Stratcom Afet İrtibat Forumu Sonuçlandı

Cumhurbaşkanlığı Bağlantı Başkanlığınca düzenlenen Stratcom Afet İrtibat Forumu sona erdi.

İletişim Başkanlığı Konferans Salonu’nda, 14 ülkeden stratejik irtibat alanında uzmanlar, önderler, akademisyenler, kamu ve özel bölüm temsilcileri ile medya profesyonellerinden oluşan konuşmacıların katıldığı 2 gün süren forum, 9 panel ile 7 farklı konuşmadan oluştu.

Forum kapsamında düzenlenen “Afet Öykülerinde Görsel Lisan ve Anlatım” panelinde, Anadolu Ajansı (AA) Görsel Haberler Yayın Direktörü Fırat Yurdakul, Grafik Dizayncısı Abrar Sabbah ve TRT dron pilotu Mikail Sevinç konuştu.

AA Görsel Haber Yayın Direktörü Yurdakul, Kahramanmaraş merkezli zelzelelerin yaşandığı 6 Şubat tarihinde sabah saatlerinden itibaren AA çalışanının süratle harekete geçtiğini belirtti.

AA Hatay Muhabiri Burak Ulusal’ın sarsıntıda hayatını kaybettiğini hatırlatan Yurdakul, Ulusal’ı, habercilik alanındaki başarılarından bahsederek andı.

Görsel manada hissin iletilmesinin kıymetine işaret eden Yurdakul, “Görsellerinizi sunarken his başlığını içine koymak zorundasınız. İnsanları rencide etmeden, acılarını yaşamalarına müsaade ederek… O acıyı yaşarken onlara mikrofon uzatarak değil alışılmış lakin bir halde bunu da insanlara göstermemiz gerekiyordu ve hakikaten gruplarımız bazen paylaşmakta, abonelerimize sunmakta zorlandığımız çok acı kareleri de bizlere gönderdi.” dedi.

Depremde enkaz altından çıkarılanlar ortasında çocukların da bulunduğunu belirten Yurdakul, Hatay’da, Aytuğ Can Sencar tarafından çekilen, 6 aylık bebeğin enkazdan kurtarılma anlarına ait fotoğrafı hatırlattı. Fırat Yurdakul, “Bu kadar büyük acılar yaşanırken bizi hayata bağlayan, gazetecilik yapmamızı sağlayan, insanların umutla ekran karşısına zelzeleyle ilgili haberi takip etmelerini sağlayan bu türlü imgeler ve fotoğraflardır.” diye konuştu.

Gazeteciliğin en kıymetli başlıklarından birinin de “sıra dışılık” olduğunu vurgulayan Yurdakul, “Sıra dışı olayların peşinde koşmak durumundasınız. Kurtuluşlar devam ediyordu, dronla canlı yayın yaparak birinci kere bir kurtarma kıssasını abonelerimize, halka sunmaya çalıştık. İnanılmaz imajlarla karşılaştık.” tabirlerini kullandı.

Charlie Hebdo’ya kendi çizimiyle yanıt veren karikatürist

Fransız Charlie Hebdo mecmuasının, Kahramanmaraş merkezli zelzelelerle ilgili provokatif karikatürüne karşı yaptığı çizimle dikkati çeken Filistinli karikatürist ve illüstratör Abrar Sabbah da sarsıntıların akabinde Charlie Hebdo’nun provokatif karikatürünü birinci gördüğünde reaksiyon gösterdiğini ve bir şey yapmak zorunda hissettiğini söyledi.

Buna bir karşılık vermek istediğini belirten Sabbah, şöyle devam etti:

“Onların çizdiği karikatürü alıp revize edip, üzerinde değişiklikler yaparak kendi anlatmak istediğim iletisi ekledim. Bu karikatür, ‘tank göndermeye gerek yok’ iletisiyle paylaşılmıştı. Bu kelamların ortadan kalkması gerektiğini hissettim. Söz etmek istediğim kelamları, görsel hale çevirerek bayrak tutan bir yumruk çizdim. Bu yumruk Türk halkının gücünü simgeliyor.”

“Asrın felaketinin büyüklüğünü gösteren imajları paylaştık”

Panelde konuşan TRT dron pilotu Mikail Sevinç ise çok sayıda afet olayında vazife almasına karşın 6 Şubat’ta meydana gelen zelzelelerin akabinde bölgeye gittiğinde zorlandığını ve daha evvel görülmeyen çeşitten bir afet yaşandığını kaydetti.

Deprem bölgesinde yaşadıklarını anlatan Sevinç, “Elektrik ve irtibat yoktu. Karanlıkta imaj vermemiz sıkıntı. Kameranın manzara alabilmesi için ışık olması lazım. Bir mühlet etrafta müşahede yaptık. Kahramanmaraş’ta gruplar dağıtıldı. Pazarcık’a gittim ve sarfiyat gitmez AFAD’ın arama kurtarma çalışması yaptığını gördüm.” dedi.

Afetin akabinde güçlü durumlara şahitlik ettiklerini belirten Sevinç, “Asrın felaketinin büyüklüğünü gösteren imgeleri paylaştıktan sonra insanların gayretini, bekleyişini, çalışma formlarını yani canı kıymetine bunları hem yaşadım hem çektim. Arama kurtarma çalışmalarının akabinde barınma gereksinimi doğdu. Çadırlar kuruldu, onların çekimlerini de yaptık. En dikkat ettiğimiz şey, insanları rahatsız etmeden çekim yapmak oldu. Ne olursa olsun orada ömür devam ediyor.” diye konuştu.

“Afet Periyotlarında Hakikat Mücadelesi”

Forumun, “Afet Periyotlarında Hakikat Mücadelesi” başlıklı panelinde ise AA Teyit Sınırı Editörü Ömer Faruk Görçin ve Bursa Teknik Üniversitesi İnsan ve Toplum Bilimleri Fakültesi Milletlerarası İlgiler Kısmı Öğretim Üyesi Doç. Dr. Ali Burak Darıcılı tecrübelerini paylaştı.

Doç. Dr. Darıcılı, toplumsal medyanın, propaganda ve dezenformasyon yapılması için uygun bir tabanı olduğunu ve terör örgütlerinin sıkça bu mecrayı kullandıklarını söyledi.

Sosyal medyada harcama yapmadan kitlelere ulaşılabildiğini kaydeden Darıcı, “Bu terörist için de bu türlü, o da ulaşabiliyor, Türkiye’de 10-12 milyon Twitter kullanıcısı olduğu söyleniyor. 5-6 milyonu etkin. İşte bu kitlelere çok kıymetli oranda ulaşabiliyorsunuz, endişe ve dehşet problemini çok net bir formda amaç kitleye ulaştırabiliyorsunuz.” sözlerini kullandı.

Türkiye’de makul bir sistematikle her gün bir mevzunun ya da kişinin gündemde birinci sıraya taşınabileceğini belirten Darıcı, “Türkiye’deki gündem de aslında birden fazla vakit Twitter’da, birden fazla vakit gerçek gündem değil. Şişirilmiş gündemler. Bu, terör örgütleri tarafından da büyük değer arz ediyor.” dedi.

AA Teyit Çizgisi Editörü Ömer Faruk Görçin de dezenformasyonun, afet sonrası periyotlarda olumsuz sonuçlar doğurabileceğine dikkati çekti.

Depremin akabinde “Hatay’da barajın patladığı” tezleriyle ilgili yapılan paylaşımları hatırlatan Görçin, şunları kaydetti:

“Bedavaya atılan 280 karakterli bir paylaşım, Hatay’da, bütün bir kentin bir anda galeyana gelmesine, halkın kenti boşaltmak için yola dökülmesine neden oldu ve kurtarma çalışmaları da sekteye uğradı. Dezenformasyonun, afet manasında yaraları sarma çalışmalarını sekteye uğratabileceğini görüyoruz. Öte yandan toplumun psikolojisini bozabiliyor. Sarsıntı bölgesinde linç olayları ya da tartaklama olayları meydana gelmişti, bunların bir kısmında da halkın galeyana geldiği aslında hatasız olan bireylere de reaksiyon gösterdiği, kimi vakit bu reaksiyonun fizikî şiddet noktasına ulaştığını görüyoruz.”

Dezenformasyona karşı, AA Teyit Sınırı olarak, yüzlerce içeriği doğruluk denetimine tabi tuttuklarını söyleyen Görçin, “Dezenformasyonu, palavranın yayılmasını engellemeye çalışıyoruz. Toplumsal medya hesaplarımız üzerinden bir iddiayı, bir siber kabahati ele alıyoruz. Gerçek mu, yanlış mı bunu kamuoyu ile paylaşıyoruz.” diye konuştu.