“Medya Etiği Bağlamında Fevkalâde Periyotlarda Hakikat Habercilik Paneli” düzenlendi
Cumhurbaşkanlığı Bağlantı Başkanlığınca “Medya Etiği Bağlamında İnanılmaz Devirlerde Yanlışsız Habercilik Paneli” düzenlendi.
Anadolu Ajansı (AA) Genel Müdür Yardımcısı ve Genel Yayın Direktörü Yusuf Özhan, Cumhurbaşkanlığı İrtibat Başkanlığında düzenlenen panelin “Medya ve Etik: Dezenformasyon, Mahremiyet ve Kurgusal Gerçeklik” başlıklı birinci oturumunda konuştu.
Okuyucu, dinleyici ve izleyicinin tıpkı vakitte birer haber üreticisi haline geldiğini belirten Özhan, bunun kimi sorunlara yol açtığını anlattı.
Özhan, palavra haberlerin, niyetli olarak etki-tepki oluşturmak için nakledilen ve bütünü anlatmayan rivayetlerin bir ortaya geldiği içeriklerin bütün dünyada gazeteciliğin sorunu olduğunu söz etti.
“Elbette ki haber, gerçeği yansıtmak zorundadır ve kendi disiplini vardır.” diyen Özhan, AA tarafından palavra haberlerle kurumsal bir halde uğraş yoluna gidilerek, yaklaşık bir yıl evvel AA Teyit Çizgisi’nin hayata geçirildiğini söyledi.
Özhan, bütün çabanın yangının alevleriyle değil, birebir vakitte yangının çıkmasının engellenmesiyle ilgili olduğunu belirtti ve bu çalışmaların yaygınlaştırılması gerektiğinin de altını çizdi.
Sosyal medya kullanımından örnekler veren Özhan, “Sosyal medyada çok fazla içeriğe maruz kalıyoruz. Karşılaştığımız içeriklerin ise yalnızca yüzde 10’unun detayına bakıyoruz.” dedi. Özhan, bununla bir arada bir paylaşımın başlığıyla değerlendirildiğini ya da içeriği okumadan güvenilen bireylerin yorumlarıyla paylaşıldığını belirterek, “AA Teyit Çizgisi bizim nokta atışı yaptığımız bir çalışma olmakla birlikte toplumsal medya yahut irtibat platformlarındaki sorunların daha aktif bir biçimde giderilmesi yahut çaba edilmesi için yalnızca birinci adım.” diye konuştu.
“Meslek, itibarını tekrar kaybetmeye, erozyona uğramaya başladı”
AA İdare Heyeti Üyesi ve İstanbul Üniversitesi İrtibat Fakültesi Öğretim Üyesi Doç. Dr. İsmail Çağlar ise içerik üreticisi yahut işi, kurumu ve temasları nedeniyle bir halde haber veren bireylerle gazetecilerin birbirinden ayrılması gerektiğini vurguladı.
Medya etiğinin ehemmiyetine dikkati çeken Çağlar, bunun uygulanmasında temel sorumluluğun gazetecilere düştüğünü lisana getirdi.
Dijitaldeki içerik üreticilerin gazetecilik argümanında bulunması ve gazetecilerin bir kısmının bunu yanlış bir meslek dayanışması yanılsamasıyla sahiplenmesinin çok büyük bir sorun doğurduğunu belirten Çağlar, “İnsanlar içerik üretebilir ancak o koda, o etiğe, o ahlaka sahip değilse gazeteci değildirler, içerik üreticidirler.” dedi.
Bazı bireylerin rastgele bir eğitim almadan fevkalâde hallerde, savaş alanlarında medya etiğine muhalif haber yaptığını anlatan Çağlar, “Bugün gördüğümüz tablo; meslek, itibarını tekrar kaybetmeye, erozyona uğramaya başladı.” değerlendirmesinde bulundu.
Ankara Üniversitesi İrtibat Fakültesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Fatih Keskin’in başkanlığını yaptığı oturumda konuşan TRT Haber Spikeri Cengizhan Cevahiroğlu da toplumsal medyanın yaratıcı olduğu için daha çok tercih edildiğini lisana getirerek, televizyon ve gazetelerde olaylara farklı açıdan bakılsa da bir sıradanlık olduğunu söyledi.
Sürekli makûs haber verilmesini de eleştiren Cevahiroğlu, ülkedeki yeterli olaylarda ve ya savaş haberlerinde insan kıssalarının reyting telaşıyla yapılmadığını belirtti.
Anadolu Ajansının New Yok muhabirinin dronla yaptığı çekimden övgüyle bahseden Cevahiroğlu, görüş beyan etmeden, imajlarla akıcı bir haber yapıldığını söyledi.
Akşam Gazetesi Genel Yayın Direktörü Mustafa Kartoğlu da dijital medyanın yavaş yavaş gazetecileri de etkilediğini belirterek, “İşin kuruluşunda vardır, ‘kötü haber âlâ haberdir.’ Her vakit makûs haber satar. Başlık verecek kadar makus bir şey bulamıyorsak, bu sefer haberi makûs tarafından verelim. ‘Uzaya çıkıyoruz uygun haber, berbat bir tarafı yok. O vakit ‘Uzaya çıkıyoruz ancak sokağımızda çukur var’ diye haber yapalım. Bunlar birbiriyle tartılır mı tartılmaz.” diye konuştu.
Yanlış bilginin denetimi için internetten arama yapıldığında, alıntılar beklendiği üzere gelmediğinde yeniden yanlış bilgiye maruz kalındığına dikkat çeken Kartoğlu, “Bu bizim de karşılaştığımız bir sorun. Hala gazeteciler, televizyoncular, sunumlarını yaparken de emsal yanlışlara düşüyorlar.” tabirlerini kullandı.
Kurgu haberlerin gördüğü ilgiye değinen Kartoğlu, “Sizin bir sürü kurgu haberi düzeltmeniz, kurgu haber kadar değer bulmaz, izlenmez.” dedi. Kartoğlu, palavra haberin doğrusunu kim biliyorsa o kurumun da süratli reaksiyon verip, düzeltip, yaygınlığını takip etmesi gerektiğini vurguladı.
Panel, Yeni Jenerasyon Medyada Haber Etiği oturumuyla devam etti.