Türk Tabipleri Birliği’nden “Geri Dönün” Davetine Reaksiyon… Vedat Bulut: “Hekimler Haklarını Aramak İçin Bir Telaffuz Verdiğinde ‘Hangi Cezayla…

Haber: Işık Kaplan – Kamera: Hareket Ladin Değer

Türk Tabipleri Birliği Genel Sekreteri Vedat Bulut, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın yurt dışına giden tabiplerin Türkiye’ye dönmeleri için yaptığı davete ait; “‘Giderlerse gitsinler’ söylemi açıkça istatistiklere yansıdı. Bütün yıla teşmil ederseniz 2 bin 500’ün üzerinde, 20 ortalama tıp fakültemizin mezunu kadar yurt dışına hekim gönderiyoruz. Türkiye’den bu kaçışın nedeni Türkiye’deki iklimdir. Demokrasi ve barışla ilgili iklimdir. Geleceğe yönelik kaygılardır. Rastgele bir siyaset meydanında söylenen incitici kelamlar kolay silinmez. Siyasi önderin kullandığı kelamları en baştan titizlikle seçmesi gerekiyor. ‘Giderlerse gitsinler’ dediğiniz vakit bunun yarattığı kırgınlığı kolay tamir edemezsiniz. Sıhhatte şiddetin muhakkak çözülmesi lazım. Cezaların yaptırımlı olması, tehdidin devam etmemesi, fiyatların katiyen arttırılması gerekiyor” dedi.

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, 2022 yılında ağır çalışma şartlarının güzelleştirilmesini isteyen tabiplere “Efendim işte tabipler az para aldıkları için ayrılıyorlar. Varsın gidiyorlarsa gitsinler. Buralar boş kalmayacak” demişti. Erdoğan’ın seçime sayılı günler kala “Sizi yuvanıza, ülkenize dönmeye davet ediyorum” davetini içeren kamu spotu yayınlandı.

2023 YILININ BİRİNCİ DÖRT AYINDA ‘İYİ HAL BELGESİ’ ALAN DOKTOR SAYISI 881’E YÜKSELDİ

Türk Tabipleri Birliği’nin paylaştığı datalara nazaran, yurt dışına eğitim ve çalışma gayeli gitmek için gereken ‘İyi Hal Belgesi’ alan doktor sayısı 2021 yılında 329 iken, 2022 yılında 781, 2023 yılının birinci dört ayında ise bu sayı 881 oldu. Türk Tabipleri Birliği Genel Sekreteri Vedat Bulut, tabip göçlerinin nedenlerini ve Erdoğan’ın ‘geri dönün’ davetini ANKA Haber Ajansı’na kıymetlendirdi.

“GİDERLERSE GİTSİNLER’ CÜMLESİNİN KURULDUĞU TARİHTE TABİP GÖÇLERİNDE HIZLANMA OLDU”

Türk Tabipleri Birliği Genel Sekreteri Vedat Bulut, şunları söyledi:

“Giderlerse gitsinler’ cümlesi, 8 Şubat 2022’ydi bu cümlenin kurulduğu tarih, o tarihten sonra yeniden doktor göçünde bir hızlanma oldu. Bilhassa uzman doktorlar yurt dışına ‘İyi Hal Belgesi’ almaya başladılar. Bu davet o yarayı büsbütün onarmaz. Başkanların telaffuzları doktorların yurt dışına göçünde bir etmen lakin en temel etmen değil. Sıhhatte çalışma şartları düzeltilmedikçe, gelirlerde milletlerarası seviyede kıyaslanacak formda bir güzelleştirme yapılmadıkça, doktorlar daha âlâ yaşayabilecekleri ülkelere, daha düzgün gelir elde edebilecekleri ve çocuklarına ailelere daha demokratik, barış dolu bir iklimde yetiştirme eğilimleri var.

“SAĞLIKTA ŞİDDET TÜRKİYE’DE BÜYÜK BİR SORUN”

Bu tıp telaffuzlar dengeli olmalı ve iç siyasete yansımalı… Sıhhatte şiddetle ilgili hala Türkiye’de büyük bir sorun yaşıyor. Bilhassa genç, yeni mezun tabiplerde en başta gelen etmen bu. ‘Niçin yurt dışına gitmek istiyorsunuz?’ diye sorulduğunda, ‘Sağlıkta şiddet çok arttı Türkiye’de bu nedenle çalışmak istemiyoruz’ diyorlar. Fakat daha orta yaş ve üzeri tabiplerde çalışma şartları ve fiyat konusu en baş etken. Dakikada bir MHRS muayene, bir günde 80-100 hastaya bakma mecburiliği tabipleri mesleklerini icra edemez duruma getiriyor. Doktorlar mesleklerinden tatmin olamıyorlar, hekimlik mesleği doyurucu olmadığında bunu yapabileceği ülkelere gitmek istiyor. Daha az hastayla, daha düzgün bir ortamda çalışma şartlarını seçiyor.

“TÜRKİYE’DE KİMİ BRANŞLARDA GELECEKTE BÜYÜK PROBLEMLER YAŞANABİLİR”

Cumhurbaşkanı’nın kelamını manalı buluyoruz. Fakat bunun dengeli olması ve günlük siyasetlere da yansıma gerekiyor. Nisan ayında 185 meslektaşımız ‘İyi Hal Belgesi’ aldı. 2022’nin birinci üç ayıyla kıyasladığımızda 500’lü sayılardan 700’lü sayılara ilerledi. Buna nisan ayını da eklediğinizde 881 kişi. Bütün yıla teşmil ederseniz 2 bin 500’ün üzerinde, 20 ortalama tıp fakültemizin mezunu kadar yurt dışına gönderiyoruz. Yurt dışına giden tabiplerin ayrıyeten bir özelliği var. Yabancı lisan bilen, daha aktüel bilgilere sahip, orada denklik almaları daha kolay alan nitelikli arkadaşlar gidiyorlar. Bilhassa kimi branşlarda Türkiye’de gelecekte büyük problemler yaşanabilir. Bayan doğum, plastik cerrahi, dermatoloji üzere buradan ayrılanlar çok fazla yurt dışında da çarçabuk iş buluyorlar.

“YIL SONUNDA 2 BİN 500-3 BİN BANDINDA BİR GÖÇ OLACAĞINI ÖNGÖREBİLİRİZ”

8 Şubat ‘Giderlerse gitsinler’ söylemi açıkça istatistiklere yansıdı, 5-6 üzere bir ortalamadan 8-9’a çıktı. Uzman doktor yoğunluğu arttı. Bu telaffuzun bir ay sonra hangi tesirlere sebep olacağını daha kolay söyleyebiliriz. Bugün benzeri oranlarda ‘İyi Hal Belgesi’ imzaladık. Türk Tabipleri Birliği’nden yıl sonunda 2 bin 500-3 bin bandında bir göç olacağını öngörebiliriz.

“HEKİMLER YURT DIŞINDA ALDIKLARI GELİR DAHA YÜKSEK OLACAĞI İÇİN ORAYI TERCİH EDİYOR”

Sağlıkta şiddetin katiyen çözülmesi lazım. Cezaların yaptırımlı olması gerekiyor. Tehdidin devam etmemesi gerekiyor. Meclis’te ‘Katalog Suçlar’ ortasına alınması kıymetli bir gelişmeydi. Uzun mühlet ‘Sağlıkta Şiddet’ yasası istiyorduk, bununla ilgili birtakım düzenlemeler geldi lakin hala kâfi olmadığını görüyoruz. Tabipler hala fizikî, sözel ve sanal şiddetle baş başalar… Bu doktorlarda bir tükenmişlik yaratıyor. Covid-19’un meslek hastalığı sayılması gerekiyor. Covid-19’dan kaybettiğimiz meslektaşlarımız, sıhhat çalışanları için muhakkak Covid-19’un bir meslek hastalığı sayılması gerekiyor. Bu özlük haklarında değerli bir düzenleme sağlıyor. Fiyatların katiyetle arttırılması gerekiyor. Türkiye’de yaklaşık 10 yıldır düzmece TÜİK sayılarıyla, enflasyon sayılarıyla bütün işçilerin hakları, satın alma güçleri geriletildi. Enflasyon sayıları gösterilenin en az iki katıydı. Yıllar içerisinde bir erimeye maruz kaldı ve doktorlar yurt dışında aldıkları gelir daha yüksek olacağı için orayı tercih ediyor. Bundan çok da kıymetlisi gelecekle ilgili telaş duymamak.

“HAKLARIMIZI ARAMAK İÇİN BİR TELAFFUZ VERDİĞİMİZDE HANGİ CEZAYLA KARŞILAŞACAĞIZ TELAŞLARI VARSA NİYE KALSINLAR?”

Eğer bir doktor bir gece yarısı 6-7 kişinin imza attığı bir evrakla misyonundan alınabiliyorsa 657 ve 2547 sayılı maddeden kaynaklanan iş teminatları ortadan kaldırılmışsa Kanun Kararında Kararnamelerle bu tabipler gelecekle ilgili tasa duyarlar. Yarın öbür gün bizim de hakkımızda bir şey söylediğimizde, bir Twitter paylaşımı yaptığımızda ya da bir protesto aksiyonuna katıldığımızda, haklarımızı aramak için bir telaffuz verdiğimizde ‘hangi cezayla karşılacağız’ tasaları varsa niye kalsınlar? O yüzden daha demokratik ve barış dolu ülkeleri tercih ediyorlar, çocukları için bunu tercih ediyorlar.

“DEVLETİN YETKİLİLERİ KENDİLERİNE ÖZ TENKİT YAPMALI”

Türkiye’yi bu türlü bir ortama getirirsek, işte o vakit tabip göçü, geleceğe yönelik tasa duymazlar. Türkiye’de bu ortamı yaratabilmek uzun bir çalışmadır. Umarız ki, 14 Mayıs seçimlerinden sonra sıhhat siyasetleri bu bahiste yapılanma gösterir ve bütün bu meseleler çözüldükten sonra o vakit gitmek istemeyecektir. Bundan 15 yıl evvel sayılar 50 iken, artık 2 bin 500-3 bine çıkmışsa tüm otorite Sıhhat Bakanlığı’yla ilgili ya da Cumhurbaşkanlığı ya da devletin yetkilileri kendilerine bir öz tenkit yaparak sorgulamalılar.

“TÜRKİYE’DEN BU KAÇIŞIN NEDENİ GELECEĞE YÖNELİK ENDİŞELERDİR”

Türkiye’den bu kaçışın nedeni Türkiye’deki iklimdir. Demokrasi ve barışla ilgili iklimdir. Geleceğe yönelik kaygılardır. Rastgele bir siyaset meydanında söylenen incitici kelamlar kolay silinmez. Siyasi önderin kullandığı kelamları en baştan titizlikle seçmesi gerekiyor. ‘Giderlerse gitsinler’ dediğiniz vakit bunun yarattığı kırgınlığı kolay tamir edemezsiniz.”