Macar şef yaptığı yemeklerle Türkiye ile Macaristan ortasında lezzet köprüsü kuruyor

Macaristan’da 15 yıldır Türk yemeklerini tanıtan ve şu anda da kendi ülkesinin yemeklerini Türkiye’de yapan şef Agnes Toth, Anadolu mutfağının geçmişinin kendisini çok etkilediğini belirterek maksadının yalnızca yemek yapmak değil, yemeklerin kıssalarını de anlatmak olduğunu söyledi.

Türk ve Macar mutfağını karşılıklı olarak iki ülkede de tanıtan Toth, yaptığı yemekler ve anlattığı kıssalarla ortalarında lezzet köprüsü kuruyor.

Uluslararası bağlar kısmında eğitim gördükten sonra mesleğini diplomasi ve kültür alanında devam ettiren Toth, Macaristan’da 2013’te açılan Yunus Emre Enstitüsünde de yöneticilik misyonunda bulundu.

Toth, bir mühlet Macaristan Dışişleri Bakanlığında çalıştıktan sonra hayatını şef olarak sürdürmeye karar verdi ve yaklaşık 15 yıldır Türk yemeklerini Macaristan’da tanıtıyor, ayrıyeten Türkiye’ye lezzet tipleri düzenliyor.

Türk yemeklerine ilgisini en başta blog ile tanıtan Toth, sonraki yıllarda bu yemekleri özel davetlerde yapmaya başladı ve bu mevzuda kurslar verdi.

Şu anda İstanbul’daki Macar Kültür Merkezi’nde Kültür-Sanat Proje Koordinatörü olarak çalışan Toth, 19 Nisan’da Macaristan’ın Ankara Büyükelçiliğinin düzenlediği 9. klasik iftar yemeğinde de konuklara Macar mutfağından seçkiler sundu.

“Anadolu mutfağının sahip olduğu zenginlik beni çok etkiledi”

Toth, şeflik macerasını ve bu süreçteki müşahedelerini AA muhabirine anlatarak “Aslında tüm öykü 2005’te başladı. Üniversite öğrencisiyken birinci defa Türkiye’ye 2 haftalık bir öğrenci kampına geldim ve o vakit hem kültürden hem lisandan çok etkilendim ve çabucak lisanı öğrenmek istedim. Yemekleri de çok beğendim.” tabirlerini kullandı.

Daha sonraki yıllarda birçok Türk arkadaşının olduğunu ve Türkiye’ye sık sık gelip gittiğini ve Anadolu’da birçok yeri ziyaret ettiğini belirten Toth, “Anadolu mutfağının sahip olduğu zenginlik beni çok etkiledi.” dedi.

Sadece yemek yapmıyor, iki ülkenin ortak tarihini de anlatıyor

Toth, birkaç yıl öncesine kadar Macaristan’da Anadolu mutfağını çok uygun anlatabilen bir restoranın olmadığını belirterek, bunun için evvel blog yazmaya, akabinde da yemekleri kendisi yaparak bu mutfağı tanıtmaya başladığını söyledi.

Macaristan’da Türk yemeklerine ait çok olumlu reaksiyonlar aldığına işaret eden Toth, ülkesindeki etkinlikler konusunda şunları anlattı:

“Benim etkinliklerimin özelliği şu, orada yalnızca yemek vermiyorum, tıpkı vakitte yemeklerin art planını, tanımını, gereçlerini, nereden geldiğini anlatıyorum Bu yüzden beşerler hakikaten çok ilgi gösteriyor. Aslında tarihimizde bir sürü ortak nokta var. Onu da anlatıyorum. Birtakım baharatlarımız benziyor. Aslında et yüklü, bilhassa Doğu Anadolu mutfağı. Bizim mutfağımız da o denli.

Benim etkinliğime gelen beşerler çok klasik yemekler yemek isterlerse o vakit daha çok Doğu Anadolu mutfağı gösteriyorum onlara zira o daha çok et yüklü, baharatlı yemekler bizim damak tadımıza çok benziyor ancak bu türlü daha değişik deneyimlere açık olan insanlara daha çok Ege mutfağı zira o özel otlar, peynirler, zeytinyağlılar, balıklar vs, onları göstermek onlar için ayrıyeten özel bir deneyim oluyor.”

“Anadolu mutfağı çok katmanlı”

Toth, Anadolu’daki yemeklerin çabucak hepsinin başka bir öyküsünün olduğunu vurguladı.

“Genel olarak Anadolu mutfağının geçmişi beni çok etkiliyor zira o kadar farklı dinler, lisanlar, milliyetler geçti buradan ve o kadar farklı beşerler buraya kültürünü getirdi, yemek alışkanlıklarını getirdi, kendi materyallerini getirdi.” diyen Toth, şöyle konuştu:

“Yani yalnızca Osmanlı İmparatorluğu’nun büyüklüğünü düşünürsek nitekim inanılmaz, uzaktan kusursuz kaliteli gereçler toplandı. Bu yüzden çok çok katmanlı bu mutfak ve Avrupa’nın İspanya’dan gelen Sefaradlar, Doğu’dan gelen insanların ortada bu karışımı inanılmaz güçlü bir mutfak hayata geçirdi. Bu yüzden benim için çok heyecanlı bir şey bunu keşfetmek zira sonu yok.”

Gastronomi alanında da birçok kişiyi örnek aldığını belirten Toth, Özyeğin Üniversitesinden Doç. Dr. Özge Samancı’yı uzun vakittir yakından takip ettiğini söyledi.

Toth, “Onun çalışmalarını çok uzun vakittir takip ediyorum zira o bilhassa Osmanlı devri saray mutfağıyla ilgileniyor ve benim için bu çok özel bir devir. Tıpkı vakitte Macaristan ile Türkiye ortasındaki ortak tarihi noktalar için de değerli bir periyot. Onun konferans konuşmalarından ve makalelerinden birçok yeni şey öğrendim.” diye konuştu.

Türk arkadaşlarının anneannelerinin tanımları de onu heyecanlandırıyor

Toth, şef Maksut Aşkar’ın da Anadolu mutfağına farklı yaklaşımının kendisi için çok ilham verici olduğunu söyleyerek “Aynı vakitte rastgele bir arkadaşımın anneannesine de gidip onun mutfağında o yörenin klâsik yemeklerini de öğrenmek birebir halde çok hoş bir şey benim için.” değerlendirmesinde bulundu.

Türkiye’de de Macar yemeklerine yönelik olumlu geri dönüşler aldığının altını çizen Toth, “Benim düzenlediğim gastronomi etkinliğinde de hedefim şu, özel bayram yemeklerini göstermeye çalışıyorum, tarihte ortak noktalarımızdan kaynaklanan materyalleri kullanarak yemekler yapmak, bu çok kıymetli. Şayet bir yemeğin art planını, tarihini de anlatırsanız o vakit beşerler çok farklı halde yaklaşıyor o yemeğe ve sanırım daha açık da oluyorlar.” dedi.

Toth, Macaristan’a döndükten sonra da Türk mutfağını tanıtmaya devam edeceğini vurgulayarak, kelamlarını şöyle tamamladı:

“Özel etkinliklerde sahiden bu mutfağa ve bu kültüre ilgi gösteren insanlara ulaşmak istiyorum. Onlarla daha çok yakın bir bağlantı kurmak ve sahiden öyküler anlatmak istiyorum. Benim maksadım yalnızca yemek pişirmek değil, daha çok kıssalar anlatmak. Nitekim çok büyük fırsatlar çıkacak önümüzdeki yıllarda zira 2024’te iki taraflı Macar ve Türk kültür yılı olacak, bu kapsamda hem Macaristan’da hem Türkiye’de çok sayıda kültür aktifliği gerçekleştirilecek ve onlara umarım ben de katılabileceğim. Şu anda Macaristan’da Türkiye’yi temsil eden büyükelçiniz (Gülşen Karanis Ekşioğlu) çok etkin ve gastronomiyi de önemseyen bir hanımefendi. Bu yüzden umarım onunla da çok hoş işbirlikleri yapabileceğiz.”