Roma’da Karadeniz Tahıl Teşebbüsüne ait panel düzenlendi

Vatikan Devletlerle Alakalar Sekreteri (Dışişleri Bakanı) Paul Gallagher, Karadeniz Tahıl Koridoru muahedesinin kolay formda ortaya çıkmadığını, hala belirsizliğe maruz kaldığını, bununla birlikte korunması gerektiğini söyledi.

Türkiye’nin Vatikan Büyükelçiliği ile Ukrayna’nın Vatikan Büyükelçiliği, Yunus Emre Enstitüsü Roma Türk Kültür Merkezi’nin konut sahipliğinde “Ekmek ve Barış: Karadeniz Tahıl Teşebbüsü ve Diplomatik Tahlil için Arabuluculuk Çabaları” isimli ortak bir panel düzenledi.

Vatikan Devletlerle ve Milletlerarası Örgütlerle İlgiler Sekreteri (Dışişleri Bakanı) Monsenyör Paul Richard Gallagher, Türkiye’nin Vatikan Büyükelçisi Ufuk Ulutaş, Ukrayna’nın Vatikan Büyükelçisi Andrii Yurash ve Ekonomi ve Dış Siyaset Araştırmalar Merkezi’nden (EDAM) Dr. Can Kasapoğlu’nun konuşmacı olarak katıldığı paneli, çok sayıda kordiplomatik temsilci takip etti.

Büyükelçi Ulutaş, panelin açılışında yaptığı konuşmada, Ukrayna savaşının kordiplomatik ortasında en çok konuşulan bahis olduğunu belirterek, “İnsanlar, Ukrayna’yı takip ediyor, Ukrayna hakkında konuşuyor, endişeleniyor. Savaş, barış, alandaki vahşet ve Karadeniz Tahıl Teşebbüsü üzere muahedeler üzerine konuşuyoruz. Burada Ukrayna halkının direnişine duyulan güçlü bir sempati de paylaşılıyor. Ukrayna savaşı hakkında konuşurken, tıpkı vakitte barış umutları üzerine konuşmamız gerekiyor.” dedi.

Ulutaş, panellerinin, Karadeniz Tahıl Koridoru’nun uzatılmasına yönelik görüşmelerin bugünlerde yapılacağı kritik bir vakte denk geldiğine dikkati çekti.

Monsenyör Gallagher ise, paneli organize eden Türkiye ve Ukrayna büyükelçiliklerine teşekkür ederken, “Bugünkü toplantının başlığını son derece yerinde buldum: ‘Ekmek ve Barış’. Bu, yalnızca insan hayatı için toplumsal ve politik tertibin öncelikli kodları değil birebir vakitte ortalarındaki yakın ilgi, ekmeksiz huzurun olmadığının kabul edilmesi açısından da değerli.” diye konuştu.

Ukrayna’nın dünyanın önde gelen tahıl ihracatçısı olduğuna ve savaşın bu ihracatı etkilediğine işaret eden Gallagher, “Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın olumlu işbirliği ve Lider Vladimir Putin ile Lider Volodimir Zelenskiy’nin istekliliğiyle gösterilen ortak gayret sonucunda 22 Temmuz 2022’de Karadeniz Tahıl Teşebbüsü’nün İstanbul’da imzalanması mümkün oldu. Bu mutabakat kolay olmadı. Uygulaması da kolay olmayan bu teşebbüs tekraren tehdit edildi, hala de belirsizliğe maruz kalıyor. Bu teşebbüs yalnızca övülmekle kalmamalı, tıpkı vakitte korunmalı da.” tabirlerini kullandı.

Katoliklerin manevî önderi ve Vatikan Devlet Lideri Papa Franciscus’un da Karadeniz Tahıl Teşebbüsünün imzalandığı periyotta, tahıl yüklü birinci geminin Ukrayna limanından hareket edişini büyük memnuniyetle karşıladığını hatırlatan Gallagher, “Papa, bu teşebbüsün, herkesin faydasına somut sonuçlar elde etmenin diyalog yoluyla mümkün olduğunu ortaya koyması açısından değerine vurgu yaptı.” dedi.

Saldırganlık savaşının gerisindeki neden ve hedef ne olursa olsun kabul edilemez olduğunu lisana getiren Gallagher, Ukrayna’da 1 yıl 2 aydır süren savaşın, kendilerini çok sayıda meyyit ve yaralının üzücü kıssasıyla, yerlerinden edilmiş şahıslar ile hala anlatılmamış öykülerle karşı karşıya bıraktığını, temennilerinin barışın sağlanması olduğunu söyledi.

Ukrayna’nın Vatikan Büyükelçisi Yurash da bu türlü kıymetli bir başlıkta bu paneli düzenledikleri için Büyükelçi Ulutaş’a teşekkür etti. Yurash, Ukrayna’nın kıymetli bir tahıl ihracatçısı olduğunu fakat bunun kıymetinin geçen yıl şubatta Rusya’nın atağıyla başlayan savaşla tahıl ihracatının durmasıyla pek çok ülke tarafından anlaşıldığını lisana getirdi.

Yurash, kıtlık tehdidi ya da besinin hiçbir biçimde, ahlaki açıdan da bir savaş silahı olarak kullanılmaması gerektiğini söz etti.

Büyükelçi Ulutaş da panelde yaptığı konuşmada, Türkiye’nin Ukrayna’nın toprak bütünlüğünü desteklediğini, birebir vakitte ateşkes ve diplomatik bir tahlil için de çalıştıklarını, lakin Buça ve İrpin’de yaşanan vahşetlerin bu yoldaki gidişatı değiştirdiğini belirtti.

Rusya-Ukrayna savaşında siyasi ve askeri alana dair değerlendirmelerde bulunan Dr. Can Kasapoğlu da “Hiçbir şey Rusya’yı zayıflık kadar provoke edemez. 2008’de Gürcistan’ın işgalinden 2 yıl sonra 2010’da NATO Stratejik Konsept’te Rusya partner ülke olarak tanımlandı. Bütün bunlar, Rusya’yı 2014’te Kırım’ı işgali için provoke etti sonra da Suriye’ye askeri olarak dahil oldu 2015’te.” yorumunu yaptı.

Kasapoğlu, Avrupa ülkelerinin Rusya’yı dışlamasının uzun vadede bağlantıları daha da zorlayabileceğini söyledi.

Bu savaşta konuşulan üç senaryo bulunduğunu lisana getiren Kasapoğlu, bunlardan makûs senaryonun, Wagner üzere kümelerin hakimiyetlerinin artması, felaket senaryosunun Rusya’nın savaşı kazanıp Ukrayna’yı tesiri altına alıp, Avrupa kapılarına dayanması, düzgün senaryonun ise Ukrayna’nın karşı hücumla savaşı kazanması olduğunu söyledi.

Bu ortada, Monsenyör Gallagher, toplantının akabinde Türk gazetecilerin Ukrayna’daki savaşa dair sorularını yanıtlarken, “Durumun ne kadar karışık ve hassas olduğunu biliyoruz. Bu da bizi, barışa yönelik daha sıkı çalışmamız istikametinde teşvik ediyor.” dedi.

Gallagher, Karadeniz Tahıl Teşebbüsü ile ilgili olarak, “Uluslararası toplum yüreğinden dolayı ve bu mutabakatta yaptıklarından ötürü Türkiye’ye minnettar.” sözünü kullandı.

Panelin akabinde küçük bir resepsiyon da verildi.