Afganistan işgalinin sembolü Sovyet tankları Gazne kent merkezinde sergileniyor
BİLAL GÜLER/SAYED KHODAİBERDİ SADAT – Tarihi boyunca işgalci büyük güçlere karşı gösterdiği kuvvetli direniş nedeniyle “imparatorluklar mezarlığı” ismiyle ünlenen Afganistan’da, Sovyetler Birliği işgalinden geriye kalan tank, zırhlı araç ve toplar Gazne vilayetinde sergileniyor.
Sovyetler Birliği’nin 1979-1989 devrinde Afganistan’ı işgali ülkenin birçok yerinde tesirini hala gösteriyor.
Bu periyotta ABD takviyeli Afgan mücahitler, Sovyet ordusuna karşı gösterdiği kuvvetli direnişle karşı tarafa ağır zayiat verdi.
Bu nedenle, Afganistan’ın birçok kentinde bu devirden kalan ve bugün artık birer hurda olan tank, zırhlı araç, top ve helikopterleri görmek mümkün.
Türk tarihi açısından da değerli bir yere sahip Gazne vilayetinde de Sovyetlerden kalan askeri araçlar adeta bir açık hava müzesindeki üzere kent merkezinde sergileniyor.
Onlarca askeri araç sergileniyor
Gazne vilayet merkezindeki Sekafet Caddesi, onlarca askeri araca konut sahipliği yapıyor. Yaklaşık 500-600 metre boyunca uzanan caddenin kenarında, büyük çoğunluğu Sovyet ordusundan kalma ve mücahitler tarafından imha edilen 100’e yakın tank, zırhlı araç ve top bulunurken birkaç da askeri helikopter yer alıyor.
Buradaki savaş kalıntıları ortasında çocuklar oyunlar oynuyor, beşerler hatıra fotoğrafları çektiriyor. Bazıları de askeri araçların üzerinde oturarak yemeğini yiyor, çayını içiyor.
Bölgede 963-1186 yılları ortasında karar süren Gazne Devleti’nin Sultanı Gazneli Mahmud’un ikametgahı olan ve bugün uzun yıllar süren savaşların sonucunda ağır hasarlı duran Bala Hisar Kalesi’nde de Sovyetlere ilişkin askeri araçlar bulunuyor.
Şehri zirveden gören Bala Hisar’da, namlusunu kente yanlışsız çevirmiş, yarısı toprak altında bulunan köhne Rus tank ve topları da dikkati çekiyor.
Çevre mahalle çocukları ise buradaki zırhı araçlarla çeşitli oyunlar oynuyor.
“Bunlar ülkemizin gurur nişanıdır”
Taliban idaresinin Gazne Valisi Mevlevi Muhammed İshak Ahundzade, mevzuyla ilgili AA muhabirine değerlendirmelerde bulundu.
Gazne’nin tarihi açıdan Afganistan’ın en kadim ve esaslı kentlerinden biri olduğunu kaydeden Ahundzade, burada çok sayıda İslam aliminin yaşadığını ve şu an kabrinin olduğunu, bu nedenle de gerekli ihtimamı göstererek kültürel kıymetlere sahip çıkacaklarını söz etti.
Türk sultan Gazneli Mahmud’un da kabrinin bu kentte bulunduğunu kaydeden Ahundzade, bunun kendileri için bir övünç kaynağı olduğunu söyledi.
Afgan halkının, topraklarını işgal eden İngiltere, Sovyetler Birliği ve son olarak da ABD’yi ülkeden kovduğunu belirten Ahundzade, şu sözleri kullandı:
“Bu tank ve savaş gereçleri, gelecek kuşaklarımız için büyük bir ders niteliğindedir. Hangi ülke Müslüman bir ülkeye göz dikerse, işgale kalkışırsa akıbeti bu türlü olacaktır. İngilizler Afganistan’ı 3 sefer işgal etmeye kalkıştı. Çok sayıda kayıp vererek ülkeden kovuldu. Ayrıyeten Sovyetler de Afganistan’ı işgal etti ve hüsranla geri gitti. Bunlar ülkemizin erdem nişanıdır ve öbür ülkeler için de ibretlik bir derstir. Gelecek kuşaklar bu sergilenen tankları görerek dedelerinin ne kadar kahraman olduğuyla övüneceklerdir.”
Taliban öncesi Afganistan hükümetine bağlı Ulusal Enformasyon ve İstatistik Kurumunun bilgilerine nazaran, Gazne vilayeti yaklaşık 1,3 milyon nüfusa sahip.
Ayrıca, Kabil- Kandahar yolu üzerinde bulunan vilayetin sakinleri yüklü Peştun, Tacik ve Hazaralardan oluşuyor.