TBMM Lideri Mustafa Şentop, AB Parlamento Liderleri Tepesi’nde konuştu Açıklaması

TBMM Lideri Mustafa Şentop, Rusya-Ukrayna savaşında tahıl koridoru mutabakatının Türkiye sayesinde imzalandığını, esir değişiminin Türkiye’nin teşebbüsüyle gerçekleştiğini belirterek, Avrupa Birliği (AB) Parlamento Liderleri Tepesi’nde kabul edilecek sonuç bildirisinde Türkiye’ye yalnızca tahıl muahedesi bağlamında atıf yapılmasının büyük eksiklik olduğunu söyledi.

TBMM Lideri Şentop, Çekya’nın başşehri Prag’da düzenlenen AB Parlamento Liderleri Tepesi’nde yaptığı konuşmada, başta Rusya’nın Ukrayna’yı işgal teşebbüsü olmak üzere son devirde yaşanan gelişmeler ve bunların yol açtığı problemlerin yalnızca ilgili ülkeleri ve bölgeleri değil tüm dünyayı derinden etkilediğini lisana getirdi.

Bunun, bazen sonlara yığılan milyonlarca göçmenle bazen tüm ekonomiyi yerinden oynatan fiyat artışlarıyla, bazen ise kentleri karanlığa gömülmek zorunda bırakan güç kriziyle kendini gösterdiğini söz eden Şentop, “Bu sınamaların her biri için Avrupa ülkeleri olarak stratejik bir bakışı geliştirmek ve mevcut anlayışlarımızı revize etmek zorundayız. Öncelikle Avrupa ülkelerinin büyük bir kısmını şemsiyesi altında toplayan Avrupa Birliği, mevcut siyasetlerini tadil etmeli.” dedi.

AB’nin değişen stratejik istikrarlara karşılık verebilmek için yeni bir jeostratejik perspektif geliştirmesi gerektiğini vurgulayan Şentop, bunun için birinci etapta daha kapsayıcı ve kuşatıcı adımlar atılması gerektiğini kaydetti. Şentop, “Bu prestijle, bilhassa AB ülkelerinin ve karar alıcı düzeneklerinde bulunanların, AB’nin genişleme siyasetlerini gözden geçirmesinin vaktinin geldiğini düşünüyorum. Yeni iştirakler kelam konusu olduğunda AB üzere bir gücün, birtakım ülkelerin kaprislerine, oyunlarına, manasız siyasi ve dini önkoşullarına esir olması, kabul edilebilir bir durum değil.” diye konuştu.

Mustafa Şentop, rasyonel bir genişleme siyaseti, önyargılardan arınmış bir yaklaşım ve birlik dahilindeki kimi ülkeler tarafından esir alınmamış akılcı bir gündem olması gerektiğini söz etti.

Gerek AB içerisinde yaşayan ve Birliğe zenginlik katan farklı toplumlarla gerekse üçüncü ülkelerle ilgili sıkıntılarda ikili standartlardan uzak durulması ve unsurlu siyasetler yürütülmesi gerektiğini söyleyen Şentop, AB’nin kendi toplumsal barışını fakat bu sayede koruyabileceğini ve değişen stratejik düzlemde öteki ülkelerle sağlıklı alakalar ve iş birlikleri kurabileceğini kaydetti.

Genişleme ve ikili standartlardan arınma sıkıntısının Rusya-Ukrayna savaşı ile de yakından ilintili olduğunu belirten Şentop, “Evet, Avrupa Birliğini kuran akıl, Avrupa Birliğini bir barış projesi olarak tasarladı. Ama bütün Avrupa’ya ve bütün dünyaya hakim olmayan barışın kime ne yararı olabilir? AB, 2008 yılında Gürcistan’a maruz kaldığı işgalden ötürü reaksiyon göstermediği, 2014 yılında Kırım işgal edildiğinde istikrarlı ve akıllı bir reaksiyon vermediği için savaşın bu evreye gelmesinden bir açıdan sorumludur.” değerlendirmesinde bulundu.

“Türkiye akan kanı durdurmaya büyük çaba göstermekte”

TBMM Lideri Şentop, barış tesis edebilme mahareti ve barışta yapıcılığın bir sanat olduğunu söz ederek, Türkiye’nin, savaşın birinci gününden bu yana yapan bir tavır sergileyerek, iki tarafı masaya oturtmaya, akan kanı durdurmaya büyük çaba gösterdiğini vurguladı.

Bu gayretlerin meyvelerini aldıklarını da aktaran Şentop, “Tahıl koridoru muahedesi Türkiye sayesinde imzalanmış, Türkiye sayesinde devam ettirilmektedir. Esir değişimi muahedesi da yeniden Türkiye’nin teşebbüsleri, teşebbüsümüzle ulaşılmış değerli bir kazanımdır. Türkiye, barış görüşmeleri için çabalamaya, akan kanın durması için çalışmaya devam edecektir. Bizim barış için bu çabalarımız ortadayken bu tepe sonunda kabul edilecek bildiride Türkiye’ye yalnızca tahıl muahedesi bağlamında atıf yapılmış olması büyük eksikliktir.” dedi.

Şentop, Türkiye’nin başka barış ve uzlaşı teşebbüslerinin görmezden gelinmesinin, birliğin stratejik vizyonunda da bir eksiklik olduğunun delili olduğunu söylediği anda, mikrofonu kapandı ve öbür bir konuşmacıya kelam verildi.

Şentop’un daha sonra tekrar kelam istemesi üzerine, oturumu yöneten Çekya Senato Lideri Milos Vystrcil, durumun teknik bir yanılgıdan kaynaklandığını belirtti.

TBMM Lideri Şentop, “Bunun bir teknik kusur olduğunu düşünmek istiyorum. Zira bütün arkadaşlarımızın konuşma müddetini tuttum, 5 dakikanın üzerinde konuşan arkadaşlarımız var. Konuşmam bitmeden kesildiği için bunu bu türlü bir saygısızlık kabul etmek istemiyorum. Teknik olduğu konusundaki izahınızı kabul ediyorum.” sözlerini kullandı.

Konuşmasına kaldığı yerden devam eden Şentop, şunları kaydetti:

“Türkiye’nin Ukrayna-Rusya savaşının birinci günlerinden bu yana yapan bir tavır sergileyerek iki tarafı masaya oturtmaya, akan kanı durdurmaya uğraş gösterdiğini tabir etmiştim. Bunun sonucunu de aldık. Tahıl Koridoru, Türkiye sayesinde uzatılarak devam etmektedir. Bizim barış için çabalarımız ortadayken bize, yalnızca bildiride tahıl mutabakatı bağlamında atıf yapılmış olması yanlıştır. Türkiye’nin başka barış ve uzlaşı teşebbüslerinin görmezden gelinmesi, birliğin stratejik vizyonunda eksiklik olduğunun da bir ispatıdır. Ukrayna’da yaşananlar bize birçok hususta gerçek dersler veriyor. Geleceği nasıl tasarlayacağımız konusunda ipuçlarını önümüze seriyor; kâfi ki görmezden ve duymazdan gelmeyelim.”