TBMM Çocuk İstismarının Araştırılması Kurulu toplandı
Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi Çocuk Sıhhati ve Hastalıkları Ana Bilim Kolu Öğretim Üyesi Prof. Dr. Betül Ulukol, “İstismarcı; çocuğun tanıdığı, bildiği, sevdiği, güvendiği, dar vaktinde yardım istediği kişi. Onun için aslında istismarı kolay kolay denetim altına almamız güç.” dedi.
“6 yaşındaki bir kız çocuğunun ‘evlilik’ ismi altında cinsel istismara maruz bırakılması olayının araştırılarak benzeri olayların yaşanmaması ve her türlü çocuk istismarının önlenmesi için alınması gereken önlemlerin belirlenmesi” emeliyle kurulan Meclis Araştırma Komitesi, AK Parti Aksaray Milletvekili Cengiz Aydoğdu başkanlığında toplandı.
Komisyon, UNICEF’in yetkililerini ve akademisyenleri dinledi.
Birleşmiş Milletler Çocuk Hakları Komitesi ve Bayana Karşı Her Türlü Ayrımcılığın Bertaraf Edilmesi Komitesi’nin, Türkiye hakkındaki müşahedelerine yer verilen sunumda, UNICEF yetkilileri; toplumsal normların dönüştürülmesinin, yalnızca ceza artırımı öngören siyasetler yerine çocukların korunmasını odağa alan türel ıslahatların yapılmasının gerekli olduğuna dikkati çekti.
Depremden etkilenen bölgelerde çocuk evliliği riskine dair bulguları da paylaşan UNICEF yetkilileri, çocuk istismarının önlenmesine yönelik siyasetlerin hayata geçirilmesi ve insani yardım çalışanları da dahil tüm ilgililer hakkında net davranış kurallarının oluşturulması gerektiğini kaydetti.
Hacettepe Üniversitesi Rehberlik ve Ruhsal Danışmanlık Ana Bilim Kolu Öğretim Üyesi Doç. Dr. Nilüfer Koçtürk, “Çocuk İhmali ve İstismarı”na ait sunum yaptı.
Koçtürk, ihmal ve istismarın toplumsal tesirlerinin yalnızca ekonomik olmadığını belirterek, okur müelliflik ve yükseköğrenime devam etme oranında düşüklük, nitelikli iş gücü kaybı, kabahat sürece oranlarında artış, daha fazla sıhhat ve toplumsal hizmetlerden yararlanma ve toplum ruh sıhhatinin bozulması üzere birçok alanda olumsuz tesirinin olduğunu ortaya çıktığını söyledi.
Çocuk istismarının ve ihmalinin yetişkinlik periyodunda yarattığı problemler ortasında beyin hasarı, kırıklar, yaralanmalar, depresyon, telaş bozukluğu, intihar teşebbüsü, hamile sıhhatinde meseleler, düşük eğitim seviyesi bulunduğunu anlatan Koçtürk, Türkiye’de mağdur çocukların istismarı bildirmeme ya da geç bildirme nedenlerinin “aile içi meselelere neden olmaktan korkma, ebeveynlerini üzmek istememe, toplumsal etrafta olayın duyulacağından korkma, kendini suçlama, fail tarafından tehdit edilme, itibarsızlaşmaktan korkma, istismarı unutmaya çalışma, suçlanmaktan ve dışlanmaktan korkma” olduğunu anlattı.
“Kapsamlı bir tarif yapmak gerekiyor”
Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi Çocuk Sıhhati ve Hastalıkları Ana Bilim Kısmı Öğretim Üyesi Prof. Dr. Betül Ulukol, ihmal ve istismarın tariflerinin çok net ve açık yapılması gerektiğini söyledi.
Çocuğa yönelik istismarın temel çatısını şiddetin oluşturduğunu lisana getiren Ulukol, çocuk istismarına ait 2013’te 2 bin, 2018’de ise 8 bin üniversite öğrencisiyle yapılan bir çalışmanın sonuçlarını da paylaştı.
2013’te fizikî istismara uğrayan 18 yaş altı üniversite öğrencisinden yüzde 21’inin hastaneye başvurabilecek kadar fizikî şiddete uğradığını anlatan Ulukol, “2018’e geldiğimizde bu sayı yüzde 19’larda. Dokunmanın olduğu cinsel istismar yüzde 7,9. Bu çocuklar üniversite öğrencisi altını çiziyorum. Okuyamamış, kıyıda köşede kalmış çocuk değil. 2018’de 6,9’a inmiş. Problemimizin değerli boyutlarda olduğunu fark edelim.” tabirini kullandı.
Ulukol, çocukları kimlerin taciz ettiği konusunda “İstismarcı; çocuğun tanıdığı, bildiği, sevdiği, güvendiği, dar vaktinde yardım istediği kişi. Onun için aslında istismarı kolay kolay denetim altına almamız sıkıntı. Bizim yapacağımız şey, çocukları korurken kesinlikle tacizin hangi süreçlerden geçtiğini tanıyıp ne vakit müdahale etmemiz gerektiğini yeterli biliyor olmamız lazım.” değerlendirmesinde bulundu.
“Çocukları meskene kapattığımızda da çocuklar istismar ediliyor”
Kovid-19 salgını öncesi ve sonrası periyotlarda yaşanan istismar araştırma sonuçlarına ait de bilgi veren Ulukol, şöyle devam etti:
“2019’da nisan, mayıs, haziran, temmuz aylarında 7 Çocuk İzlem Merkezine başvuran çocukların toplam sayısı 1363. Kovid münasebetiyle kapanma ile birlikte bu sayı 703’e düşmüş. Kapandık, çocuklar korunuyor değil. Bir ay sonra süratle artıyor. Üçüncü ayda bir evvelki yılın normalini yakalıyor. Meskene kapattığımızda da çocuklar istismar ediliyorlar. İstismarcı kim? Arkadaş ve partner en sık, yüzde 27’lerde. Tanıdık yüzde 18-21. Aile üyesi yüzde 11-13 ortası. Akraba yüzde 13. Yabancı yüzde 16-17. Çocuk tanıdığı, bildiği, güvendiği kişinin cinsel istismarına uğruyor. İstismar nerede gerçekleşiyor? Neredeyse mağdurun meskeninde ya da etrafında. Konutumuzun içinde oluyor. Mağdurun konutu yüzde 46, istismarcının meskeni yüzde 22, yüzde 70’e yakını çocuğun bildiği, her gün gidip geldiği yerde gerçekleşiyor.
Çocuk istismarı unutup gitmiyor. Kazındığı yer beyin. İstismara uğrayan bir çocuğun beyni küçülüyor, hacmi değişiyor, görüntülemelerde görünüyor. Çocuğu korumak için bizim riskleri ortadan kaldıracak sistemleri geliştirmemiz lazım. Bilgilendirme, bilinçlendirme çalışmalarıyla olacak. Sadece istismara uğrayan çocuklara ulaşmak yetmez. Sadece o çocukların tedavisini ve takibini yapmak yetmez. Bütün topluma gitmek gerekiyor.”