Özgür Özel’den Bakan Muş’a: “Kızılay’ın İlgili Şirketi, Hangi Tarihte, Hangi Kişi ve Kuruluşlara Ne Kadar Bedelle Çadır Satmıştır?”

CHP Küme Başkanvekili Özgür Özel, 6 Şubat sarsıntılarının akabinde Kızılay’ın çadır satışıyla ilgili Ticaret Bakanı Mehmet Muş’a “Çadır sevkinin süratle ve gereğince yapılmaması, bölgeden süratli bir göç dalgası yaşanmasına da sebep olmuştur. Kızılay’ın ilgili şirketi, hangi tarihte, hangi kişi ve kuruluşlara ne kadar bedelle çadır satmıştır? Çadır bedeli, konut kirası, besin vb. eser ve hizmetlerde yaşanan eser kıtlığı ve fahiş fiyat artışına sebep olduğu gerekçesiyle ilgili şirket hakkında süreç başlatılacak mıdır” diye sordu.

CHP Küme Başkanvekili Özgür Özel, Kahramanmaraş merkezli zelzelelerin akabinde Kızılay’ın AHBAP ve Türk Eczacıları Birliği’ne çadır satmasını soru önergesiyle TBMM gündemine taşıdı. Ticaret Bakanı Mehmet Muş’un yanıtlaması istemiyle TBMM Başkanlığı’na soru önergesi veren Özel, şunları kaydetti:

“11 Haziran 1868’de Osmanlı Yaralı ve Hasta Askerlere Yardım Cemiyeti ismiyle kurulan, Osmanlı Hilali Ahmer Cemiyeti, Türkiye Hilaliahmer Cemiyeti, Türkiye Kızılay Cemiyeti ve son olarak Türkiye Kızılay Derneği ismini alan Kızılay’ın Dernek Tüzüğü 7’nci unsuru Kızılay’ın misyonlarını sıralamaktadır. Kızılay’ın afet ve inançlı yaşama ait misyonları ortasında, ‘Afet ve acil durum hallerinde erken devir düzgünleştirme, düzgünleştirme ve yine inşa safhalarında beslenme, besin, barınma, sıhhat ve hijyen alanlarında insani yardım ve hizmet sağlar, eğitim verir, toplumsal ve fizikî kapasite geliştirir’ yer almaktadır. Kızılay’ın gelirleri ortasında, ‘Afet hazırlık ve müdahale faaliyetleri sonucunda Kızılay depolarından halka dağıtılan temel afet gereçlerinin yine stoklanması için Devlet tarafından aktarılacak kaynak’ gösterilmektedir. 4123 sayılı Olağan Afet Nedeniyle Meydana Gelen Hasar ve Tahribata Ait Hizmetlerin Yürütülmesine Dair Kanun’un üçüncü hususu, ‘Yiyecek, içecek, giyecek, doğal yardım, çadır ve öbür her türlü taşınır mallar Kızılay’a aktarılır. Bu emelle toplanan yardımlar derhal olağan afet bölgelerine intikal ettirilir ve olağan afet bölgeleri dışında kullanılamaz’ kararını içermektedir. 6 Şubat 2023 tarihli Kahramanmaraş zelzeleleri, 11 vilayetimizi etkilemiş, koordinasyonsuzluk, liyakatsizlik ve arama kurtarma faaliyetlerindeki yetersizlik nedeniyle afete geç müdahale edilmiştir. İnanılmaz halin ilan edilmesinin akabinde Kızılay Derneği’nin vazifesi tüzüğünde ve ilgili mevzuatta da açıkça söz edildiği formuyla, stoklarındaki tüm gereçleri afet bölgesine göndermekten ibaret olmak durumundadır. Hal böyleyken Kızılay’ın, 46 milyon liraya Ahbap Derneği’ne stoklarında bulunan 2050 adet çadırı sattığı, bunun dışında Kızılay’dan besin ve konserve satın aldığı da kamuoyuna yansımıştır. Kızılay, bununla da yetinmemiş, bölgede sahra eczanesi kurmak isteyen Türk Eczacıları Birliği’ne tanesi 140 bin TL’den 5 adet çadır satmıştır. Türkiye’de 81 vilayette bulunan 84 milyon yurttaşımız, zelzelenin yaralarını sarmak için seferber olmuşken, Kızılay Derneği’nin kurduğu şirketler aracılığıyla adeta fırsatçılık yaparak maddi yarar sağlama yarışına girmesi, kamuoyunun vicdanını yaralamıştır. Haksız Fiyat Kıymetlendirme Şurası Yönetmeliğinde stokçuluğun tarifi, ‘Olağanüstü hal, afet ve ekonomik dalgalanma periyotları ile öteki acil durumlarda üretici, tedarikçi ve perakende işletmelerin piyasada darlık yaratan, piyasa istikrarını ve özgür rekabeti bozan faaliyetleri ile tüketicinin mallara ulaşmasını engelleyen faaliyetleri’ olarak yapılmaktadır. Hal bu türlü olunca Kızılay’ın iştiraki şirketlerin bu süreçte yaptığı faaliyetlerin stokçuluk kapsamında kıymetlendirilebileceği aşikardır.”

“KIZILAY’IN ŞİRKETİ BU ÇADIR SATIŞLARI SONUCUNDA HANGİ HİZMETLERİ BÖLGEYE ULAŞTIRMIŞTIR”

Özel, Bakan Muş’a şunları sordu:

“Deprem günü Kızılay’ın elinde ne kadar çadır stoku vardı, birinci 1 haftada ne kadarını hangi kurum, kuruluş, şirketlere ve bireylere satmıştır? Ticaret Bakanlığı, Kızılay’ın iştiraki şirketler hakkında Haksız Fiyat Kıymetlendirme Şurası eliyle kontrol yapacak mıdır?

Stoklarında çadır bulunmasına rağmen bölgeye çadır ulaştırmayarak, barınma sıkıntısının çözülmesini engelleyen şirketler hakkında süreç yapılacak mıdır?

Depremin birinci günlerinde çadırların bölgeye direkt ulaştırılmaması sonucunda mağdur edilerek göç eden, göç ettiği vilayetlerde kira fiyat artışlarına maruz bırakılan vatandaşlarımızın yaşadığı sıkıntıların tespit edilerek kira fiyatları ve başka fahiş fiyat artışlarına yol açan kişi ve şirketler hakkında inceleme başlatılacak mıdır?

Çadırların bölgeye direkt ve fiyatsız sevkinin sağlayacağı kamusal yarar ile bu çadırların şahıslara ve kurumlara satılmasının getireceği gelir kıyaslandığında, bu satışın tesir tahlili yapılmış mıdır?

Kızılay’ın şirketi bu çadır satışları sonucunda hangi hizmetleri bölgeye ulaştırmıştır?

Çadır sevkinin süratle ve gereğince yapılmaması, bölgeden süratli bir göç dalgası yaşanmasına da sebep olmuştur. Kızılay’ın ilgili şirketi, hangi tarihte, hangi kişi ve kuruluşlara ne kadar bedelle çadır satmıştır? Çadır bedeli, konut kirası, besin vb. eser ve hizmetlerde yaşanan eser kıtlığı ve fahiş fiyat artışına sebep olduğu gerekçesiyle ilgili şirket hakkında süreç başlatılacak mıdır?”