“Padişahların sanatı”, mesken bayanlarının elinde gelecek nesillere aktarılıyor

Osmanlı’da Fatih Sultan Mehmet ve 2. Abdülhamid başta olmak üzere birtakım padişahların uğraş vermesi nedeniyle “padişahların sanatı” olarak bilinen sedef kakma, Nevşehir’de konut kadınlarınca gelecek nesillere aktarılıyor.

Acıgöl ilçesinde Halk Eğitimi Merkezi Müdürlüğünce yaklaşık 3 yıl evvel başlatılan “Sedef Kakma Sanatı Eğitimi”ne konut bayanları da devam ediyor.

Usta öğreticiler tarafından verilen eğitimlerde midye, istiridye üzere deniz hayvanlarının kabuğunda bulunan sert ve beyaz maddeyi işçilikle ortaya çıkaran bayanlar, daha sonra ceviz ağacından yaptıkları eserlere işledikleri materyalle sedef kakma sanatını ortaya koyuyor.

Kadınların ürettiği baston, sandık, sehpa, rahle, nargile seti, ayna üzere eşyalar, Kapadokya’daki çeşitli ikramlık eşya galerilerinde satışa sunuluyor.

Eğitimlerle birer sedefkara dönüşen bayanlar hem klâsik sanatın yaşamasına hem de aile bütçesine katkı sağlıyor. Bugüne kadar eğitimleri muvaffakiyetle tamamlayan 30 bayana ustalık dokümanı verildi.

İlçe Ulusal Eğitim Müdürü Semih Kırım, AA muhabirine, Fatih Sultan Mehmet ve 2. Abdülhamid başta olmak üzere kimi padişahların da sedef kakma sanatıyla uğraş verdiğini belirtti.

Estetik açıdan güçlü eserlerin pazarlanması konusunda sorun yaşanmadığını lisana getiren Kırım, “İnternet üzerinden sanal mağazalardan satışımız var, ferdî taleplere de yanıt veriyoruz. Acıgöl’de bu kadim mesleğin devam ettirilmesi ve gelecek kuşaklara aktarılması konusunda öncülük edeceğimiz kanaatindeyim. İnşallah kurslarımız devam edecek, devam ettiği surece de kursiyerler yetiştireceğiz.” dedi.

Turistik işletmelerde satışa sunuluyor

Usta öğreticilerden Pınar Toplu Zedelenmez ise geniş eser yelpazesine sahip olduklarını, eserlerin beğenildiğini belirtti.

Sedef işçiliğiyle süslenen eserin ortaya çıkarılma evresinin zahmetli lakin keyifli olduğunu anlatan Zedelenmez, şöyle devam etti:

“Kursiyerler ailelerine katkı sağlıyor. Yaptıkları eser karşılığında fiyat alıyorlar. Ham materyal hazırlandıktan sonra deseni çiziyoruz. Kanal açıp telleri yerleştiriyoruz sonra da makinede oyma süreci yapıyoruz. Taşlama yaparak sedefleri yerleştirip sırasıyla macun, zımpara ve renk alması için kezzapla süreç yapıyoruz. Cilalanan eser hazır hale geliyor. Kapadokya’daki turistik işletmelere ve belediyelere satışımız oluyor.”

Maliyeti düşürmek için CNC tezgah yaptılar

Eğitmenlerden Kamil Ulu, sedefle süslenerek yapılan eserlerin en başından son etabına kadar kursiyerlerin elinden çıkması gayesiyle CNC tezgahı ürettiklerini tabir etti.

Ahşap üzerine her türlü oyma sürecini yapabildiklerini aktaran Ulu, “Ahşapla ilgili her türlü kesim süreçlerini de gerçekleştirebiliyoruz. Maliyetimiz dışarıdan hizmet alımına kıyasla hayli düşük.” diye konuştu.

Kursiyerlerden Server Demir, yorucu süreçlerin akabinde kullanıma hazır hale getirilen eserleri gördükçe yorgunluğunun memnuniyete dönüştüğünü ve ileride bu sanatı yeğenlerine de öğretmek istediğini söyledi.

Şüheda Duran, el emeğiyle ortaya bir eser çıkarmanın heyecan verici olduğunu belirterek, “Sedef kakma kursuna bir yıl evvel başladım. Çok hoş bir personellik. Ben de ileride yeni kursiyerlere bu bahiste eğitim vermek istiyorum.” sözlerini kullandı.