RTÜK Üyeleri: Seçim Yayınlarının Kontrolü İçin Hiçbir Adım Atılmadı
SİNAN TARTANOĞLU
RTÜK üyeleri İlhan Taşcı ve Tuncay Keser; Üst Kurul’un, 14 Mayıs seçimleri öncesinde TV kanallarının seçim yayınlarının kontrolü ile ilgili hiçbir adım atmadığını tespit etti. RTÜK Başkanlığı’na başvuran Taşcı ve Keser, “Seçim periyodunda, bugüne kadar Üst Heyet tarafından radyo ve televizyon yayınlarının, YSK kararlarına uygunluğu açısından kontrolüne ait hiçbir rapor Üst Şura gündeminde yer almamıştır. Tek başına TRT Haber’in canlı yayınları dikkate alındığında bile, yayınlarda Cumhurbaşkanı adayları ve siyasi partiler açısından ‘tarafsızlık’ ve ‘fırsat eşitliği’ prensiplerinin çiğnendiği, adaletsiz bir yayın siyaseti izlendiği açıkça görülmektedir. Münasebetiyle gerekli incelemelerin yapılarak, sonuçlarının en kısa müddette Yüksek Seçim Heyetine iletilmesi, hukuk devleti ve demokrasi unsuru açısından bir misyon olması yanı sıra, yasal açıdan da zorunluluktur” daveti yaptı.
RTÜK’ün CHP kontenjanından seçilen üyeleri İlhan Taşcı ve Tuncay Keser, üst şura başkanlığına televizyon kanallarının seçim yayınlarının denetlenmesinin yasal bir mecburilik olduğu ile ilgili davet yaptı. Taşcı ve Keser, üst şura başkanlığına sundukları dilekçede; “Seçimlerin başlamasından bitimine kadar seçimin nizam içinde idaresi ve dürüstlüğü ile ilgili bütün süreçleri yapma ve yaptırma misyonunun Yüksek Seçim Şurası’nda olduğu” belirtildi.
Üst konsey üyeleri, dilekçelerinde; 6112 sayılı Radyo ve Televizyonların Kuruluş ve Yayın Hizmetleri Hakkında Kanun’a nazaran, medya hizmet sağlayıcılarının seçim devirlerindeki yayınlarını YSK kararları doğrultusunda izlemesi, denetlemesi ve değerlendirmenin RTÜK’ün misyonları ortasında olduğu anımsatıldı.
“DENETİM’ VE ‘DEĞERLENDİRME’YE AİT BİR ADIM ATILMAMIŞTIR”
Taşcı ve Keser, dilekçelerinde şu değerlendirmeleri yaptı:
“Ancak 18 Mart 2023 tarihinde başlayan seçim periyodunda, bugüne kadar Üst Heyet tarafından radyo ve televizyon yayınlarının, YSK kararlarına uygunluğu açısından kontrolüne ait hiçbir rapor Üst Heyet gündeminde yer almamıştır. İlgili Kanun’da geçen ‘denetim’ ve ‘değerlendirme’ye ait bir adım atılmamıştır. Üst Heyetin geçmiş devir uygulamalarına bakıldığında; makul tarihler saptanarak ulusal ölçekte yayın yapan kuruluşların tüm yayınlarının, YSK Kararlarına uygunluk açısından kontrollerinin yapıldığı görülmektedir.
Örneğin; Türkiye’deki mahallî idarelerin belirlenmesi hedefiyle, 31 Mart 2019 tarihinde yapılan Lokal Seçimler öncesinde, ortalarında TRT1 ve TRT HABER’in de bulunduğu 28 medya hizmet sağlayıcı kuruluşun, 03.03.2019 – 09.03.2019 tarihleri ortasını kapsayan tüm gün yayınları, YSK’nın 24.12.2018 tarih ve 2018/1123 sayılı kararı doğrultusunda incelenerek raporlaştırılmış ve Üst Şuranın 14 Mart 2019 tarih ve 2019/12 sayılı Gündemi’nde yer alarak, YSK’ya sunulmuştur.
“YSK’YA SUNULMASI GEREKMEKTEDİR”
Dolayısıyla Üst Şuranın, 14 Mayıs 2023 tarihinde yapılacak TBMM Genel Seçimi ile Cumhurbaşkanlığı Seçimine yönelik olarak, YSK’nın ilgide belirtilen kararları doğrultusunda, seçime katılan tüm siyasi partilere fırsat eşitliği tanınması, tarafsızlık, gerçeklik ve doğruluk prensiplerine uygun davranılması konularında incelemelerin ve değerlendirmelerin yapılarak, YSK’ya sunulması gerekmektedir.
“KAMUOYUNUN ÖNCELİKLİ BEKLENTİSİDİR”
Kaldı ki; seçim periyodunda medya hizmet sağlayıcı kuruluşların tek istikametli ve taraf tutan yayınlarına ait şikayetler de dikkate alındığında, 6112 sayılı Kanun ve ilgide belirtilen Yüksek Seçim Konseyi kararlarında yer alan kararlar kapsamında gerekli ‘denetleme’ ve ‘değerlendirme’nin yapılması kamuoyunun öncelikli beklentisidir. Ayrıyeten tek başına TRT Haber’in canlı yayınları dikkate alındığında bile, yayınlarda Cumhurbaşkanı adayları ve siyasi partiler açısından ‘tarafsızlık’ ve ‘fırsat eşitliği’ unsurlarının çiğnendiği, adaletsiz bir yayın siyaseti izlendiği açıkça görülmektedir.
Dolayısıyla gerekli incelemelerin yapılarak, sonuçlarının en kısa müddette Yüksek Seçim Konseyine iletilmesi, hukuk devleti ve demokrasi prensibi açısından bir vazife olması yanı sıra, yasal açıdan da zorunluluktur. Bu çerçevede; Yüksek Seçim Heyetinin 15.03.2023 tarih ve 2023/126-127-128 nolu kararlarının gereklerinin; başta TRT olmak üzere tüm yayıncı kuruluşlar tarafından yerine getirilip getirilmediğinin bir yayın taraması ile incelenmesi, gerekli değerlendirmenin yapılabilmesi için de izleme-değerlendirme sonuçlarının 6112 sayılı Yasa doğrultusunda Üst Heyet gündemine alınması konusunda gereğini arz ederiz.”