Rekabet Kurumu, dijital dönüşümü rekabet hukuku açısından inceledi

Rekabet Kurumu, dijital pazarları rekabet hukuku açısından incelediği “Dijital Dönüşümün Rekabet Hukukuna Yansımaları” isimli çalışma metnini yayımladı.

Kurumun internet sitesinde yayımlanan açıklamada, internet kullanımındaki artış ve teknolojik gelişmelerin suratının, tüm dünyada teşebbüslerin iş yapma modellerini ve çalışma prensiplerini derinden etkilediğine işaret edildi.

Yaşanan bu dönüşümün dijital pazarlardaki tüketici tercihlerini de tekrar şekillendirdiği aktarılan açıklamada, dijital pazarların, klasik iş modellerinden ayrılan ve rekabet hukuku uygulamasına meydan okuyan birçok özelliğiyle artan oranda rekabet otoritelerinin merceğine girdiği ve sıklıkla incelemelere bahis olduğu anlatıldı.

Açıklamada, sadece Türkiye’de değil, global ölçekte de dijital pazarların yapısına ve işleyişine uygun rekabetçi müdahalelerin neler olabileceği, yakın gelecekte rekabet hukuku ve siyasetinin nasıl şekillenebileceği sorularına cevap arandığı belirtilerek, şunlar kaydedildi:

“Rekabet Kurumunun dijital pazarlar özelindeki deneyimleri, bu pazarların klâsik pazarlardan farklı karakteristik özelliklere sahip olduğunu, bu pazarlara yönelik yapılan ve yapılacak incelemelerde ilgili pazarların tanımlanmasının, bu pazarlarda teşebbüslerin pazar gücünün gerçek formda tespitinin, bir ziyan teorisi çerçevesinde ihlal konusu davranışın gerçek formda ortaya konulabilmesinin ve ihlale yönelik uygun ve tesirli hukuksal tahlilin dizaynının görece güçleşebildiğini göstermektedir. Çünkü dijital pazarlar, güçlü ağ tesirleri, data sahipliğine dayanan güç, pazarların evrilmeye eğilimli yapısı, pazara girişin ve pazarda büyümenin önündeki yüksek pürüzler, teşebbüslerin süratli halde olağan dışı büyüklüklere ulaşması ve farklı dallara faaliyetlerini çarçabuk kaydırabilmesi ile onlarca farklı iş modelini barındırması üzere özelliklerle karakterizedir. Tüm bu özelliklerin bileşimi ise üniversal olarak bu pazarlardaki rekabet hukuku uygulamalarını değerli ölçüde etkilemekte ve çoğunlukla zorlaştırmakta, bu istikametiyle de rekabet hukuku uygulaması bakımından yeni araç arayışlarına yol açmaktadır.”

Ülke nüfusu bakımından internet kullanıcı sayısının ve internette geçirilen müddetin giderek artıyor olmasının da bu kullanıcıların dijital pazarlarda faaliyette bulunan teşebbüsler ile günlük hayatın her noktasında ağır biçimde müsabakalarına yol açtığı belirtilen açıklamada, bunun da kelam konusu teknoloji teşebbüslerinin rekabeti sınırlayan yahut sınırlayabilecek aksiyonlarından tüketicilerin-kullanıcıların daha fazla etkilenmelerine neden olabildiği bildirildi.

Açıklamada, tüketiciler üzerindeki mümkün tesirlere ek olarak, yatırımların, inovasyon güdüsünün ve dijital pazarların rekabetçi yapısının da bu hareketlerden olumsuz etkilenme riskini doğurduğuna dikkat çekilerek, şunlar aktarıldı:

“Bu hedefle Türk rekabet hukukunun dijital pazarlardaki uygulamalarına ve bu pazarlar özelinde karşılaşılan zorluklara, münasebetiyle da bu pazarlar özelinde muhtaçlık duyulan siyaset değişikliklerine ait olarak Rekabet Kurumu nezdinde yürütülen çalışma sonuncu halini almıştır. Dijital pazarlara ait olarak tüketicilerden büyük teknoloji şirketlerine kadar birçok paydaşı ilgilendiren ve geleceğe dönük bir yol haritası oluşturmayı hedefleyen bu çalışmanın, sağlanacak etkileşim ve elde edilecek geri bildirimlerin katkı sağlayacağının öngörülmesi nedeniyle kamuoyuyla paylaşılmasına karar verilmiştir. Çalışma sayesinde Rekabet Kurumunun dijital pazarlara bakış açısını, Rekabetin Korunması Hakkında Kanun kapsamındaki mevcut türel araçlarını, bu alandaki somut uygulamalarını görmek ve yakın geleceğe ait amaçlarını ve vizyonunu şekillendirmek mümkün hale gelmiştir.”