TÜBİTAK 1004 Programı kapsamında desteklenecek 12 yüksek teknoloji platformu açıklandı

Sanayi ve Teknoloji Bakanı Mustafa Varank, TÜBİTAK 1004 Programı kapsamında 2021’de açtıkları davette 12 platformun desteklenmesine karar verdiklerini belirterek, “1.279 araştırmacı ve 111 bursiyeri bu kapsamda destekleyeceğiz. 12 platformumuz döngüsel iktisat, akıllı kentler, elektrikli araçlar ve batarya teknolojileri, nanoteknoloji, besin arzı güvenliği, sürdürülebilir tarım teknolojileri, nöroteknoloji üzere araştırma alanlarında faaliyetler yürütecek.” dedi.

Yükseköğretim kurumları araştırma altyapılarının, AR-GE, ve tasarım merkezleri ve kamu AR-GE üniteleri ile iş birliği yaparak ihtisaslaşması ve mükemmeliyet merkezi haline gelerek geliştirdikleri eser ve teknolojileri özel bölüme transfer edebilmelerini sağlamak maksadıyla oluşturulan TÜBİTAK 1004-Mükemmeliyet Merkezi Dayanak Programı devam ediyor.

Program kapsamında yeni patentler çıkması, yerli ve ulusal eserler geliştirilmesi ve Türkiye’nin memleketler arası platformlarda rekabet gücünün artırılması gayesiyle “TÜBİTAK 1004 Programı-Yüksek Teknoloji Platformları” davetine çıkılmıştı.

Programın ikinci daveti kapsamında desteklenen 12 platform, TEKNOFEST kapsamında düzenlenen TÜBİTAK 1004 Programı Yüksek Teknoloji Platformları Tecrübe Paylaşım ve Tanıtım Töreni’nde açıklandı.

Törende konuşan Sanayi ve Teknoloji Bakanı Varank, bu hoş aktifliği TEKNOFEST kapsamında gerçekleştirdiklerini belirterek, “Müthiş bir TEKNOFEST oluyor. Dün 600 binden fazla ziyaretçiyi konuk ettik. Bugün rekor kırmayı hedefliyoruz. Zati toplantıya biraz geç kaldım. Kusuruma bakmayın. Yollar tıkalı olduğu için bir trafik motorcu arkadaşımızın ardına binip bu türlü buraya gelebildim.” dedi.

Türkiye’nin Ulusal Teknoloji Atılımı rehberliğinde büyük atılımlar yapmaya devam ettiğini aktaran Varank, Memleketler arası Uzay İstasyonu’na gidecek birinci Türk yolcuların açıklanması, Türkiye’nin batarya üretim yerleşkesinin temellerinin atılması, Yeni Altay tankının testler için Türk Silahlı Kuvvetleri’ne teslim edilmesi, TÜBİTAK Aşı ve İlaç Geliştirme Yerleşkesi’nin açılması, İMECE’nin uzaya fırlatılması üzere kıymetli gelişmelerden bahsetti.

Varank, bunlar üzere birçok muvaffakiyetleri kamuoyu ile paylaşmaya devam ettiklerini, her vakit olduğu üzere eser ve hizmet siyasetine devam ettiklerini belirterek, “‘Türkiye yüksek teknolojide, katma bedelde yerinde sayıyor’ diyenlere inat daha güçlü, daha müreffeh bir Türkiye’ye, yani Türkiye Yüzyılı’na hakikat kararlı bir halde ilerlemeye devam ediyor.” dedi.

“1004 Programı ülkemizin yüksek teknoloji üretimini artıracak”

Mustafa Varank, bu süreçte herkese kritik roller düştüğünü, TÜBİTAK’ın da Türkiye’nin ulusal araştırma kurumu olarak omzunda en fazla yük olan kurumlar ortasında yer aldığını aktararak, kelamlarını şöyle sürdürdü:

“Bugün bir ortaya gelmemize vesile olan 1004 Programı da ülkemizin yüksek teknoloji üretimini artıracak TÜBİTAK’ın aktif takviye programlarından bir tanesi. 1004 Programı ile kamu, sanayi ve akademiden paydaşları bir ortaya getirip tıpkı amaç doğrultusunda iş birliği yapmalarını teşvik ediyor, onlara öncülük etmeye çalışıyoruz. Yüksek teknoloji içeren ithal eserler yerine milletlerarası pazarlarda rekabet edebilecek yerli eserlerin teknoloji platformları aracılığıyla geliştirilmesini sağlıyoruz. Böylece araştırma altyapılarımızın ihtisaslaşmasını ve birer mükemmeliyet merkezine dönüşmelerini istiyoruz. Halihazırda kamu, özel kesim ve üniversite AR-GE merkezlerini bir ortaya getirdiğimiz yüksek teknoloji ve sanayi yenilik ağları platformlarına 1,5 milyar liraya yakın kaynak aktaracağız.”

Varank, bu programların kendine mahsus yanları, Türkiye’de birinci sefer başlattıkları tarafları bulunduğunu, birlikte geliştirme ve başarma yaklaşımıyla kamu, özel kesim ve üniversite AR-GE merkezlerinin bir ortaya gelmesini istediklerini söz etti.

“Daha evvel desteklediğimiz platformlar, gerçek yolda olduğumuzu şimdiden bize gösterdi”

Sanayi ve Teknoloji Bakanı Varank, Türkiye’nin lokomotif sanayi kuruluşlarının, en uzman akademik kurumlarının ve en seçkin araştırmacılarının iş birliği yapmalarını ve odaklanarak ihtisaslaşmalarını istediklerini belirterek, şu değerlendirmelerde bulundu:

“Bu uzmanlıkta geliştirdikleri eser yahut teknolojiyi kesinlikle ve kesinlikle ticari formda özel bölüme transfer etmelerini istiyoruz. Burada kamu, sanayi ve akademik paydaşlar bir ortaya geldiği için birbirinden bağımsız yürüyen tıpkı işlerin de önüne geçmiş oluyoruz. Yani kamu kaynaklarının tıpkı işlerde farklı yerlerde harcanmasının da önüne geçmiş oluyoruz. Program kapsamında geliştirilen ana eserlerin, yani platformların yanında birtakım orta teknolojilerin üretilmesi de bizim açımızdan değer arz ediyor. Geliştirilen yerli ve ulusal eserlerin yanı sıra desteklenen araştırmacı ve kursiyerler sayesinde yüksek teknoloji alanlarında çalışacak insan kaynağımızın da kapasitesini artırmış oluyoruz.”

Varank, TÜBİTAK 1004 Programı kapsamında bugüne kadar iki davete çıktıklarını ve 2018’deki birinci davette toplam 8 platformun desteklenmesine karar verdiklerini anımsatarak, “Desteklenen 8 platform çatısı altında 14 üniversite, 19 özel kuruluş, 2 kamu AR-GE enstitüsü ve 4 AR-GE ve tasarım merkezi olmak üzere 39 kuruluş yer alıyor. Bu platformlarda 984 araştırmacıyı, 536 bursiyeri destekliyoruz. Çalışma alanlarının içerisinde kanserde gayeye has ilaçlar, yüksek verimli silisyum tabanlı güneş hücresi üretimi, nano gereçler, hücresel tedavi eserleri ve klinik uygulamalar üzere geleceğin teknolojileri var. Şimdi proje dayanak müddetlerinin yarısı tamamlanan bu platformlarımız, geliştirmeye başladıkları eser ve teknolojilerle hakikat yolda olduğumuzu aslında şimdiden bize gösterdi.” sözlerini kullandı.

“Program kapsamında 1.279 araştırmacı ve 111 bursiyeri destekleyeceğiz”

Mustafa Varank, 2021’de açtıkları davette 12 platformun desteklenmesine karar verdiklerini belirterek, burada üniversitelerden, özel bölümden, kamudan, AR-GE ve tasarım merkezlerinden oluşan 77 kurum ve kuruluşun misyon alacağını bildirdi.

Program kapsamında 1.279 araştırmacı ve 111 bursiyeri destekleyeceklerini aktaran Varank, şu bilgileri verdi:

“12 platformumuz döngüsel iktisat, akıllı kentler, elektrikli araçlar ve batarya teknolojileri, nanoteknoloji, besin arzı güvenliği, sürdürülebilir tarım teknolojileri, nöroteknoloji üzere araştırma alanlarında faaliyetler yürütecek. Elbet Türkiye’nin önde gelen kuruluşlarının oluşturduğu bu platformlar, Türkiye’nin muhtaçlığı olan teknolojilerin karşılanmasında başrolü oynayacaklar. Bu vesileyle Türkiye Yüzyılı’nda itici güç olacak yüksek teknoloji eserlerinin rol oynayan tüm paydaşlarımızı tekrar yürekten tebrik ediyorum.”

“Yarın Yapay Zeka Ekosistem davetinin ikincisine çıkıyoruz”

Sanayi ve Teknoloji Bakanı Varank, sürdürülebilir bir yapay zeka ekosistemi inşa ettiklerini ve TÜBİTAK Yapay Zeka Enstitüsü kurduklarını, daha sonra ekosistemi daha ileriye taşımak için tüm paydaşları tıpkı anda harekete geçirecek yeni yaklaşımlara muhtaçlık duyulduğunu tespit ettiklerini bildirdi.

Bunun için yepisyeni bir dayanak modeli olarak kurguladıkları Yapay Zeka Ekosistem Daveti’ni geçen yıl başlattıklarını anımsatan Varank, birinci sefer uygulanan bu takviye modeliyle bilgiyi geliştiren, üreten ve muhtaçlık duyan tarafları bir ortaya getirdiklerini, endüstriye yönelik açtıkları bu davet kapsamında üretim, finansman, iklim değişikliği, tarım ve besin alanlarını öncelikli alanlar olarak belirlediklerini bildirdi.

Varank, davet kapsamında 10 konsorsiyumu desteklemeye başladıklarını, takviye fiyatının an prestijiyle 20 milyon liraya ulaştığını belirterek, şunları kaydetti:

“Yoğun ilgi gösterilen bu yapay zeka davetimizin ikincisini, akıllı eğitim teknolojilerini de ekleyerek, inşallah yarın prestijiyle tekrar açıyoruz. Doğal bu davetimizi başkalarından ayıran kıymetli özellikler var. Bu da bu davetimizin takviye modeli. Bu takviye modelinde bir tarafta yapay zeka tahlillerine gereksinim duyan bir kamu kurumu olacak, başka taraftan da bu müşteri kuruma hizmet edecek, gereksinim duyulan tahlili geliştirecek teknoloji firmaları, teknoloji sağlayıcıları ya da üniversiteler olacak. İşte bu sayede yarın prestijiyle kamuya dönük olacak bir yapay zeka ekosistem davetimizi açmış olacağız. Kamunun gereksinim duyduğu tahlilleri üniversitelerimiz ve şirketlerimiz aracılığıyla geliştireceğiz ve inşallah çok hoş projelere Türkiye ve dünyada örnek olacak yapay zeka tahlillerini daima birlikte kavuşmuş olacağız.”

“Bursiyer araştırmacıların isteğe bağlı burslarının yüzde 50’si TÜBİTAK’tan”

Mustafa Varank, araştırmacı insan kaynağına yönelik kıymetli bir muştuyu kamuoyu ile paylaşmak istediğini tabir ederek, “Halihazırda bir kurumda çalışmadan bizden burs alan doktora ve doktora sonrası araştırmacılarla karşılaştığımızda daima bizlere söylediği bir sorun vardı; ‘Sayın Bakanım, biz sizden burs alıyoruz, önemli manada çalışmalar yapıyoruz lakin bizim sigortamız başlamıyor. Buna bir tahlil bulur musunuz?’ dediler. Biz de arkadaşlarımızla oturduk, bir tahlil geliştirdik. Fiili olarak bir yerden maaş almadan yalnızca bizim verdiğimiz burslarla geçinen araştırmacılarımızın isteğe bağlı yaptıracakları sigortalarının bedelinin yüzde 50’sini bundan sonra TÜBİTAK olarak biz ödeyeceğiz. Bu sayede arkadaşlarımız emekli olma yolunda biraz kendileri katkı verecek, biz de katkı vereceğiz. Böylelikle daima o bizden talep ettikleri emeklilik süreçleri başlamış olacak.” formunda konuştu.

“TÜBİTAK 1004 Programı Türkiye’deki ekosistemin dönüşümü için kıymetli bir fırsat”

TÜBİTAK Lideri Prof. Dr. Hasan Mandal da TÜBİTAK 1004 Programı’nı, Türkiye’deki ekosistemin dönüşümü için kıymetli bir fırsat olarak gördüğünü söyledi.

Mandal, bu programın Türkiye’nin muhtaçlığı olan yüksek teknoloji alanlarında açıldığını belirterek, “1004 Programı’nı yürütürken TÜBİTAK’ın öbür dayanak programlarıyla da bir aile oluşturmaya çalışıyoruz. O yüzden ekosistemi değiştirirken bunun da çok değerli olduğunu düşünüyoruz.” dedi.

Desteklenecek 12 platform açıklandı

TÜBİTAK 1004 Programı kapsamında desteklenecek 12 yüksek teknoloji platformu şöyle:

“Uludağ Üniversitesi (BATEG)/Elektrikli Taşıtlar İçin Batarya Teknolojileri Araştırma ve Geliştirme Platformu. İTÜ/Çevreye Uyumlu Sürdürülebilir İleri Araç Teknolojileri Platformu. Erciyes Üniversitesi (S-ATP)/Türkiye Ziraî Üretiminde Global İklim Değişikliğine Uyumlu Sürdürülebilir Tarım Teknolojileri Platformu. Ankara Üniversitesi/Tr.Aqua: Besin Arzı Güvenliği Çerçevesinde Su Eserlerinde Yenilikçi ve Sürdürülebilir Uygulamalar Platformu. SUNUM (LignoNano)/Sürdürülebilir Döngüsel Ekonomi İçin Katma Kıymetli İleri Nanoteknolojik Gereçler ve Sistemler Platformu. ODTÜ MEMS- Maestro/Mikro Medikal Teknolojiler Platformu. Hacettepe Üniversitesi/Sağlıklı Hayat İçin Yeni Kuşak Biyomalzeme Teknolojileri Araştırma Ağı Platformu. İstanbul Cerrahpaşa Üniversitesi/Nöron Hasarına Yol Açan Hastalıkların Teşhis, Tedavi ve İzlemine Yönelik Biyobelirteç ve İleri Teknolojik İkaz Sistemlerinin Geliştirilmesi Platformu. Boğaziçi Üniversitesi/İnsan İşlevini Tehdit Eden Zorluklara Karşı Nöroteknolojik Tahliller Platformu. İBG/Korunma ve Tedavi Ulusal Platformu. İzmir Yüksek Teknoloji Enstitüsü (Kuantay )/Kuantum Çağlayan Lazerler, Aygıtlar ve Uygulamaları Platformu. ODTÜ (SÜİT)/Sürdürülebilir Kentler İçin İleri Teknolojiler Platformu.”

Törene Sanayi ve Teknoloji Bakan Yardımcısı Mehmet Fatih Kacır, ASELSAN İdare Konseyi Lideri ve Genel Müdürü Haluk Görgün, İzmir Yüksek Teknoloji Enstitüsü Rektörü Yusuf Baran, Bursa Uludağ Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Ahmet Saim Kılavuz, TOBB İktisat ve Teknoloji Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Yusuf Sarınay, Hacettepe Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Mehmet Cahit Güran, TÜBİTAK Lider Yardımcısı Prof. Dr. Ahmet Yozgatlıgil, Sıhhat Bilimleri Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Cevdet Erdöl, Ankara Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Necdet Ünüvar, İstanbul Üniversitesi-Cerrahpaşa (İÜC) Rektörü Prof. Dr. Nuri Aydın ve ODTÜ Rektör Yardımcısı Prof. Dr. Mehmet Zeyrek’in yanı sıra ilgili platformları oluşturan kamu kurum ve kuruluşları ile şirketlerin yetkilileri katıldı.