yahut meskende ziyareti biçiminde olacak, öteki ziyaretlerin de tercihen yerinde yüz yüze olması temel alınacak. Salgın, coğrafik ve iklim koşulları üzere durumlarda, yaşlılar, uzaktan manzaralı sıhhat hizmet sunumuyla değerlendirilebilecek.
Her yaşlı için bir tıbbi bakım planı oluşturulacak
Ekibiyle birlikte yaşlı bireyi yerinde yahut konutunda ziyaret edecek ÖMÜR doktorları, kişinin bakım ihtiyaçlarını belirleyerek, bir tıbbi bakım planı oluşturacak. Bu kapsamda yaşlının muhtaçlığına nazaran, fizyoterapist, fizyoterapi ve rehabilitasyona yönelik ölçme ve değerlendirmeleri ile gereken tedavi programı hazırlanacak.
Ekipteki toplumsal çalışmacılar, yaşlı bireyin meskende bakım, toplumsal dayanak yahut kurumsal bakım gereksiniminin belirlenmesine yönelik hizmeti verecek, diyetisyenler de tabiple birlikte kişinin beslenmesine yönelik değerlendirmeleri yapacak.
Ayrıca ek ziyaretlerle yaşlıların pansuman, enjeksiyon, sonda değişimi üzere muhtaçlıkları karşılanacak.
Kimsesiz yaşlılar, konuttan hastaneye hastaneden meskene nakledilecek
Yaşlı bireyler merkezlerde vazifeli psikologlarca da meskenlerinde sistemli ziyaret edilecek.
Yaşlı bakım yahut sıhhat bakım teknisyen ve teknikerleri ise ziyaretlerde yaşlı bireyin yemek yeme, diş fırçalama üzere günlük hayat aktivitelerine takviye olacak. Bu vazifeliler, kimsesi olmayan yaşlıların da konuttan hastaneye, hastaneden konuta nakledilmesine refakat edecek.
Kurumsal bakıma transfer edilen yaşlı bireyler periyodik HAYAT takımınca ziyaret edilecek.
Yaşlı bireylerin bakımını üstlenen yakınlarına tıbbi bakım planlarıyla ilgili bilgi verilecek. Merkezlerde misyonlu tıbbi sekreterler yaşlıların randevusunun alınması, bu süreçlerinin takip edilmesine yönelik çalışmaları yürütecek, takımlar yaşlının randevu saatinde sıhhat tesisinde bulunmasını sağlayacak biçimde nakil planlamalarını düzenleyecek.
65 yaş ve üstünü kapsayacak formda genişletilmesi planlanıyor
Genelgede, YAŞAM’ların hastanelerde süratle oluşturulması gerektiği vurgulanarak, “Bakanlığımızca kelam konusu hizmetlerin 65 yaş ve üzeri bireyleri de kapsayacak formda genişletilmesi planlandığından, gerekli hizmet kapasitesinin en kısa müddette oluşturulması istikametinde çalışmaların yapılması değer arz etmektedir.” sözüne yer verildi.