Finlandiya’da koalisyon görüşmelerinin “zorlu” geçmesi bekleniyor
Finlandiyalı uzmanlar, ülkede pazar günü yapılan genel seçimlerin akabinde bir koalisyon hükümeti kurulması sürecinin kuvvetli geçeceğini düşünüyor.
Helsinki Üniversitesi Siyaset Bilimi Profesörü Mikko Mattila, AA muhabirine, genel seçimden sonra ortaya çıkan siyasi tabloyu kıymetlendirdi.
Mattila, Finlandiya’nın yeni başbakanının büyük olasılıkla merkez sağdaki Ulusal Koalisyon Partisinin başkanı Petteri Orpo olacağını belirterek “Seçimlerden birinci çıkan Ulusal Koalisyon Partisi ile ikinci sıradaki Gerçek Finler Partisinin mutabakata varması güç olacak. Bu nedenle koalisyon görüşmeleri muhtemelen çok sıkıntı geçecek.” dedi.
Mikko Mattila, Ulusal Koalisyon Partisinin göçmenlik konusunda olumlu duruş sergilediğine ve Avrupa Birliği (AB) yanlısı bir parti olduğuna dikkati çekerek “Gerçek Finler Partisi, göçmenler ve AB mevzularında Ulusal Koalisyon Partisi ile zıt görüşlere sahip. Ayrıyeten bu iki siyasi partinin meclis çoğunluğuna sahip olmaması, bir yahut iki küçük partiyle koalisyon kurmaları gerekeceği manasına geliyor. Bu da müzakereleri daha da zorlaştırıyor.” değerlendirmesinde bulundu.
Kurulacak iktidar koalisyonunun nasıl olacağının yanı sıra siyasetlerinin da şimdi belgisiz olduğunu vurgulayan Mattila, kelamlarını şöyle sürdürdü:
“Ulusal Koalisyon Partisinin Finlandiya devlet bütçesini dengeleme kelamı verdiğini biliyoruz. Bu da kamu kesiminde kesintiler manasına gelecek. Bu kesintilerin nereye yönlendirileceği şimdi aşikâr değil. Lakin Finlandiya’nın NATO üyeliği ve Ukrayna’da devam eden savaşla değişen güvenlik durumu, savunma harcamalarının kıymetli görüldüğü yeni bir durum yarattığından, savunma bütçesi bu kesintilerden etkilenmeyecektir.”
“Finlandiya bir blok ülkesi değil”
Turku Üniversitesi Ekonomi Profesörü Janne Tukiainen de seçimlerden birinci çıkan partinin koalisyon kurma hakkına sahip olacağına, ekseriyetle seçimlerden birinci çıkan partilerin bu bahiste başarılı olduğuna dikkati çekerek “Finlandiya bir blok ülkesi değil. Münasebetiyle hem sağ hem de solu içeren koalisyonlar mümkün.” sözünü kullandı.
Başbakan Sanna Marin’in milletvekili koltuğunu koruyacağının altını çizen Tukiainen, “Marin, bir bakanlık durumu bile alabilir. Bana nazaran, şu anda en makul koalisyon Ulusal Koalisyon Partisi, Toplumsal Demokrat Parti, Yeşil Birliği ve İsveç Halk Partisinden oluşmalı.” diye konuştu.
Tukiainen, ikinci en makul koalisyonun Ulusal Koalisyon Partisi ile Gerçek Finler Partisi ve Hristiyan Demokratlar tarafından oluşturulabileceğini lakin burada da çoğunluk için dördüncü partinin gerektiğini vurguladı.
Son olarak Ulusal Koalisyon Partisi ile Gerçek Finler Partisine Merkez Partinin eklemlenebileceğini tabir eden Tukiainen, “Bence bu pek makul değil zira Merkez Parti üst üste iki seçimde büyük kayıplar verdiği için muhtemelen muhalefette olmak istiyor. Ulusal Koalisyon Partisinin planları hakkında bilgimiz var. Gelir vergilerini azaltmak, tahminen başka kimi vergileri artırmak ve bilhassa eğitim dışındaki harcamaları kısmak istiyorlar. Lakin muhakkak ki hangi koalisyon olursa olsun bir mutabakat yerinde buluşulması gerekecek.” değerlendirmesinde bulundu.
Finlandiya’da genel seçimleri kesin olmayan sonuçlara nazaran muhafazakar Ulusal Koalisyon Partisi yüzde 20,8 ile önde tamamlarken, Gerçek Finler Partisi yüzde 20,1 ve mevcut Başbakan Sanna Marin’in liderliğindeki Toplumsal Demokrat Parti yüzde 19,9 oy aldı.
Buna nazaran, 200 sandalyeli Finlandiya parlamentosunda Ulusal Koalisyon Partisi 48, Gerçek Finler Partisi 46, Toplumsal Demokrat Parti 43, Merkez Parti 23, Yeşil Birliği 13 ve Sol İttifak 11 vekille temsil edilecek. İsveç Halk Partisinin ise 9 milletvekili çıkarması bekleniyor. Kalan sandalyeler ise Merkez Parti, “Movement Now” partileri ile bağımsız adaylar ortasında paylaşıldı.
Finlandiya’da seçimleri önder tamamlayan parti, hükümeti kurmak için önceliğe sahip. Ülkeyi yönetmek için de 200 sandalyeli parlamentoda 100’den fazla vekille bir koalisyon oluşması gerekiyor.
Kesin sonuçların 5 Nisan’da ilan edilmesinin akabinde gelecek günlerde koalisyon görüşmelerinin başlaması ve yeni hükümetin ilan edilmesi bekleniyor.
2019 seçimlerini birinci üç sırada tamamlayan partiler sırasıyla Toplumsal Demokrat Parti, Gerçek Finler Partisi ve Ulusal Koalisyon Partisi olmuştu.