Sarsıntı Bölgesinde Molozların Yerleşime Yakın Yerlere Dökülmesine Karşı İstanbul’da Aksiyon: “Rant Uğruna, Bölgenin Geleceğini Yok Edecek Uygulamalara…

Haber: ÇAĞATAN AKYOL – Kamera: SADIK KARAKULOĞLU

İklim Adaleti Koalisyonu üyeleri, Etraf, Şehircilik ve İklim Değişikliği İstanbul Vilayet Müdürlüğü önünde, sarsıntı bölgesinde hayat alanlarına yakın yerlere moloz dökülmesini protesto etti. Açıklamada, ilgili yönetmeliklerin yok sayıldığına dikkat çekilerek, “Bir kere daha rant uğruna, bölgenin geleceğini yok edecek uygulamalara geçit verilmemesini istiyoruz” denildi.

Kahramanmaraş merkezli 6 Şubat zelzelelerinin etkilediği vilayetlerde yıkılan binalardan toplanan molozların yerleşim alanlarına yakın yerlere dökülmesine karşı yansılar sürüyor. Bugün de İklim Adaleti Koalisyonu üyeleri Etraf, Şehircilik ve İklim Değişikliği İstanbul Vilayet Müdürlüğü önünde “Deprem bölgesinde ömür alanlarına moloz dökmeyi durdurun” talebiyle hareket yaptı. Polis ve çevik kuvvet takımlarının ağır güvenlik tedbiri aldığı aksiyonda, “Enkaz kaldırma, moloz dökümüne karşı hayat alanlarını, doğayı savunuyoruz. Sarsıntıdan sonra yeni yıkımlara müsaade vermeyeceğiz” yazılı pankart açılarak “Havama, suyuma, toprağıma dokunma” sloganı atıldı, “Moloza, asbeste dur de” ve “Ölümü değil, hayatı savun” yazılı dövizler taşındı.

Hazırlanan ortak açıklamayı koalisyon üyeleri, sırayla okudu. Sarsıntıların felakete dönüşmesinin esas nedenleri olarak rant hırsıyla inşa edilen sarsıntıya dayanıksız binalar, bilimsellikten uzak imar planları, afete müdahale için çabucak hiçbir tedbirin mucibince alınmamış olması, devlet kurumlarındaki liyakatsiz ve uyum kurmayı başaramayan takımlar ve halkın önemsenmediği idare biçimi olduğu gösterilen açıklamada, şöyle denildi:

“ACELECİLİĞİN YARATACAĞI BÜYÜK TEHLİKELER GÖZ GERİSİ EDİLMEKTEDİR: Ailelerini, yakınlarını, meskenlerini, işlerini kaybetmiş, yiyecek, su ve hijyen üzere en temel ihtiyaçları dahi fakat kısmen karşılanmış beşerler, sarsıntının çabucak akabinde bir de Urfa ve Adıyaman’daki sel felaketinin müthiş sonuçlarına maruz kaldılar. Kaldırılan enkazlarla birlikte bu yıkımlara, başta kanserojen asbest tozu olmak üzere zehirli enkaz tozlarının ve kimyasalların yol açacağı sıhhat meseleleri eklenmiştir. Enkazlar, tüm ihtarlara karşın zelzele bölgelerinde inanılmaz bir süratle kaldırılmaktadır. İnşaat rantının önünü açmak için gösterilen bu aceleciliğin yaratacağı büyük tehlikeler göz gerisi edilmektedir. Meğer sarsıntı bölgesinin acil gereksinimleri besin teminidir, nitelikli süreksiz barınmadır, halk sıhhati hizmetleridir. Tarım alanlarına, meyve bahçelerine, yol kenarlarına, çadırkentlerin-yerleşim yerlerinin bulunduğu alanların çabucak yanına, su havzalarına, vadilere dökülen molozlar hem halk sıhhatini tehdit etmekte hem de doğal miras alanlarını zehirlemektedir.

YÖNETMELİKLER YOK SAYILMAKTADIR: Havanın, yeraltı ve yerüstü sularının, toprağın ve besinlerin zehirlenmesine yol açan tüm bu süreçler, Hafriyat ve Yıkıntı Atıkları Yönetmeliği ile Asbestle Çalışmalarda Sıhhat ve Güvenlik Tedbirleri Yönetmeliği yok sayılarak yapılmaktadır. Emek, meslek, ekoloji örgütlerinin ve lokal halkın bu hususla ilgili ihtarları ve talepleri de dikkate alınmamaktadır. ‘Çevreyi geliştirmek, etraf sıhhatini korumak ve etraf kirlenmesini önlemek, devletin ve vatandaşların ödevidir’ diyen Anayasa’nın 56’ncı unsuru, direnişlerin hukukî desteklerinden sadece biri ve en kıymetlisidir. Zelzele bölgelerindeki halkın davetine ve direnişine hemen kulak verilmeli ve molozlar, yalnız ve fakat yönetmeliklere uygun bir biçimde kaldırılmalıdır. Enkazlardaki kanıtları karartan, sermayenin karını önceleyen moloz kaldırma faaliyetleri öncelik değildir. Ranta dayalı bu uygulama derhal durdurulmalıdır.

BAKANLIK, MEMLEKETLER ARASI TAAHHÜTLER GEREĞİ MİSYONUNU YERİNE GETİRMELİ: Tüm bina yıkma, enkaz kaldırma, taşıma ve depolama süreçlerinin yol ve usullerinin, kurulacak yeni ömür alanlarının nasıl ve nerelerde olması gerektiğinin kararını uzmanlarla lokal halkın ortaklaşarak vermesini, bir sefer daha rant uğruna, bölgenin geleceğini yok edecek uygulamalara geçit verilmemesini istiyoruz. Zelzele sonrası yeni toplumsal ve ekolojik yıkımlara geçit vermeyeceğimizin bilinmesini istiyoruz. Muğla Deştin’de yapılması planlanan çimento fabrikasının yaratacağı dehşetli tabiat katliamına karşı lokal bir direniş devam etmektedir. Çimento fabrikası yapılması demek, bölge ormanının yok olması, halk sıhhatinin büyük bir risk altına sokulması, ziraî üretimin sonlanması demektir. Etraf, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı’nın isminde geçen ‘iklim değişikliği’ sözüne uygun olarak imza koyduğu memleketler arası taahhütler gereği, hava kirliliği ve biyolojik çeşitliliğin yok olmasına karşı misyonunu yerine getirmesini bekliyoruz.

SORUMLULAR CÜRÜM İŞLEMEYE DEVAM ETMEKTEDİR: Akkuyu Nükleer Santrali’nin faaliyete başlatılması hedefiyle birinci yakıtın 27 Nisan tarihinde geleceğinin muştusunu veren idare anlayışını kınıyoruz. Şimdi inşaatı devam eden santrale yakıtın getirileceğine yönelik duyuruların santralin çalışmaya başlaması için değil, seçim propagandası yapma hedefli olduğunun farkındayız. Fay sınırının üstünde yer alan bu santralin çalışmaya başlaması halinde vahim sonuçlar verecek bir etraf felaketinin insan eliyle tetiklenmiş olacağını buradan kamuoyuna duyuruyor ve davetlerimizi yineliyoruz. Yakıt temini ve Akkuyu Nükleer Santral inşaatı derhal durdurulmalı, tüm muahedeler iptal edilmelidir. Gerek zelzele bölgelerinde gerek çimento fabrikası önünde, gerekse nükleer santrale karşı yapılan direnişlerin hedefi tabiatın, bugünün ve gelecek jenerasyonların ömür hakkını savunmaktır. Bugüne kadar bilhassa son 20 yılda giderek artan bir süratte toprağa, suya ve havaya kalıcı ve telafi edilemez ziyanlar verilmiştir, bugün de verilmeye devam edilmektedir. Bu faaliyetlerin tüm sorumluları, hiçbir bedel ödemeden, cürüm işlemeye devam etmektedir.

SORUMLULARI YARGIYA TAŞIYACAĞIZ: Bu nedenle sorumluları yargıya taşımak üzere, ekokırım yani tabiat katli hatasının iç hukukumuzda yer alması için gereken tüm çalışmaları yapmaya devam edeceğimizi de buradan duyururuz. Malatya Mamürek’teki, Hatay Samandağ’daki, Muğla Deştin’deki ve Mersin Akkuyu’daki direnişlerin hedefi, doğal ve kültürel miraslarımızı gelecek kuşaklara taşımak, özne olarak tabiatın haklarını savunmak, hayat alanlarını korumaktır. Bugün toprağa, suya ve havaya kalıcı ve telafi edilemez ziyanlar verilmiştir ve verilmeye devam edilmektedir. Bunların sorumluları, hiçbir bedel ödemeden cürüm işlemeye devam etmektedir. İşte hepimizi ilgilendiren bu tabiat katlinin sorumlularını yargıya taşımak üzere, ekokırım yani tabiat katli hatasının iç hukukumuzda yer alması için gereken tüm tedbirleri almaya devam edeceğimizi buradan duyuruyoruz.

YAŞAM SAVUNUCULARININ DİRENİŞİNİ İSTANBUL’DAN DESTEKLİYORUZ: Mamürek, Samandağ, Deştin ve Akkuyu’da yapılan yahut yapılması planlanan ekokırıma dur diyoruz ve ömür savunucularının direnişini İstanbul’dan destekliyoruz. Dün zelzelenin 60’ıncı günü nedeniyle yapılan anmada Samandağ’dan ‘Gitmedik, buradayız’, ‘Unutmayacağız, affetmeyeceğiz, helalleşmeyeceğiz’, ‘Ma rıhna nıhna hon’ (Gitmedik buradayız) sloganları yükseliyordu. Bizler de her vakit sarsıntı bölgesindeki halkların yanında olmaya devam edeceğiz. Ekokırımları unutmayacağız, sorumlularını affetmeyeceğiz, hesap soracağız. Ma rıhna nıhna hon, gitmedik, buradayız.”