Netanyahu, tartışmalı yargı düzenlemesine karşı çıkan Savunma Bakanı’nı vazifeden aldı

İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu, tartışmalı yargı düzenlemesinin durdurulması davetinde bulunan Savunma Bakanı Yoav Gallant’ı misyondan aldı.

İsrail hükümeti basın ofisinden yapılan yazılı açıklamada, Netanyahu’nun Gallant’ı vazifeden aldığı belirtildi. Gallant’ın yerine kimin atandığı yahut öbür ayrıntı paylaşılmadı.

Öte yandan, İsrail’de Netanyahu hükümeti, tartışmalı yargı düzenlemesinde Yüksek Mahkeme yargıçlarının seçimindeki komitenin atamalarında iktidarın kelam sahibi olmasını sağlayacak yasa teklifinin yarın birinci oylama için Meclis’e getirileceğini açıkladı. Yasa teklifinin kanunlaşması için Meclis’te üç oylamadan geçmesi gerekiyor.

Muhalefetten reaksiyon, sokaklarda protesto

Ana muhalefet başkanı eski Başbakan Yair Lapid, Savunma Bakanı’nın misyondan alınması üzerine, “Netanyahu’nun İsrail için artık bir tehdit oluşturduğunu” söyledi.

İsrail basını, Netanyahu’nun partisi Likud’dan milletvekili ve bakanların konutlarının etrafında protestolar düzenlendiğini geçti. Hükümetin yargı düzenlemesine karşı çıkan yüzlerce gösterici, ellerinde İsrail bayraklarıyla başşehir Tel Aviv’in ana arteri Ayalon Otoyolu’nu çift taraflı trafiğe kapattı.

-Savunma Bakanı yargı düzenlemesinin durdurulması daveti yapmıştı

İsrail Savunma Bakanı Yoav Gallant, ülkede siyasi krize ve kitlesel protestolara yol açan tartışmalı yargı düzenlemesinin durdurulması için hükümete davet yapmıştı.

Savunma Bakanı, “Ülke içindeki ayrılık, İsrail ordusuna ve savunma teşkilatına derinlemesine nüfuz etti. Bu, İsrail’in güvenliğine yönelik açık ve büyük bir tehdittir. Buna müsaade vermeyeceğim.” demişti.

Savunma Bakanı Gallant’ın davetine, Likud içinden de dayanak gelmişti.

Likud milletvekilleri Yuli Edelstein ve David Bitan, Gallant’a katılarak, yasa tasarısının durdurulması ve diyalog davetinde bulunmuştu.

İsrail basını, Likud Milletvekili ve Tarım Bakanı Avi Ditcher’ın da hükümetin yargı düzenlemesinin durdurulması istikametinde görüş beyan ettiğini ileri sürmüştü. Ditcher yaptığı açıklamayla Netanyahu ve hükümetle uyum halinde olduğunu duyurmuştu.

Netanyahu hükümetinin tartışmalı “yargı reformu”

Adalet Bakanı Yariv Levin, 5 Ocak’ta Yüksek Mahkemenin yetkilerini sonlandıran, yargının, yargıçların seçimi üzerindeki tesirini azaltan bir “yargı reformu” planladıklarını duyurmuştu.

Netanyahu başbakanlığındaki koalisyon hükümetinin, yargının kimi yetkilerini Meclis’e devretmeye yönelik atılımları, Yüksek Mahkeme başta olmak üzere hükümet ile İsrail yargı sistemi ortasında tansiyona yol açmıştı.

Ülkedeki en yüksek yargı makamı olarak misyon yapan İsrail Yüksek Mahkemesi, Meclis’in çıkardığı kanunları, anayasa taslağı olarak kabul edilen “temel yasalara” terslik gerekçesiyle bozma yetkisine sahip.

Netanyahu hükümeti, açıkladığı yargı düzenlemesinde, Yüksek Mahkemenin, Meclis’in çıkardığı kanunları bozma yetkisinin büyük ölçüde elinden alınacağını belirtmişti.

Hükümetin yargının yetkilerini kısıtlayan ve iktidarın yargı atamalarında kelam sahibi olmasını öngören yargı düzenlemesi, İsrail içinde ve memleketler arası alanda ağır formda eleştirilmişti.

Cumhurbaşkanı Isaac Herzog’un, taraflara “iç savaş” uyarısı yaparak sunduğu alternatif tasarı da iktidar tarafından reddedilmişti.

İsrail ordusunda savaş pilotları, denizaltı subayları, siber güvenlik uzmanları, özel kuvvetler üzere ünitelere bağlı binlerce yedek asker, hükümetin tartışmalı yargı düzenlemesini uygulaması durumunda misyonlarına devam etmeyeceklerini yahut eğitimlere katılmayacaklarını açıklamıştı.

İsrail’de iç ve dış istihbarat teşkilatları, öbür güvenlik kurumlarının çalışanları da yaptıkları açıklamalarla hükümetin yargı düzenlemelerine karşı itirazlarını duyurmuştu.

Devam eden tartışma ve yansılara karşın “yargı reformu” kapsamındaki “başbakanın misyondan alınmasını zorlaştıran” yasa tasarısı 23 Mart’ta Meclis’ten geçmişti.

Yarın Meclis’e getirilmesi planlanan yasa tasarısı, hükümetin, Yüksek Mahkeme üyelerinin belirlenmesinde öncelikli kelam sahibi olmasını ve böylece Yüksek Mahkeme Liderini belirleyebilmesini öngörüyor.

Netanyahu öncülüğündeki koalisyon, yargı düzenlemesine karşı davet yapan Gallant ve başka Likud milletvekillerinin hükümetten dayanağını çekmesi durumunda tartışmalı yargı paketini geçirmekte Meclis çoğunluğunu kaybetme tehlikesiyle karşı karşıya kalabilir.