Prof. Dr. Ünlügenç: Adana’da meydana gelen iki zelzele öncü değil, artçı

ÇUKUROVA Üniversitesi (ÇÜ) Mühendislik Fakültesi Jeoloji Mühendisliği Kısım Lideri Prof. Dr. Ulvi Can Ünlügenç, Kahramanmaraş ve Hatay merkezli büyük zelzelelerin yıkıma neden olduğu vilayetlerden Adana’da hafta sonu art geriye meydana gelen 4.0 ve 4.4 büyüklüğündeki sarsıntıların artçı olduğunu söyledi. Bu sarsıntıların Adana merkezli oluşabilecek rastgele bir sarsıntının öncüsü olmadığını kaydeden Prof. Dr. Ünlügenç, “Yer kabuğu içerisinde biriken gücün vakit zaman zayıf zonlar boyunca salınmasının bölgedeki gerilimin azalması istikametinde yeterli olduğunu düşünüyorum” dedi.

Afet ve Acil Durum İdaresi Başkanlığı’ndan (AFAD) alınan bilgiye nazaran 11 Mart Cumartesi günü saat 22.35’te merkez üssü Adana’nın Yüreğir ilçesinde 4.0 büyüklüğünde sarsıntı kaydedildi.  Bir gün sonra da saat 15.31’de merkez üssü Adana’nın Saimbeyli ilçesinde 4.4 büyüklüğünde sarsıntı oldu. Etraf ilçelerden de hafif formda hissedilen zelzelelerde rastgele bir olumsuzluk yaşanmadı. Lakin Kahramanmaraş ve Hatay merkezli sarsıntılardan büyük ölçüde etkilenen ve yıkımların meydana geldiği kentte vatandaşlar art geriye gelen sarsıntılarla büyük kaygı yaşadı.

BEKLENEN DEPREMLERDİ, SAVRUN FAYINI GÖZLEMLEYECEĞİZDepremin tesirli olduğu bölgelerde birinci günden bu yana takımı ile birlikte saha araştırmalarını sürdüren Prof. Dr. Ulvi Can Ünlügenç, 4.0 ve 4.4 büyüklüğündeki sarsıntıların Kahramanmaraş merkezli meydana gelen 7.7 ile 7.6’lık büyük sarsıntıların artçısı olduğunu, Adana merkezli yaşanabilecek rastgele bir zelzelenin öncüsü olmadığını vurguladı. Prof. Dr. Ünlügenç, “Hafta sonu meydana gelen Ceyhan’ın güney taraflarındaki sarsıntı bu bölgede beklenen artçı bir zelzeledir. Yani ferdî ya da öncü değildir. Bu bölge Ceyhan-Karataş Fayı olarak tanımlanmaktadır. Amanos Fayının kuzey bloku Savrun, Toprakkale Fay Zonu üzerinden bölgeye sonlu gerilim transferinin olması, vakit zaman bölgedeki etkin fay zonları boyunca bu cins küçük-orta zelzeleleri meydana getirebilir “diye konuştu.KÜÇÜK ÖLÇEKLİ SIVILAŞMA VE KIRILMALAR VARCeyhan merkezli sarsıntının yaşandığı bölgede yaptıkları müşahedesi de aktaran Ünlügenç, “Bu bölgede yaptığımız incelemelerde Haylazlı’nın güney-batı taraflarında Akdeniz’e yakın pozisyonda yer yer küçük sıvılaşma yapılarını ve küçük ölçekli kırılmaları da gözlemledik. Yerdeki Yumurtalık Fay Zonu üzerindeki bu tıp kırık ve sıvılaşmalar olağandır. Tekrar Karataş’ın doğu kesitlerinde yaptığımız gözlemlerde Adalı ve Bebeli bölgelerinde Ceyhan Irmağı’nın Akdeniz’e döküldüğü delta bölgesi yakınlarında ırmağın akış tarafına paralel olmak üzere her iki yakasında meydana gelmiş olan arazi yarılmaları, Kahramanmaraş merkezli birinci zelzeleler sırasında yerin sıvılaşma özelliği göstermiş olması nedeniyle meydana geldi” dedi. SAVRUN’DAN AŞAĞI TARAFLI OLUŞABİLECEK GERİLİME DİKKAT Saimbeyli’de yaşanan 4.4 büyüklüğündeki sarsıntının ise Sürgü-Çardak-Göksun fayının döngü yaptığı uç, burun kısımda meydana geldiğini kaydeden Prof. Dr. Ünlügenç, şöyle konuştu:

“Bu da beklenen artçılardandır. Vakit içerisinde bölgemizde bu çeşit zelzeleleri yaşayacağız. Lakin Savrun fayı üzerinden aşağı hakikat bir gerilim uzanımının oluşup oluşmayacağını inceleyeceğiz. Savrun Fayı doğrultu bileşeni olan olağan bir fay pozisyonunda olup güneybatıda uzanacağı kesim Kozan Fayı olacaktır. Kozan Fayı da Kozan bölgesinden Çukurova bölgesinin kuzey taraflarından Çatalan Barajı’nın kuzeyinden kuzey-doğu, güney-batı uzanımlı olarak Tarsus’a gerçek uzanan doğrultu atım bileşenli olağan bir fayımız olup, uzun bir müddettir hareketsiz durumda görünüyor. Vakit zaman o fay zonu üzerinde 2.5, 2.7’lik artçıları da gözlemleyebilmekteyiz. Bölgede son 1 hafta içerisinde 20 civarında 4 ve üzerinde büyüklükte sarsıntılar meydana geldi. Gelecek vakitlerde hem bunların sayıları hem de büyüklükleri giderek düşecektir. Kahramanmaraş’ta 7.7’lik sarsıntı birkaç yüzyıl boyunca biriktirmiş olduğu enerjiyi birden açığa çıkardı. Birinci sarsıntının 9 saat sonrasında da tekrar misal büyüklükte ikinci bir zelzelenin oluşmasını tetikledi. Hasebiyle bölgemizdeki bu tıp orta-küçük zelzeleler ile yer kabuğu içerisinde biriken gücün vakit zaman zayıf zonlar boyunca salınmasının, uzun müddet yer kabuğu içinde birikmemesinin güzel olduğunu düşünüyorum.”