Trakya Birlik Lideri Kırbiç: Yağış olmazsa ayçiçeğinde rekolte kaybı oluşur

TÜRKİYE’nin en büyük üretici kuruluşlarından Trakya Yağlı Tohumlar Tarım Satış Kooperatifleri Birliği (Trakya Birlik) Lideri Şafak Kırbiç, ekim devri yaklaşan ayçiçeğinde kuraklık ve fiyatların gerilemesiyle birlikte üreticinin grup ekmeme konusunda tereddüt yaşadığını belirterek, “Önümüzdeki periyotta yağışları alamazsak önemli bir rekolte kaybı oluşur. Önümüzdeki süreçte bölgelerde ekiliş alanlarında azalma olursa ülkemizde hem üretim alanlarının düşmesi hem de yağıştan, kuraktan ötürü bir azalma oluşursa natürel ki ıstıraplar oluşabilir. Bu da ülke üretimini geçtiğimiz yıllardan biraz daha aşağıya getirebilir” dedi.

Türkiye’nin yağlık ayçiçeği gereksiniminin yaklaşık yüzde 50’sinin karşılandığı Trakya’da, ekim devrine hazırlanan üretici, kuraklık kaygısı yaşıyor. Trakya Birlik İdare Şurası Lideri Şafak Kırbiç,”Önümüzdeki devirde eserle ilgili sorunlar, üretimiyle ilgili sorun yaşanma ihtimali görülmekte. En çok yağış almamız gereken periyotta yani kasım, aralık, ocak, şubat ayları kurak geçti. Kar yağışı olmadı. Geçtiğimiz yıllarda da bölgemizde bilhassa olmamıştı. Ülkemizde de baktığımızda, ülke genelinde dahi öbür yıllardaki kar yağışının ağır olduğu vilayetlerde oralarda bile öbür yıllara göre kar yağışı çok fazla olmadı. Doğal İç Anadolu Bölgesi’nde de önemli bir kuraklık var. Trakya bölgesinde var. Bizim bölgemizde de yağış ölçülerine baktığımızda hakikaten çok büyük bir düşüş var. Bölgemizde, kuzeyimizdeki barajlarda su düzeylerinde önemli bir azalma mevcut. Hatta son açıklamalara nazaran işte Kayalı Barajı’ndan mısır üretimine önemli bir potansiyele sahip olan Kavaklı bölgesine, su düzeyinin düşüklüğünden ötürü bu süreçte su verilmeyeceğiyle ilgili duyumlarımız var. İnşallah önümüzdeki günlerde bir ölçü yağış alırsak oralarda da bir su düzeyinde yükselme olur” dedi.

‘YILLIK YAĞIŞ ORTALAMASININ ÇOK ALTINDAYIZ’Üretimin artmasının önümüzdeki periyotta alınacak yağışa bağlı olduğunu lisana getiren Kırbiç, “Önümüzdeki süreçte önemli bir yağış alırsak baraj düzeylerinde yükseliş, toprağın doygunluk noktasında da bir artış oluşur. Zira bölgemizde bilhassa Edirne bölgesinin yıllık yağış ortalaması 500-600 milimetre. Fakat şu ana kadar baktığımızda bunun çok altındayız. Önümüzdeki günlerde bölgemizde ayçiçek ekim periyodu başlıyor, hatta kimi yerlerde başladı. Şu anda da buğdaylara gübre, ilaç atılma devri. Şu anda buğdaylarda çok büyük bir sorun görülmemekte fakat önümüzdeki günlerde buğdayın uzunluğu arttıkça su emme, su çekme oranı artacaktır. Bu da şu anda toprakta bulunan mevcut su ölçüsünü çok kısa müddette tüketecek manasına gelmekte. Yarından sonra bölgemizde bir ölçü yağış beklenmekte. İnşallah bu yağış gelirse bir ölçü toprağın doygunluk süreci oluşur” diye konuştu.’BAZI BİTKİLER KURAKLIKTAN GELİŞİM GÖSTEREMİYOR’Yağışların az olmasının üretime yansımaması istikametinde temennide bulunan Şafak Kırbiç, “Bildiğiniz üzere bu son süreçte dünyamızda kurak tüm bölgelerde var. İşte bugün baktığımızda da doğudaki kimi bölgelerimizde, güneydoğuda sel felaketi var. Orada tarım alanlarının etkilenmesi mümkün. Bir tarafta iklim değişikliğinde uzmanlar yıllar evvel söylemişti. ya çok büyük kuraklıklar yaşanacak ya da sel felaketiyle işte seller, heyelanlar, erozyonla toprağımızın verimli katmanları gitmekte. Kuraklıkla ilgili alışılmış bitkilerimiz gelişme sağlayamamakta. Randıman düşüşleri yaşanmakta. Bunlar için doğal birtakım tedbirlerin alınması gerekmekte. Bölgemiz için kuzey tarafımızda bizim birtakım baraj projelerimiz var. Sulama göletleriyle ilgili projeler var. Bunların bir an evvel faaliyete geçmesi hakikaten ehemmiyet arz etmekte. Zira bugün baktığımızda Meriç ve Tunca ırmaklarının bile debileri en yüksek debide akması gerektiği devirlerde düşük seviyede” tabirlerini kullandı.’YAĞIŞ AZLIĞI AYÇİÇEĞİNDE REKOLTE KAYBINA YOL AÇAR’Yağış azlığının bilhassa ayçiçeği üzere kritik bitkilerde rekolte kaybına yol açabileceği ihtarında da bulunan Kırbiç, “Bu yağışları alamazsak önemli bir rekolte kaybı oluşur. Esasen ayçiçeğinde sizin de bildiğiniz üzere ülkemizin muhtaçlığını karşılayamamaktayız. Yani yaklaşık yüzde 65-70 oranında ülke muhtaçlığını karşılamaktayız. Bu yıl için o eserde çok kahır yaşanmadı. Zira bu tahıl koridorundan ötürü. Kuzeydeki Rusya- Ukrayna savaşından sonra o bölgedeki eserlerden ülkemize girdi. Fakat önümüzdeki süreçte bölgelerde ekiliş alanlarında azalma olursa ülkemizde hem üretim alanlarının düşmesi hem de yağıştan, kuraktan ötürü bir azalma oluşursa alışılmış ki sorunlar oluşabilir” dedi.’AYÇİÇEĞİNDE FİYATLAR DA DÜŞÜŞTE’Ayçiçeğinde piyasa fiyatlarının da düşüş eğiliminde olduğuna dikkat çeken Şafak Kırbiç, “Şu anda natürel fiyatlar geçen yılın yaklaşık yüzde 30 altında. Geriye dönüp baktığımızda ülkemizde fiyatı düşen herhalde öteki bir eser ben bilmiyorum. Bir tek ayçiçeği yağı fiyatı düştü. Geçtiğimiz yıl da beşlik tenekeler yaklaşık 200 lira civarına çıkmıştı. Şu anda baktığımızda 140-150 lira bandında. Bu da doğal üreticimizi de huzursuz etmekte bu basamakta. Zira bizim kampanya periyodunda 12 liraya aldığımız 40 baz yağ bazlı ayçiçeğinin şu anda ithal maliyeti 10 liranın altında. 6-7 ay evvel baktığımızda biz bunu o gün prestijiyle 12 liraya aldık. Bugün 9,5- 10 bandında. O günkü maliyeti bugüne vurduğumuzda operasyon maliyeti ve finansman masrafıyla yaklaşık 13,5 lira 12 liraya aldığımız ayçiçeğinin. Bu da doğal kurumsal manada da bizi zorlamakta” diye konuştu.

Şafak Kırbiç, üreticinin şu anda ayçiçeğinde takım ekmeme konusunda kararsızlık içinde olduğunun altını çizerek, “Fiyatlar gerilediği için çiftçimiz de bunu grup ekmemeyle ilgili kararını bugünlerde verecek. Zira daha evvel ülkemizde ekilmeyen bölgelerde ayçiçeği ekimi yapılmıştı. İç Anadolu Bölgesi’nde, Karadeniz Bölgesi’nde, Ege’de önemli üretimler oluştu. Lakin oralardaki fiyatlar hasat devrinde çok taban yapmıştı. Bu yüzden de oradaki üreticilerin eser deseninde değişikliğe gidileceği beklenmekte. Bu da ülke üretimini geçtiğimiz yıllardan biraz daha aşağıya getirebilir. Bence bununla ilgili de bir önlem almak gerekiyor. Zira ayçiçeği ithalatında gümrük vergileri 1 Ocak prestijiyle sıfırlandı. Bu da fiyatlarda bir gevşeme oluşturdu alışılmış. Lakin üreticimizin para kazanması ve bu eserin aidiyeti, devamlılığı gerekmekte. Bu da çiftçinin para kazanmasına bağlı. O yüzden tekrar takviyelerle, fiyat siyasetiyle, gümrük vergileriyle çiftçimiz desteklenmeli ve bu ülke üretimini arttırmamız gerekmekte. O da hemen bugünlerde olmalı, zira çiftçimiz kararını verecek. Ayçiçeği mi öbür bir eser mü? Onun için içinde bulunduğumuz süreç hakikaten çok önemli” diye konuştu.