Zelzele bölgesinde çalışma yapan akademisyenler “Enkaz İdare Rehberi” hazırlıyor
Kahramanmaraş merkezli 6 Şubat’ta meydana gelen sarsıntılardan etkilenen bölgelerde çalışma yapan Ağrı İbrahim Çeçen Üniversitesinden (AİÇÜ) bir küme akademisyen, “Enkaz İdare Rehberi” hazırlıyor.
AİÇÜ Fen Bilimleri Enstitüsü Müdürü Prof. Dr. İbrahim Han koordinesinde, Doç. Dr. Pınar Baykan ve Doç. Dr. Ebru Senemtaşı Ünal’ın hazırladığı “Deprem Bölgesinde Aktif Enkaz İdaresi Projesi”, Türkiye Bilimsel ve Teknolojik Araştırma Kurumunun (TÜBİTAK) Doğal Afetler Odaklı Saha Çalışması Acil Takviye Programı kapsamında desteklendi.
Bunun üzerine akademisyenler, zelzeleden etkilenen Malatya, Kahramanmaraş, Adıyaman ve ilçelerinde incelemelerde bulundu. Sarsıntı bölgesinde çalışmalarını tamamlayarak Ağrı’ya dönen akademisyenler, “Enkaz İdare Rehberi”ni tamamlayıp alandaki raporlarıyla TÜBİTAK’a sunacak.
“Devasa bir enkazla karşı karşıyayız”
Prof. Dr. İbrahim Han, AA muhabirine, afetin boyutu, dağıldığı bölge ve etkilediği insan sayısı göz önüne alındığında ürkütücü ve üzücü bir görünümle karşılaştıklarını söyledi.
Han, “Devasa bir enkazla karşı karşıyayız. Üstüne üstlük bu enkaz bu türlü gözden çıkarabileceğiniz ve götürüp bir yere atabileceğiniz bir enkaz da değil. Bunun bir maddi boyutu da var. Onu da kıymetlendirmemiz lazım.” dedi.
Enkaz idaresinin kıymetine dikkati çeken Han, çalışmaları kapsamında önerdikleri enkaz idare fikrini “planlama”, “müdahale”, “enkazı kaldırma ve ayrıştırma”, “iyileştirme” başlıkları altında topladıklarını lisana getirdi.
“Enkazı da geri kazanmayı önemsememiz gerekiyor”
Han, enkaz döküm alanları belirlenirken yerleşim noktalarına uzak, etraf ve insan sıhhati için risk oluşturmayacak yerlerin seçilmesinin değerine dikkati çekti.
Enkaz içerisindeki en küçük metal, beyaz eşya kesimlerine, farklı gereçler ve beton modüllerine bile paha verilmesi gerektiğini vurgulayan Han, şunları kaydetti:
“Bunlar bizim için değerliler. Süratli bir formda yapılabilirse tekrar enkazın hacmini küçültecek yerinde ayrıştırmalar yapmayı ve ilgili dönüştürülebilir gereçlerin uygun dönüştürme tesislerine gönderilmesini yahut yerinde dönüştürülmesini öngörüyoruz. Bu halde oradaki enkazı da geri kazanmayı önemsememiz gerekiyor. Bunu da süratli halde yapmak gerekiyor. Düzgünleştirme dediğimiz kısım ise oradaki enkazı ortadan kaldırdınız lakin o kurtulduğunuz enkaz alanını da o denli bir hale büründürmeniz gerekiyor ki oradaki insanlara tekrar o felaket gününü anımsatmayacak ve en azından onun tesirlerini hissettirmeyecek bir yapıya büründürmeniz lazım.”
Han, alanda toplanan bilgiler ışığında “Enkaz İdare Rehberi” hazırlayıp sonuç raporuyla TÜBİTAK’a sunacaklarını kelamlarına ekledi.