Yargı Etiği İstişare Heyeti’nden yargıçların borsada süreç yapmasına “şartlı” evet

Yargıtay Yargı Etiği Müracaat Şurası, yargıçların İstanbul Menkul Değerler Borsasında halka açık şirketlerin paylarına sahip olmasının etik olduğuna lakin şirket paylarının alım satımının “ticaret ve kar getirici faaliyet manasına gelecek sıklıkla yahut süreklilik gösterecek şekilde” yapılmasının ise meslek etiğine uygun olmadığına dair tavsiye kararı verdi.

Bir hakim, borsada halka açık şirketlerin paylarına sahip olmasının yahut bu çeşit şirketlerin paylarının alım satımını yapmasının uygun olup olmadığına dair tavsiye kararı verilmesi için Yargıtay Yargı Etiği Müracaat Konseyine başvurdu.

Başvuruyu inceleyen Şura, yargıçların borsada halka açık şirketlerin paylarına sahip olmasının etik açıdan uygun olduğuna lakin şirket paylarının, ticaret ve kar getirici faaliyet manasına gelecek sıklıkla yahut süreklilik gösterecek formda alım satımını yapmasının etik açıdan uygun olmadığına karar verdi.

Kararın gerekçesinden

Yargıtay Yargı Etiği Müracaat Konseyinin kararında, borsada pay alım satımı yapılmasındaki temel motivasyonun maddi yarar elde etmek olduğu belirtildi.

Bu piyasaların, nitelikleri prestijiyle muhakkak bilgi birikimi isteyen teknik piyasalar olduğu, buradaki gelişmelerin yakından takip edilmesi gerektiği tabir edilen kararda, tüm bu faaliyetlerin bilgi birikiminin yanında büyük ölçüde vakit ve emek harcanmasına yol açabileceği kaydedildi.

Hakimin tüm faaliyetlerinde, hem mesleğe yaraşır biçimde davranması hem de bunu imaj olarak ortaya koymasının, etik bir yükümlülük olduğuna işaret edilen kararda, hakimin olağan bir vatandaşa nazaran külfet olarak nitelendirilebilecek şahsî sınırlamaları kabullenmesi gerektiği de aktarıldı.

Kararda, hakimin yargı dışı faaliyetlerine ayırdığı emek, vakit ve uğraş nedeniyle yargı misyonunu ihmal etmemesi gerektiği de vurgulandı.

Hakimler ve Savcılar Kanunu’nun 48’inci hususunda, hakim ve savcıların meslekleri dışında kar getirici faaliyetlerde bulunmayacağının karar altına alındığı anımsatılan kararda, Yargıtay Yargı Etiği Prensipleri’nin 6.1’inci unsurunda de “Yargı misyonu, hakimin öbür tüm faaliyetlerinden üstün ve önceliklidir.” sözlerinin yer aldığı hatırlatıldı.

Açıklanan nedenlerle hakimin “çok fazla vaktini alacak şekilde” borsada alım satım süreci yapılmasının etik olmadığı değerlendirmesine yer verilen kararda, şu tespitler yapıldı:

“Menkul değer alım satımı için harcanan vakit ve emeğin yanı sıra daha çok yarar elde etmek için gösterilen efor, yargı dışı faaliyete ölçüsüz biçimde itina gösterilmesi ve vakit harcanması riski doğurabilir. Bu türlü bir durum da hakimin yargısal vazifesini yerine getirme kapasitesinin azalmasına yol açar. Hakimin genel unsur olarak İstanbul Menkul Değerler Borsasında halka açık şirketlerin payına miras, satın alma, bağış üzere çeşitli yollarla sahip olmasında etik açından bir sakınca bulunmamaktadır. Lakin kelam konusu payların alım satımına ait süreklilik arz eden yahut sıkça yapılan bir faaliyet kelam konusu olduğunda, hakimin misyonlarını uygun formda yerine getirmesini teminat altına alan sınırlılıkların farkında olması gerekir. Hakikaten aile işletmesi dahi olsa hakimin ‘çok fazla zamanını’ alması halinde kelam konusu ekonomik faaliyetin yapılması uygun görülmemiştir.”