Türkiye kara ve iç sularındaki 6 istilacı tıpla gayret için aksiyon planı hazırlandı

Tarım ve Orman Bakanlığına bağlı Tabiat Müdafaa ve Ulusal Parklar Genel Müdürlüğü, Türkiye genelindeki biyolojik çeşitliliği olumsuz etkileyen su maymunu, itdolanbacı, gümüşi havuz balığı, doğu sivrisinek balığı, yeşil papağan ve kırmızı yanaklı su kaplumbağası üzere istilacı yabancı tiplerle uğraş için aksiyon planını uygulamaya aldı.

AA muhabirinin edindiği bilgiye nazaran, Biyolojik Çeşitlilik ve Ekosistem Hizmetleri Bahisli Hükümetler Ortası Bilim-Politika Platformunun (IPBES) raporunda, global ölçekte tabiatın son 50 yılda geçirdiği değişimin biyolojik çeşitliliği önemli manada etkilediği belirtildi. Raporda, global seviyede tabiata direkt en çok ziyan veren 5 etmen, denizlerde ve karalarda arazi kullanımındaki değişimler, organizmaların direkt tüketilmesi, iklim değişimi, kirlilik ve yabancı cinslerin istilası olarak sıralandı.

Tarım ve Orman Bakanlığının 2022 Faaliyet Raporu’na nazaran Tabiat Müdafaa ve Ulusal Parklar Genel Müdürlüğü de direkt ziyanlı istilacı yabancı tiplerin oluşturduğu tehditlerin önlenmesine ait geçen yıl proje başlattı.

“Türkiye’deki Karasal Ortamlarda ve İç Sularda İstilacı Yabancı Tiplerin Tehditlerinin Kıymetlendirilmesi Projesi” kapsamında hazırlanan acil hareket planlarının uygulanması, Edirne’deki Meriç Deltası Sulak Alanı’nda su maymunu, Trabzon’daki Solaklı Vadisi’nde itdolanbacı bitkisi, Afyonkarahisar’daki Seyitler Baraj Gölü’nde gümüşi havuz balığı, Denizli’deki Acıgöl kaynaklarında doğu sivrisinek balığı, Ankara’daki Seğmenler ve Portakal Çiçeği parklarında yeşil papağan ve Antalya’nın türlü yerlerinde görünen kırmızı yanaklı su kaplumbağası için proje çalışmaları yapılıyor. Bu yıl da devam edilecek hareket planının bütçesi 4,5 milyon lira olarak belirlendi.

Projeyle istilacı yabancı cinsler konusunda mevzuat eksikliğinin giderilmesi ve AB mevzuatına ahenkleştirilmesi, halkın şuurunun ve farkındalığının artırılması, yerli tipler ve ekosistemler üzerinde istilacı yabancı cinslerin neden olduğu baskıların azaltılması ve yok edilmesi hedefleniyor.

Benekli balon balığı avlayana adet başına 12,5 lira ödeme

Türkiye’nin denizlerine farklı yollarla gelen kelam konusu tiplerle çaba için de çeşitli çalışmalar yapan Tarım ve Orman Bakanlığı, Birleşmiş Milletler Kalkınma Programı (UNDP) ile işbirliği içinde Global Etraf Fonunun (GEF VI) finansal takviyesiyle “Önemli Denizel Biyolojik Çeşitlilik Alanlarında İstilacı Yabancı Tiplerin Oluşturduğu Tehditlerinin Kıymetlendirilmesi Projesi” yürütüyor.

Bu projeyle kıymetli denizel biyoçeşitlilik alanlarında istilacı yabancı tipler belirlenerek tesirlerinin azaltılması yahut yok edilmesi, doğal cinsler ve habitatlar üzerinde baskı olmaktan çıkarılması ve izlenmesi planlanıyor. Bu projenin bütçesi ise 3,3 milyon lira olarak belirlendi.

Denizlerdeki istilacı cinslerle ilgili, iklim değişikliğinin ekosisteme tesiri konusunda araştırma yürütüldü, Akdeniz ve Ege Denizi’nde kıymetli istilacı çeşitlerden balon ve aslan balığıyla uğraş için, bu tiplerin avcılığı destekleme kapsamına alındı.

Türkiye sularında en fazla istilacı özellik gösteren balon balığı avcılığının desteklenmesi kapsamında, geçen yıl adet başına benekli balon balığı için 12,5 lira, öteki balon balığı çeşitleri için 2,5 lira destekleme ödemesi yapılıyor.