Saraybosna’da Yüksek Temsilci Schmidt’in Bonn yetkileri protesto edildi
Bosna Hersek’in başşehri Saraybosna’da, Yüksek Temsilci Christian Schmidt’in “federasyon hükümetinin kurulması” için sahip olduğu “Bonn yetkilerini” kullanması protesto edildi.
Shcmidt’in ülkedeki iki entiteden Bosna Hersek Federasyonu (FBİH) hükümetinin kurulması için “Bonn yetkilerine” başvurma kararı aksisi şov, Saraybosna’daki tarihi Başçarşı’da başladı.
ReStart Derneğince organize edilen şova katılan yüzlerce kişi, “Aranızda anlayışlı kimse yok mu?” yazılı dövizler ve Bosna Hersek bayrağı taşıdı.
Göstericiler, Başçarşı’dan FBİH hükümetinin oylanacağı Meclis binası önündeki alana yürüdü.
FBİH Lider Yardımcısı Refik Lendo, Meclis binası önünde yaptığı açıklamada, Mecliste düzenlenen oturumu ve Schmidt’in kararını protesto eden vatandaşları desteklediğini söyledi.
Schmidt’in kararına birtakım milletvekillerinin ve lider yardımcısı olarak kendisinin onay vermediğini lisana getiren Lendo, FBİH’deki temsilcilere bu kararı desteklememeleri davetinde bulundu.
Demokratik Hareket Partisi (SDA) milletvekillerinden kimileri, Meclis binası önünde kalabalığı selamlarken, protestonun organizatörlerinden Suad Djozic ve Nihad Alickovic, meclis binasına girerek protestocuların temsilcilerle görüşmesi talebinde bulundu.
Göstericiler, taleplerine bir karşılık alana kadar şova devam edeceklerini açıkladı.
Öte yandan FBİH hükümetinin oylanması için Meclis binasındaki oturum devam ediyor.
Schmidt, “Bonn yetkilerini” kullandığını bildirmişti
Yüksek Temsilci Schmidt, dün, gazetecilere yaptığı açıklamada, FBİH hükümetinin kurulması için sahip olduğu “Bonn yetkilerini” kullandığını duyurmuştu.
Schmidt’in açıklamasının akabinde Yüksek Temsilcilik Ofisi (OHR) resmi internet sitesinde yayımlanan karara nazaran, entite hükümetinin kurulmasına mahzur olan FBİH lider yardımcılarının imzasına gerek kalmazken, “Teklif edilen hükümete onay veren bir lider yardımcısının imzası anayasaya uygundur.” tabirlerine yer verilmişti.
Bosna Hersek’teki genel seçim
Bosna Hersek’te genel seçim 2 Ekim 2022’de yapılmış, Devlet Başkanlığı Kurulunun Boşnak Üyesi Denis Becirovic, Hırvat Üyesi Zeljko Komsic ve Sırp Üyesi de Zeljka Cvijanovic olmuştu.
Devlet Başkanlığı Kurulu, 22 Aralık 2022’deki oturumunda, Hırvat Demokratik Birliğinden (HDZ) Borjana Kristo’yu devlet düzeyinde hükümeti kurmakla görevlendirmişti.
Ülkedeki iki entiteden Sırp Cumhuriyeti (RS) Başkanlığına Milorad Dodik seçilmiş, RS hükümeti ise 21 Aralık’ta kurulmuştu. 28 Şubat’ta da FBİH Başkanlığına Lidija Bradara getirilmişti.
Bradara, 30 Mart’ta yaptığı açıklamada, federasyon hükümeti kurma misyonunu SDP Genel Lideri Nermin Niksic’e verdiğini duyurmuştu.
Bosna Hersek’te OHR ve Yüksek Temsilci
Bosna Hersek’te 1992-1995’te yaşanan savaşı sonlandıran Dayton Barış Antlaşması’nın getirdiği karmaşık siyasi yapının yanı sıra ülkede yeniden Dayton ile oluşturulan OHR muhtaçlık durumunda yasa çıkarabilecek yetkiye sahip.
OHR, memleketler arası toplum ismine Bosna Hersek’te barış mutabakatının uygulanmasını denetliyor. Yüksek Temsilcilik, ülkede faaliyet gösteren memleketler arası kurumların etkinliklerini de koordine ediyor.
Birleşmiş Milletlere (BM), her yıl Bosna Hersek’teki gelişmeler ve sıkıntılarla ilgili rapor sunan YüksekTemsilci, “Bonn yetkileri” olarak bilinen geniş yetkilere sahip. Yüksek Temsilci, Devlet Başkanlığı Kurulunun üyeleri dahil olmak üzere ülkede barışın uygulanmasına mani olan şahısları misyondan alabiliyor, gereksinim durumunda yasa çıkarabiliyor.