Şili’de sağ koalisyon Anayasa Kurulu üyelerini belirledi
Şili’de, diktatör Augusto Pinochet periyodundan kalma anayasanın yine yazılması için ikinci defa sandık başına giden halk, Anayasa Kurulu üyelerinin belirlenmesinde dayanağını sağ koalisyondan yana kullandı.
Yeni anayasa taslağının oluşturulması için 50 üyenin oylandığı seçimde halk, 33 üyeyi sağ koalisyondan seçti.
Şili Seçim Servisi datalarına nazaran, sandıkların yüzde 99’44’ü açıldı.
Sağ blok oyların 35,42’sini alarak yeni anayasanın belirlenmesinde mutlak çoğunluğu elde etti.
Devlet Lideri Gabriel Boric’in partisi Şili İçin Birlik Partisi yüzde 28,57 ikinci, İnançlı Şili Partisi ise 21,07 oranla üçüncü sırada yer aldı.
Sağcı Jose Antonia Kas, yaptığı açıklamada, sağduyunun galip geldiğini belirterek, “Halk, mezhepçiliğin ülkeyi bir daha asla bölmesini istemiyor, bölünme vakti değil, Şili için birlik vaktidir.” sözünü kullandı.
Boric ise, seçimi kazanan Cumhuriyetçi Parti’den “bilgili ve ölçülü” hareket etmesini isteyerek, birinci anayasa sürecinde yapılan yanlışların tekrarlanmamasını talep etti.
Halk “hayır” demişti
Şili’de, yazılan yeni anayasanın yürürlüğe konulup konulmayacağına ait düzenlenen referanduma katılanların yüzde 61,9’u, 5 Eylül 2022’de “hayır” oyu vermişti.
Yapılan sayımda, ülkede yeni anayasanın yürürlüğe girmesini isteyenlerin oranı yüzde 38,1, istemeyenlerin oranı ise yüzde 61,9 olarak belirlenmişti.
Yeni anayasa, Ekim 2020’de anayasanın yine yazılıp yazılmaması için yapılan referandumla kararlaştırılmış, 2021’deki belediye seçimlerinde yeni anayasayı yazacak heyet halkın oylarıyla seçilmişti.
“Diktatörlük rejiminin mirası”
Şili’de Ekim 2019’da başlayan ve 5 aydan fazla süren yağma, şiddet olaylarına neden olan ve “sosyal patlama” ismi verilen hükümet tersi şovlarda, anayasanın tekrar yazılması protestocuların esas isteklerindendi.
Diktatör Pinochet devrinde yazılan Şili anayasası, halkın bir kısmınca “diktatörlük rejiminin mirası” ve “eşitsizliğin temel kaynağı” olarak bedellendiriliyor.
Anayasanın, Pinochet eliyle yapılan özelleştirmeler ve özelleştirme teşvikleri nedeniyle kâfi sıhhat, eğitim ve emeklilik imkanı sağlamayan ekonomik sistemi koruduğu düşünülüyor.