Gazze’deki Filistinlilerin ramazan alışverişinde kadim adresi: Ez-Zaviye Çarşısı

Gazze’de çağdaş alışveriş merkezlerinin artmasına karşın, kentin merkezindeki Ez-Zaviye Çarşısı, Filistinlilerin ramazan alışverişinde kadim adresi olmaya devam ediyor.

Zaviye Çarşısı, Memlük devrine dayanan “Altın Pazar” olarak bilinen eski Kayserya Çarşısı’nın tarihi bir uzantısı olarak kabul ediliyor.

Çarşının ana girişlerinden birinde Gazze’de yaklaşık 4 bin 100 metrelik alana kurulan en büyük tarihi cami olan Büyük Ömeri Mescidi bulunuyor. Caminin bir Roma tapınağının kalıntıları üzerine inşa edildiği belirtiliyor.

Baharat, et, balık, zerzevat, meyve ve çocuk oyuncakları üzere çeşitli eserleri alıcıyla buluşturan çarşı sokakları, ramazan ayına özel fenerler ve hilallerle süsleniyor.

Gazze’deki tüm bölümler üzere, çarşıdaki dükkanlar da Gazze sakinlerinin yaşadığı ekonomik krizden etkilendi.

Çarşı, ramazan alışverişinin kadim adresi

AA muhabirine konuşan Filistinli Suha Radi (28), çocukluğundan bu yana ramazan ayı öncesinde gereksinimlerini almak için ailesiyle birlikte Zaviye Çarşısı’na gittiğini söyledi.

Radi, çarşıdaki dükkanların besin eserlerinin cinsine nazaran düzenlendiğini ve alışveriş merkezlerinden daha uygun fiyatlı olduğunu belirterek çarşıda tüm müşterilerin muhtaçlıklarını karşılayan çeşitliliğin bulunduğuna işaret eti.

Radi, çarşının Büyük Ömer Mescidi ve Altın Çarşı’sı üzere tarihi alanlara yakınlığı sayesinde, bir yandan kentin otantik yanı hissedilirken öteki yandan alışverişin de canlı tutulduğunu aktardı.

Zaviye Çarşısı’nda 20 yıldan uzun müddettir turşu satan Filistinli Muhammed el-Huluv (35), Zaviye’nin Gazze’deki en ünlü çarşılardan olduğunu kaydetti.

Renkli plastik kutular içinde turşu çeşitlerini sıralayarak satışa sunan Huluv, bu yıl ekonomik kriz nedeniyle müşterinin az olduğunu söyledi.

Huluv, Gazze sakinlerinin tükettiği en kıymetli besin hususlarından olan turşunun, ramazan sofrasının vazgeçilmezlerinden olduğunu belirtti.

Çarşıda 58 yılı aşkın müddettir manavlık yapan Abdulkadir Ebu Şaban (68) ise “burada adeta bir ömür geçirdiğini” söz ederek, “Zor kaidelere karşın bu tarihi çarşıdaki sevinçler kaybolmuyor. Beşerler, ramazan gereksinimlerini satın alamasalar da ramazanın sevinç ve maneviyatını yaşamaya devam ediyor.” dedi.

Çarşıdaki hareketliliğin zayıf olduğuna işaret eden Huluv, “58 yıldır, büyük bir ekonomik krizin yaşandığı bu günlerden daha kötüsünü yaşamadım.” diye konuştu.

Çarşı Ramazan gelince süslendi

Zor ekonomik kaidelere karşın, Zaviye Çarşısı esnafı ramazan ayının gelişiyle birlikte çarşıyı ve dükkanlarının içini süsleyerek bu ayın gelişini kutluyor.

7 yıldır çarşıda ramazan süsü satan Filistinli Muhammed Habbuş (43), çarşının her vakit ramazan ayında da bayramda da süslerle donatıldığını belirtti.

Habbuş, Filistinlilerin güç ekonomik kaidelere karşın ramazan ayı için daha farklı bir ortam oluşturmak için süsler satın aldığını söyledi.

Habbuş, İsrail savaşlarının ve ekonomik şartların bıraktığı çaresizlik ve hayal kırıklığı atmosferinden çıkmak için insanların değerli günlerde yaptıkları bu süslemelerle bir sevinç kaynağı oluşturmaya çalıştığını tabir etti.

Gazze sakinlerinin ramazan ayının manevi havasını yakalamak istediğini kaydeden Habbuş, bunun için konutlarını de bu atmosfere uygun hale getirmeye çalıştığına dikkati çekti.

Son dört yılda halkın ucuz ramazan süsleri almaya ilgisinin arttığını ve günümüzde Gazzelilerin bu süsleri çeşitlendirmek istediğini söyleyen Habbuş, halkın yaşadığı likidite ezası nedeniyle ramazan süslerini ziyanına satmak zorunda kaldığını söyledi.

Gazze’de hayat güç koşullarda sürüyor

Gazze’deki el-Ezher Üniversitesi öğretim vazifelisi olan iktisat analisti Semir Ebu Mudellele, Gazze’deki ekonomik durumla ilgili olarak, “Gazze, 2006’dan bu yana uygulanan abluka ve sık sık meydana gelen İsrail akınları nedeniyle sıkıntı şartlardan geçiyor.” diye konuştu.

İsrail’in daima taarruzları sebebiyle, Gazze’deki Filistin iktisadının büyük bir ziyan gördüğünü ve ramazan ayının, sıkıntı ekonomik kaideler içinde daha güç geçtiğini belirten Mudellele, Gazze’de işsizlik oranının yüzde 47’yi, çok yoksulluk oranının ise yüzde 53’ü aştığını kaydetti.

Mudellele, Gazze Şeridi’ndeki nüfusun yüzde 70’inin, Birleşmiş Milletler Filistinli Mültecilere Yardım Ajansı (UNRWA), Birleşmiş Milletler Besin ve Tarım Örgütü (FAO) ve Katar yardımlarından gelen dayanaklarla hayatını sürdürmeye bağımlı olduğunu anlattı.

“Rusya- Ukrayna krizi, tahıl ve türevleri fiyatlarında Gazzelileri etkileyen bir artışa neden oldu.” biçiminde konuşan Mudellele, besin ve akaryakıt fiyatlarındaki global artıştan Gazze sakinlerinin de etkilendiğini söyledi.