Merkez Bankası Nisan Ayı Fiyat Gelişmeleri Raporu yayımlandı Açıklaması

Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) Aylık Fiyat Gelişmeleri Raporu’na nazaran, nisanda tüketici yıllık enflasyonu tüm alt kümelerde gerilerken, kelam konusu düşüşe en bariz katkı 2,91 puanla besin ve alkolsüz içeceklerden geldi.

Türkiye İstatistik Kurumu’nun (TÜİK) nisan ayında Tüketici Fiyat Endeksi’nin (TÜFE) yüzde 2,39 arttığını ve yıllık enflasyonun yüzde 43,68’e gerilediğini açıklamasının akabinde TCMB’nin Fiyat Gelişmeleri Raporu da yayımlandı.

Rapora nazaran, nisanda yıllık enflasyon, tüm alt kümelerde düşüş kaydetti.

Aylık enflasyonun seyrinde bir evvelki ayda olduğu üzere besin ve hizmet kümeleri öne çıkarken, güç fiyatları bariz bir oranda geriledi. Besin fiyatları, temelde kırmızı ve beyaz et ile işlenmiş et eserlerinin öncülüğünde tarihî nisan ayı eğiliminin üzerinde artış kaydetti.

Hizmet kümesinde ise aylık fiyat artışları alt kümeler genelinde gözlenirken, kümenin tüketici yıllık enflasyonuna düşürücü tesiri 0,57 puan oldu. Güç kümesi fiyatları da olumlu seyreden dış fiyat hareketlerinin yansımasıyla kıymetli ölçüde geriledi.

“Yurt içi üretici fiyatları yıllık artış oranı 10,34 puan gerileyerek yüzde 55,11 oldu”

Nisanda üretici fiyatları, güç fiyatlarında süregelen azalış eğiliminin dayanağıyla hudutlu bir oranda artarken, yurt içi üretici fiyatları yıllık artış oranı 10,34 puan gerileyerek yüzde 55,11 oldu.

Bu görünüm altında, mevsimsellikten arındırılmış datalarla aylık artış oranı B göstergesinde yavaşlarken, C göstergesinde bir ölçü yükseldi. Göstergelerin yıllık enflasyonları sırasıyla yüzde 48,02 ve yüzde 45,48 düzeylerine geriledi.

Fiyat artışları, B endeksini oluşturan kümelerden hizmet kesiminde bir evvelki aya kıyasla güçlenirken, temel mallarda ölçülü seyrini korudu, işlenmiş besin kümesinde ise zayıfladı.

Bir evvelki aya nazaran, besin ve alkolsüz içecekler, güç, temel mallar, hizmet ve alkol-tütün-altın kümelerinin katkıları sırasıyla 2,91, 2,15, 0,92, 0,57 ve 0,28 puan azaldı.

Hizmet fiyatları nisanda yüzde 3,89 yükselirken, küme yıllık enflasyonu 1,31 puan düşüşle yüzde 58,62 oldu.

Bu devirde yıllık enflasyon ulaştırma kümesinde daha bariz olmak üzere ulaştırma ve lokanta-otel alt kümelerinde gerilerken, öbür hizmetler kümesinde yatay seyretti, kira ve haberleşmede ise yükseliş kaydetti.

Haberleşme kümesinde aylık fiyat artışı yüzde 8,02 ile yüksek bir oranda gerçekleşti. Bu gelişmede, cep telefonuyla yapılan görüşme ile internet fiyatlarındaki artışlar belirleyici oldu.

Başta kırmızı et olmak üzere son devir besin fiyatlarındaki görünümle birlikte lokanta-otel kümesinde aylık fiyat artışları yüksek seyrini korudu.

Ulaştırma hizmetleri aylık fiyat artışı kara yolu ile kentler ortası yolcu taşımacılığındaki artışın tesiriyle yüzde 3,08 olarak gerçekleşirken, bu kümede yıllık enflasyon yüzde 45,44’e geriledi.

Diğer hizmetler alt kümesindeki aylık fiyat artışları genele yayılırken, geçen ayın akabinde bu devirde de paket çeşit fiyatlarında gözlenen yükseliş öne çıktı. Kira alt kümesinde da aylık artış yüzde 4,37 ve yıllık enflasyon yüzde 66,76’e yükseldi.

Nisanda fiyat artışları araba ve beyaz eşya kalemlerinde güçlenirken, mobilyada yavaşladı

Temel mal kümesi yıllık enflasyonu, 2,42 puan düşerek yüzde 34,16 düzeyine geriledi.

Dayanıklı mal fiyatları (altın hariç) aylık bazda yüzde 3,05 yükselirken, alt küme yıllık enflasyonu 2,74 puan azalışla yüzde 37,47 oldu. Nisanda fiyat artışları araba ve beyaz eşya kalemlerinde güçlenirken, mobilyada yavaşladı.

Diğer temel mallarda fiyatların aylık artışı yüzde 1,09 ile bir evvelki aya kıyasla zayıflarken, bu alt kümede yıllık enflasyon 1,15 puan gerilemeyle yüzde 43,33 olarak gerçekleşti.

Yasal karlılık baremlerinde mart ayı ortasında gerçekleşen düzenlemenin sarkan tesiriyle fiyatları yüzde 5,36 artan ilaçlar, alt küme içinde öne çıkan kalem oldu. Yeni dönem geçişinin yaşandığı giysi ve ayakkabı kümesinde fiyatların aylık artış oranı, metot değişikliğine de bağlı olarak (yazlık eserlerin endekse giriş ayının nisan ayından mayıs ayına kayması) ölçülü seyretti.

Enerji fiyatları nisanda yüzde 3,86 ile yüksek oranda geriledi

Enerji fiyatları, nisanda yüzde 3,86 ile yüksek oranda gerilerken, küme yıllık enflasyonu 14,47 puanlık düşüşle yüzde 21,19 düzeyinde gerçekleşti. Bu gelişmede, meskenlere yönelik elektrik fiyatlarında yapılan yüzde 15’lik indirim belirleyici olurken, tüp gaz ve akaryakıt fiyat gelişmeleri aylık düşüşe katkı sağlayan öbür kalemler oldu.

Gıda ve alkolsüz içecekler kümesi fiyatları nisan ayında yüzde 3,95 artarken, yıllık enflasyon 13,97 puan azalarak yüzde 53,92 oldu. Yıllık enflasyon işlenmemiş besinde 13,24 puan düşüşle yüzde 52,70’e, işlenmiş besinde ise 13,93 puanlık düşüşle yüzde 57,75 düzeyine geriledi.

Mevsimsellikten arındırılmış datalar bu periyotta zerzevat fiyatları kaynaklı olarak taze meyve ve zerzevat fiyatlarında artışa işaret etti. Taze meyve ve zerzevat dışı işlenmemiş besin kümesinde kırmızı ve beyaz et fiyatlarındaki besbelli yükselişler devam etti.

İşlenmiş besinde aylık enflasyon ölçülü seyretse de et fiyatlarındaki artış paralelinde işlenmiş et eserleri fiyatlarında yükseliş sürerken, ekmek ve tahıl fiyatlarındaki artış ise son 2 yılda kaydedilen en düşük oranda gerçekleşti.

Yurt içi üretici fiyatları nisanda yüzde 0,81 ile sonlu bir artış kaydederken, yıllık enflasyon 10,34 puan azalarak yüzde 52,11 oldu.

Ana sanayi kümelerine nazaran yıllık enflasyon alt kümelerin tümünde düşüş kaydederken, aylık bazda güç fiyatları sanayi doğal gaz ve elektrik fiyatlarındaki gelişmelere istinaden bariz azalışını sürdürdü.

Aylık fiyat gelişmeleri dallar bazında incelendiğinde, elektrik-gaz imalatı, tütün eserleri, rafine edilmiş petrol eserleri ve kömür fiyatlarında düşüş gözlenirken, metal cevheri, madencilik, besin, motorlu kara taşıtları ve dokumacılık kesimlerinde nispeten daha yüksek fiyat artışları gözlendi.