Türkiye ve Yunanistan’ı “kötü günde dayanışma”, diyalog sürecine götürdü

Türkiye ve Yunanistan, Kahramanmaraş merkezli sarsıntıların ve Yunanistan’da meydana gelen tren kazasının akabinde ikili alakalarda dayanışmanın öne çıktığı, milletlerarası platformlarda karşılıklı takviyenin önünü açan yeni bir sürece girdi.

İki ülke ortasında başta Ege Denizi’nde birbiriyle ilişkili, Türkiye’nin temel hak ve çıkarlarını direkt etkileyen bir dizi sorun olsa da bilhassa 2020’de tansiyonun yükseldiği ikili münasebetler, son periyotta karşılıklı dostluk ve dayanışma bildirilerinin verildiği yeni bir çehreye büründü.

Türkiye’de 6 Şubat’ta yaşanan Kahramanmaraş merkezli sarsıntılar, iki ülkenin süregelen inişli çıkışlı bağlantılarını makûs günde dayanışma noktasına getirdi.

Kahramanmaraş’taki birinci zelzelenin akabinde Yunanistan Başbakanı Kiryakos Miçotakis, açıklama yaparak Yunanistan’ın kaynaklarını Türkiye’ye yardım için seferber edeceğini duyurdu.

Aynı gün, Yunanistan Özel Afet Müdahale Ünitesi’ne (EMAK) bağlı arama kurtarma grubu, Yunan Silahlı Kuvvetlerine ilişkin C-130 tipi uçakla Türkiye’ye ulaştı. Grup, daha sonra Selanik’ten gelen başka takımla Türkiye’de enkaz altından 5 kişiyi sağ çıkardı.

Yunan halkı da depremzedelere takviye için çeşitli kampanyalar organize etti. Çok sayıda özel ve resmi kurum, sarsıntının çabucak akabinde depremzedelere yardım materyali gönderilmesi için çalışma başlattı.

Depremin üçüncü gününde Miçotakis’in talimatıyla, İklim Krizi ve Sivil Müdafaa Bakanlığının inisiyatifiyle, Aegean Havayolları’na ilişkin uçakla Atina’dan Türkiye’ye içinde çadır, sedye, sıhhat gereçleri ve battaniye üzere gereçler olan yardım gönderildi.

Yunanistan Belediyeler Birliği (KEDE), halk inisiyatifiyle başlattığı kampanya çerçevesinde Yunan halkının depremzedeler için topladığı yaklaşık 1,5 tonluk yardım materyalini Türkiye’ye ulaştırdı.

İletişim kanalları yine açıldı

Yunanistan Başbakanı Miçotakis ve Yunanistan Cumhurbaşkanı Katerina Sakelaropulu, sarsıntılardan sonra Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ı arayarak taziyelerini iletti.

Böylelikle uzun vakittir önderler seviyesinde hakim olan sessizlik bozulmuş oldu.

Deprem sırasında Latin Amerika seyahatinde olan Yunanistan Dışişleri Bakanı Nikos Dendias da dönüşünde direkt Türkiye’ye giderek Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu ile sarsıntı bölgesinde incelemelerde bulundu.

Yapılan ortak açıklamada “İlişkilerin güzelleşmesi için sarsıntı yahut rastgele bir afeti beklemeyelim” bildirisi verildi.

Yunanistan’daki tren kazasının akabinde Ankara’dan jest

Yunanistan’da 28 Şubat gecesi yaşanan tren kazasının akabinde Türkiye’den dayanak bildirileri yağdı.

Cumhurbaşkanı Erdoğan, Sakelaropulu ve Miçotakis’e taziye bildirisi gönderdi; Dışişleri Bakanı Çavuşoğlu, mevkidaşı Dendias’ı arayarak taziyelerini iletti.

Kazada hayatını kaybeden makinist Nikos Nalbantis’in babası Dimitrios Nalbantis’in Türkiye’de cezaevinde hükümlü olduğunun öğrenilmesinin akabinde Türk ve Yunan makamları harekete geçti.

Adalet Bakanı Bekir Bozdağ, Tekirdağ Cezaevi’nde hükümlü bulunan Dimitrios Nalbantis’in ülkesindeki cezaevine nakledilmesini, Türkiye ile Yunanistan ortasındaki hükümlü nakline yönelik muahede kapsamında onayladı. Böylelikle Nalbantis, oğlunun cenazesine katılabildi.

Uluslararası platformda karşılıklı takviye adımı

Dendias ve Çavuşoğlu, Milletlerarası Bağışçılar Konferansı’na katılmak üzere 20 Mart’ta bulundukları Brüksel’de Türkiye ve Yunanistan’ın, memleketler arası platformlardaki adaylıklarda birbirini desteklemesi kararını aldı.

Olumlu atmosferde geçen görüşmede alınan karara nazaran Türkiye’nin, 2025-2026 periyodunda Yunanistan’ın Birleşmiş Milletler Güvenlik Kurulu Süreksiz Üyelik adaylığını desteklemesinde, Yunanistan’ın da Türkiye’nin Memleketler arası Denizcilik Örgütü (IMO) Genel Sekreterliğine adaylığını desteklemesinde mutabık kalındı.

Pozitif gündem genişliyor

Dışişleri Bakan Yardımcısı Büyükelçi Burak Akçapar, iki ülke ortasında “Pozitif Gündem” kapsamındaki Ortak Hareket Planı’nın 4. çeşit görüşmeleri için Yunan mevkidaşı Konstantinos Frangoyannis ile 22 Mart’ta Ankara’da bir ortaya geldi.

Toplantıda bir sonraki üst seviye toplantı sırasında imzalanabilecek ilgili mutabakatların kesin hale getirilmesi için çerçeve oluşturuldu.

Toplantı kapsamında “Pozitif Gündem” listesinde yer alan girişimcilik, turizm, güç, ulaştırma ve telekomünikasyon, denizcilik, bilgi ve bağlantı teknolojileri, eğitim, toplumsal güvenlik, sıhhat ve etraf alanlarında işbirliğinin geliştirilmesi üzere 25 başlıkta kaydedilen ilerleme hakkında detaylı güncelleme yapıldı.

Birçok husus muvaffakiyetle sonuçlanırken listedeki öbür kimi unsurlarda de tatmin edici ilerleme sağlandı.

Frangoyannis, “Pozitif Gündem”in dinamik bir işbirliği olduğunu belirterek, bunun olumlu sonuçlarını Türk ve Yunan halklarının günlük hayatta da görebileceğine dikkati çekti.

Deprem bölgesinden dostluk kareleri

Savunma Bakanı Hulusi Akar da salı günü Yunan mevkidaşı Nikos Panayotopulos’u Hatay’da ağırladı.

Akar, Panayotopulos’u havalimanında karşıladı. İki bakan, evvel helikopterle kent üzerinde incelemelerde bulundu, daha sonra baş başa görüştü.

Hatay Afet Uyum Merkezi, İGA Konteyner Kent ile Sıhhat Bakanlığı Kocaeli Hastanesi’ni birlikte ziyaret eden iki bakan, düzenlenen ortak basın toplantısında dostluk bildirileri verdi.

Akar, mevcut olumlu yapan havanın devam etmesi ve diyalog kapılarının açık olması temennisinde bulunarak, “Ege ve Akdeniz’in artık hakikaten dostluk denizi olması bizim samimi dileğimiz.” diye konuştu.

Panayotopulos da “Benzer trajediler, bize doğal afetler temelinde ülkeler ortasındaki uyuşmazlıkların, sorunların ne kadar da küçük boyutlarda olduğunu gösteriyor.” dedi.

Panayotopulos ile birlikte Hatay’a gelen Yunanistan Göç ve İltica Bakanı Notis Mitarakis de İçişleri Bakanı Süleyman Soylu ve İçişleri Bakan Yardımcısı İsmail Çataklı ile görüştü.

Deprem bölgesindeki temaslardan geriye kalan temel bildiri, “diyaloğun ve müspet atmosferin devam etmesine” yönelik temenniler oldu.