Sırp başkan Dodik: “Bosna Hersek kurumlarından çekilmeleri için Hırvatları ikna etmeye çalışıyorum”

BANJA Bosna Hersek’teki iki entiteden biri olan Sırp Cumhuriyeti’nin (RS) Lideri Milorad Dodik, ülkedeki kurumlardan çekilmeleri için Hırvatları ikna etmeye çalıştığını söyledi.

Son devirde ayrılıkçı telaffuzlarıyla dikkatleri üzerine çeken Dodik, Sırbistan basınına yaptığı açıklamada, RS’nin “anayasaya ters bir Bosna Hersek”te yaşamaya karşı çıktığını savunarak, “Tüm ayrıntıları açıklamak istemiyorum fakat bir kısmını söyleyeyim. Bosna Hersek, kurumlarında üç halk (Boşnak, Sırp, Hırvat) bulunduğu sürece fonksiyonel olabilir. Hırvatları, Sırplarla tıpkı anda kurumlardan çekilmeleri için ikna etmeye çalışıyorum.” dedi.

Dodik, Sırpların, Bosna Hersek’teki kurumlardan çekilme kararından “çok da uzakta olmadıkları” değerlendirmesini yaparak, “Mülklerimizle oynamayın, tüm adamlarımızı çekeriz. RS, meclisinde bir buçuk saat sürecek bir oturumun akabinde bağımsız bir devlet olabilir. Bizi köşeye sıkıştırmayın.” diye konuştu.

ABD’nin, Bosna Hersek’teki problemlerin nasıl çözüleceğini belirleme hakkı olmadığına işaret eden Dodik, Bosna Hersek’i “sömürge devlet” biçiminde tanımlayarak, kendisinin de buna karşı bir ayaklanmanın önderi olduğunu argüman etti.

Dodik’in bu açıklamalarını “tehlikeli” halinde tanımlayan Toplumsal Demokrat Parti (SDP) Genel Lideri Nermin Niksic de telaffuzların Bosna Hersek kurumlarına açık bir tehdit ve darbe niteliği taşıdığını vurguladı.

RS Lideri, son devirde bulunduğu her aktiflikte RS’nin bir “devlet” olduğunu savunurken, “entiteye ilişkin taşınmaz mülklerin kendilerinde kalması için RS’yi Bosna Hersek’ten ayıracağını” söylemişti.

Bosna Hersek’teki taşınmaz mülk sorunu

Taşınmaz mülklerin Bosna Hersek’te 1992-1995’te yaşanan savaşı sonlandıran Dayton Barış Antlaşması’na nazaran entitelere ilişkin olduğunu savunan RS, kelam konusu maddeyle mülklerin yönetiminin de kendilerinde bulunduğunu ileri sürüyor.

Taşınmaz mülk sorunu, Bosna Hersek’teki savaştan bu yana konuşulmaya devam eden bir bahis olurken ülkedeki taşınmazların devlete mi yoksa bunları kullanan entitelere mi ilişkin olduğu tartışılıyor.

RS Ulusal Meclisinde (NSRS), Aralık 2022’de oylanan ve anayasaya alışılmamış olan taşınmaz mülklere ait yasanın 28 Şubat’ta yürürlüğe girmesi beklenirken, Bosna Hersek Yüksek Temsilcisi Christian Schmidt, tartışmalı maddeyi askıya aldığını açıklamamıştı.

Bosna Hersek Anayasa Mahkemesi de 2 Mart’ta, RS’deki taşınmaz malların entite mülkiyetine alınmasını kapsayan tartışmalı maddeyi yürürlükten kaldırmıştı.

Daha evvel de Anayasa Mahkemesi, kamuya ilişkin mülklerin işletme yetkisinin entiteye, mülkiyet hakkının ise Bosna Hersek devletine ilişkin olduğuna hükmetmişti.