Memleketler arası Af Örgütü’nden “Göçmen Anlaşması” Açıklaması: “Sivil Toplum Örgütleri, Muahedenin Oluşturulmasında ve Sonuçlarında, Sorumluluk Taşıyan…

Uluslararası Af Örgütü, “AB ülkelerinin göç hareketlerini denetim etmek için Türkiye ile muahede imzalamasının üzerinden tam yedi yıl geçti. Milletlerarası Af Örgütü, AB-Türkiye ortasındaki göç muahedesinin 7. yılında Hollanda’yı mutabakatın sonuçlarından sorumlu tutuyor. 2017’de Avrupa Birliği Adalet Divanı, Türkiye ile yapılan mutabakatın AB tarafından değil, tek tek üye devletler tarafından sonuca bağlandığına, bu nedenle AB’nin sorumlu tutulamayacağına hükmetti. Bunun üzerine, sivil toplum örgütleri, mutabakatın oluşturulmasında ve sonuçlarında (ortak) sorumluluk taşıyan üye devlet olarak Hollanda devletinden hesap sorma adımı atıyor… Hollanda hükümetinin sorumluluğunu kabul etmemesi halinde ikinci adımı atarak Hollanda devletine dava açacağız” açıklamasını yaptı.

Uluslararası Af Örgütü, AB ve Türkiye ortasında imzalanan ve 18 Mart 2016 tarihindeki Türkiye-AB tepesinden sonra yürürlüğe giren göçmen mutabakatının sonuçlarından Hollanda’nın sorumlu olduğuna ait bir açıklama yaptı. Açıklamada, Milletlerarası Af Örgütü Hollanda Şubesi Yöneticisi Dagmar Oudshoorn’un bahse ait, “Hükümetimiz, sivil toplum örgütlerinin, AB-Türkiye mutabakatının insan hakları ihlallerine yol açacağı tarafındaki ihtarlarıyla bunları öngörebilirdi. Memleketler arası Af Örgütü de 2016’da hükümeti muahedenin tarihi bir kusur olacağı konusunda uyarmıştı. Başbakanımız dahil çok sayıda siyasetçinin AB-Türkiye ortasındaki göç mutabakatından hala gurur duyuyor olması tasa vericidir” dediği aktarıldı.

“ON BİNLERCE KİŞİ YUNANİSTAN ADALARINDA BERBAT VE ONUR KIRICI ŞARTLARDA MAHSUR KALDI”

Af Örgütü’nün internet sitesinde yayınlanan açıklamanın devamı şöyle:

“AB ülkelerinin göç hareketlerini denetim etmek için Türkiye ile mutabakat imzalamasının üzerinden tam yedi yıl geçti. Memleketler arası Af Örgütü, AB-Türkiye ortasındaki göç mutabakatının 7. yılında Hollanda’yı mutabakatın sonuçlarından sorumlu tutuyor.

Uluslararası Af Örgütü, Hollanda merkezli barış örgütü Vredesorganisatie PAX, çocuk hakları alanında çalışan Defence For Children ve mültecilere tıbbi ve psikososyal takviye sağlayan Stichting Bootvluchteling, kaçan insanların önlenebilir ziyanlara ve yapısal hak ihlallerine maruz kaldığını açıkladı. On binlerce kişi Yunanistan adalarında makus ve onur kırıcı şartlarda mahsur kaldı.

Avrupa Birliği Kurulu Lideri olarak Hollanda, mutabakatın oluşturulması ve uygulanmasında değerli rol oynadı ve şartların berbata gidebileceğini öngörebilirdi. Hollanda bu nedenlerle sorumludur ve bu üzere mutabakatlar bir daha asla yapılmamalıdır.

AB-Türkiye göç mutabakatı Mart 2016’da siyasi çalkantıların yaşandığı bir devirde imzalandı. Üye devletler mültecilerin sorumluluğunu almak istemedi; hala de istemiyorlar ve ufukta kalıcı bir tahlil görünmüyor. Üye devletlerin tavrı, insanları Avrupa’ya gelmekten caydıracağı düşünülen ve berbat sonuçları artık bilinen AB-Türkiye muahedesine yol açtı. Türkiye bu kapsamda altı milyar euro fon aldı ve genişletilmiş bir vize rejiminden yararlandı.

“ANLAŞMA, TÜRKİYE’DEN YUNANİSTAN ADALARINA YANLIŞSIZ SONU SİSTEMSİZ GEÇEN MÜLTECİLERİ YUNANİSTAN’IN TÜRKİYE’YE GERİ GÖNDERMESİNE MÜSAADE VERDİ”

Anlaşma, Türkiye’den Yunanistan adalarına gerçek sonu sistemsiz olarak geçen mültecileri Yunanistan’ın, Türkiye’ye geri göndermesine müsaade verdi. Bu müsaade, Türkiye’nin, mültecilerin temel muhtaçlıklarını karşılayamadığı için inançlı bir ülke olmadığının açıkça bilinmesine karşın verildi. Ayrıyeten, Yunanistan fonksiyonsuz bir sığınma sistemine sahipti. Uygulamada bu, mültecilerin ve sığınmacıların Yunanistan adalarında uzun mühlet berbat şartlarda mahsur kalmasıyla sonuçlandı.

Anlaşma birebir vakitte Yunan adalarından Türkiye’ye iade edilen her bir Suriyeli’ye karşılık Avrupa ülkelerinin bir Suriyeli mülteciyi kabul etmesini içeriyordu. Uygulamada bu yine yerleştirme mutabakatının karşılığı olmadı. 2016’dan bu yana binlerce mülteci ve sığınmacı Yunanistan adalarında onur kırıcı şartlara mahsur durumda. Çok kalabalık, eğitim-öğretim, sıhhat ve hijyen tesislerinin yokluğu, çok uzun süren sığınma prosedürleri, yapısal tehlikeler, fizikî ve cinsel şiddete maruziyet ve kâfi besin olmaması, son yıllardaki yaygın şartlar ortasında yer alıyor. Buna karşın mutabakat her yıl yürürlükte kalmaya devam ediyor.

2017’de Avrupa Birliği Adalet Divanı, Türkiye ile yapılan muahedenin AB tarafından değil, tek tek üye devletler tarafından sonuca bağlandığına, bu nedenle AB’nin sorumlu tutulamayacağına hükmetti. Bunun üzerine, sivil toplum örgütleri, muahedenin oluşturulmasında ve sonuçlarında (ortak) sorumluluk taşıyan üye devlet olarak Hollanda devletinden hesap sorma adımı atıyor.

Başlangıcından bu yana, kamplardaki şartlar, kabul ve tarzlarla ilgili minimum gereklilikleri karşılamıyor. Ayrıyeten bu durum, Avrupa İnsan Hakları Mukavelesi, AB Temel Haklar Bildirgesi, Mültecilerin Korunmasına Ait Mukavele ve AB’nin sığınma yönergelerinde yer verilen temel insan haklarının birçoğunun ihlalini teşkil ediyor. Çocukların hakları da yapısal olarak ihlal ediliyor.

“HOLLANDA, MUKAVELEYİ İMZALAYARAK YUNANİSTAN ADALARINDA YAŞANAN DURUMDA ROL OYNADI”

Hollanda, mukaveleyi imzalayarak Yunanistan adalarında yaşanan durumda rol oynadı. Buna ek olarak Hollanda, şartların berbata gittiği açıkça ortada olduğu halde muahedeyi devam ettirdi. Bu nedenle, bizler, Hollanda hükümetinden kusurlu aksiyonları nedeniyle hesap soruyoruz. Avrupa’daki mülteci mukavelelerinin kapsamlı insan hakları kontrollerinden geçmeden sonuca bağlandığı anlaşılmaktadır ve bu kabul edilemez.

Anlaşmalar, bunların sonuçlarından ziyan gören şahısların hiç kimseden hesap soramayacağı bir halde tasarlanmamalıdır. Türel muhafazalarda, ülkelerin sorumluluktan kaçmalarına müsaade verecek hiçbir boşluk olmamalıdır.

“HOLLANDA HÜKÜMETİNİN SORUMLULUĞUNU KABUL ETMEMESİ HALİNDE HOLLANDA DEVLETİNE DAVA AÇACAĞIZ”

Hollanda hükümeti ile AB-Türkiye göç mutabakatının sonuca bağlanması ve dayanağın devam ettirilmesindeki türel sorumluluğunu kabul etmesi için diyalog talep etmekteyiz. Bu adımla, hükümetin yasal tazminat sunmasını ve gelecekteki tüm göç mutabakatlarında şu kaidelerin karşılanmasını sağlamak istiyoruz: Göç mutabakatları, insan hakları ihlallerine yol açacakları öngörülüyorsa ve parlamento kontrolünden geçmeden sonuca bağlanmamalıdır. Hollanda hükümetinin sorumluluğunu kabul etmemesi halinde ikinci adımı atarak Hollanda devletine dava açacağız.”