Prof. Dr. Pampal: ‘Türkiye Sarsıntı Tehlike Haritası’ güncellenmeli

GAZİ Üniversitesi Zelzele Araştırma Merkezi Kurucu Lideri Prof. Dr. Süleyman Pampal, AFAD uyumunda hazırlanarak, 1 Ocak 2019 tarihinde yürürlüğe giren ‘Türkiye Sarsıntı Tehlike Haritası’nın güncellenmesi gerektiğini söyledi. Pampal, harita şimdi taslak basamağındayken Çukurova bölgesi, Ankara, Keskin civarı üzere Anadolu bölgesinde rengin açık sarıya döndüğünü, ivme değerleri düşük görülen yerler için o devir ikaz yaptıklarını belirtip, “Muhtemelen harita güncellenecek. Sarı yerler yoğunlaşabilir, ivme bedelleri daha yükseltilebilir, doğrusu bu olur” dedi.

‘Türkiye Zelzele Tehlike Haritası’ sarsıntı mühendisliği, mühendislik sismolojisi, faal tektonik ve sismotektonik bulgular ile tarihi ve aletsel periyotta hasara neden olan sarsıntılara ait kayıt ve bilgilere nazaran bugüne kadar 6 kez değiştirildi. 6’ncı harita, 18 Mart 2018 tarihli Resmi Gazete’de yayımlanarak, 1 Ocak 2019’da yürürlüğe girdi. Prof. Dr. Süleyman Pampal, 2017’de harita şimdi taslak evresindeyken Çukurova bölgesi, Ankara, Keskin civarı üzere Anadolu bölgesinde rengin açık sarıya döndüğünü, ivme değerleri düşük görülen yerler için o periyot ikaz yaptıklarını söyledi. Prof. Dr. Pampal, “Deprem kentin altından geçerse yalnızca bu kenti yıkmaz, 300 kilometre uzaktaki sarsıntı de kentleri yıkar. Doğu Anadolu fayının iki tarafındaki yani Hatay’dan başlayıp Gaziantep, Şanlıurfa, Diyarbakır; doğu tarafta Malatya, Osmaniye, Adana, Adıyaman çevredeki vilayetler de yıkıldı. Adana, 150 kilometreden daha uzak faya. Taban çok makus, ivme 4 katına çıktı ve makûs yapılar yıkıldı. O bakımdan ‘Şurası inançlı, burası açık sarı’ yok; bu tenkitlerimizi yapmıştık, yer ismi vererek uyarmıştık. Şimdi tekrar gündemde, ‘Acaba harita ve yönetmelik değişir mi?’ zira yönetmelik kararları de aşıldı. Tehlikeyi küçük gösterirseniz ivme kıymetleri olağandışı artınca beklenen ivme, bina için hesap kriteri aldığınız katsayılar geçersiz oldu. Siz inşaatı hakikat yapmış olsanız bile o kıymetler aşıldığı için o yapılar yıkıldı. Yönetmeliğin de haritanın da tekrar gözden geçirilmesi gerektiği tartışılır oldu. Muhtemelen harita güncellenecektir. O ‘sarı’ yerler yoğunlaşabilir, ivme bedelleri daha yükseltilebilir, doğrusu da bu olur. Yönetmelik de değişebilir” dedi.

2017 BİLDİRİSİNDE KIRŞEHİR VE ANKARA DETAYI2017 yılında yapılan ’70’inci Türkiye Jeoloji Kurultayı’nın sonuç bildirgesinde de o periyot şimdi taslak evresinde olan haritaya ait tenkitler yer aldı. Bildiride, haritada Çukurova bölgesinin tehlike derecesinin düşük gösterildiği; Ecemiş Fayı, Kozan Fay Zonu, Misis-Yumurtalık fayı hatta Meyyit Deniz ve Doğu Anadolu fay zonlarının ikincil fayları dikkate alındığında tehlikenin mertebesinin tam karşıtı istikamette yüksek olarak görüldüğü belirtildi. Bildirideki “Mevcut Türkiye Zelzele Bölgeleri Haritası’nda (1996) 1’inci derece sarsıntı bölgesinde yer alan Kırşehir’in taslak haritada 5’inci dereceye alındığı görüldü. Yeni taslak haritada İç Anadolu Bölgesi için önerilen bu değerli değişiklik son yıllarda bölgede yapılan çalışmalarla tespit edilen ve hasar yapan sarsıntı üretme potansiyeli olan etkin fayların varlığı ile çelişmekte. Ankara, şu an önerilen haritada 4’üncü derecede görülürken, uzmanlar muhakkak tehlikenin daha büyük olduğunu vurguluyor. Kırşehir için tehlikenin düşürülmesi de bölgenin etkin tektoniği dikkate alındığında yanlıştır” sözleri dikkat çekti.