Kosova-Sırbistan ortasında varılan mutabakat, Kosova Meclisinde tartışıldı

Kosova Meclisindeki oturumda, Kosova ve Sırbistan ortasındaki münasebetlerin normalleştirilmesine yönelik Kuzey Makedonya’nın Ohri kentinde düzenlenen son müzakere toplantısında varılan “sözlü anlaşma” görüşüldü.

Başbakan Kurti, Meclis oturumunda yaptığı konuşmada, varılan “sözlü anlaşma” kapsamında Sırbistan’ın fiilen (de-facto) Kosova’nın bağımsızlığını tanıdığını söyledi.

Anlaşmanın, Kosova’nın milletlerarası toplumun eşit bir üyesi olarak kabulünü temsil ettiğini ve Sırbistan’ın Kosova’ya bu halde davranmayı kabul ettiğini belirten Kurti, şu tabirleri kullandı:

“Pasaportlar, diplomalar, araç plakaları ve gümrük damgaları dahil olmak üzere ilgili devlet dokümanları ve sembolleri karşılıklı olarak tanınmalıdır. Ayrıyeten Daimi Misyonları yani yalnızca farklı bir isme sahip olan büyükelçilikleri değiş tokuş edeceğiz. Sırbistan, üsttekilerin hepsini kabul etti. Bu elbette fiilen, yazılı olarak kurulmuş ve artık geri alınamaz bir statüye sahip zira Avrupa Birliği ve ABD bunun süreksiz kalıcılığının garantörü.”

Kurti, Kosova tarafının durumu düzgünleştirmek için elinden gelenin en düzgününü yaptığını vurgulayarak, Kosova’nın diğer bir yükü daha taşımayacağının AB ve ABD’li ortaklar tarafından netleştirildiğini lisana getirdi.

Muhalefet parti önderlerinden eleştiri

Kosova’nın en büyük muhalefet parti önderleri, Başbakan Kurti’yi Kosova’da Belediyeler Birliğinin kurulmasına ait tavrını değiştirmekle eleştirdi.

Muhalefetteki Kosova Demokratik Partisi (PDK) Genel Lideri Memli Krasniqi, Başbakan Kurti’nin her vakit reddettiği Sırp Belediyeler Birliğinin kurulmasını mutabakatta kabul ettiğini belirterek, “Bu utanç verici bir değişiklik, bu durumda ‘daha yeterli bir metin alamadık’ demek bir teslimiyettir. Her şeyden evvel durum bu başbakan tarafından yaratıldı, gökten düşmedi. Bir yıl evvel daha güzel bir metin, en azından Sırbistan’dan tanınmamayı kabul etmeyen bir metni elde edebilirdi.” değerlendirmesinde bulundu.

Bir başka muhalefet partisi Kosova Demokratik Birliği’nin (LDK) Genel Lideri Lumir Abdixhiku da Kurti’nin değişken tavırlarından keder duyduğunu belirterek, “Aradan 2 ay bile geçmeden 18 Mart’ta Ohri’de kelamlı olarak kabul edilen muahedenin eki, tarafların Kosova’daki Sırp toplumunun özyönetimi için özel düzenlemelerin oluşturulması konusunda derhal müzakerelere başlama yükümlülüğünü açıkça öngörüyor.” dedi.

Meclis oturumunda kelam alan Kosova Demokratik Türk Partisi (KDTP) Milletvekili Enis Kervan ise AB Belgrad- Priştine Diyaloğu Özel Temsilcisi Miroslav Lajcak’ın Kosova’ya son ziyaretinde çoğunluk olmayan öteki toplulukları görmezden gelerek yalnızca Sırp topluluğuyla görüşmesinin adil olmadığını söyledi.

Kosova Başbakanı Kurti ve Sırbistan Cumhurbaşkanı Aleksandar Vucic, 18 Mart’ta Avrupa Birliği’nin (AB) arabuluculuğunda Kuzey Makedonya’nın Ohri kentinde yaklaşık 12 saat süren müzakerelerde, iki ülke ilgilerinin olağanlaşmasını sağlayacak mutabakat konusunda mutabakata varmış fakat muahede metnini imzalamamıştı.

Sırbistan-Kosova ilişkileri

AB, Kosova ile Sırbistan’ın Birliğe entegrasyon sürecinin ilerlemesi için iki ülke ortasındaki meseleleri giderebilecek sonuncu bir muahedeye varılmasını koşul koşuyor.

Kosova, 117 ülke tarafından bağımsız devlet olarak tanınmasına karşın, kuzeyinde devam eden etnik gerginlikler ve Birleşmiş Milletlere üye olamaması nedeniyle Avrupa’nın “donmuş ihtilaf” bölgelerinden biri olarak nitelendiriliyor.

Sırbistan, 2008’de tek taraflı bağımsızlığını ilan eden Kosova’yı kendi toprağı olarak görüyor.

Belirli aralıklarla karşı karşıya gelen Sırbistan ve Kosova, AB arabuluculuğunda 2011’de başlatılan Belgrad-Priştine Diyalog Süreci kapsamında ilgilerin olağanlaşması ve nihayetinde iki ülkenin birbirini tanıması için ortak yol bulmaya çalışıyor.

AB Dış Münasebetler ve Güvenlik Siyaseti Yüksek Temsilcisi Josep Borrell, 18 Mart’ta Kuzey Makedonya’nın Ohri kentinde düzenlenen Belgrad-Priştine diyaloğu üst seviye toplantısı kapsamında Kosova ve Sırbistan ortasında kelamlı muahedeye varıldığını açıklamıştı.