Kolombiya hükümeti müzakerelerde silahlı isyancı örgüt ELN’in siyasi statüsünü tanıdı

Kolombiya hükümeti ve silahlı isyancı örgüt Ulusal Kurtuluş Ordusu (ELN) ortasında Meksika’da başlayan ikinci çeşit barış görüşmeleri, “ELN’in siyasi statüsünün” tanınmasıyla tamamlandı.

Başkent Meksiko’da, Kolombiya hükümetine bağlı barış delegasyonu ile ELN temsilcileri ortasında 14 Şubat’ta başlayan ikinci cins müzakereleri ELN’in siyasi statüsünün tanınmasıyla sona erdi.

Ortak bildiri yayımlayan taraflar, “Ulusal Kurtuluş Ordusu’nun (ELN), silahlı bir isyancı örgüt olarak tanınması göz önüne alındığında, ulusal hükümetin anayasal ve yasal yetkileri kapsamında, tahlil elde etmeyi amaçlayan siyasi nitelikteki müzakereler ve diyaloglar kabul edildi.” sözüne yer verdi.

Kolombiya Cumhurbaşkanı Yardımcısı Francia Marquez’in de hazır bulunduğu görüşmelerde, devlet ile ELN ortasındaki ikili ateşkes hususlarında da ilerleme oldu.

Kolombiya hükümeti delegasyonu lideri Otty Patino açıklamasında, barış yolunda ortak bir vizyon oluşturduklarını belirterek, “Ateşkes kadar en acil, samimi ve hassas mevzuları ele almaya başlayabildik ve ayrıyeten vatandaş ve toplumun iştirakinin kapılarını arkasına kadar açtık.” değerlendirmesinde bulundu.

ELN heyetinin baş müzakerecisi Pablo Beltran ise ikili, ulusal ve acil bir ateşkes sağlanması için birinci adımların atıldığına işaret ederek, “Kapsamlı ve kalıcı barışa ulaşmak için hepimiz değişmeliyiz, barışın dizaynına ve uygulanmaya geçmesine katılmalıyız.” dedi.

Meksika, Venezuela, Şili, Norveç ve Brezilya barış görüşmelerinin garantörü olurken İsveç, Almanya, İsviçre ve İspanya ise takviye ve işbirliğinde bulunmak üzere “yoldaş” ülke olarak hareket ediyor.

Taraflar, 9 Mart’taki bildirilerinde, üçüncü tıp barış müzakerelerinin Küba’nın konut sahipliğinde gerçekleştirileceğini duyurmuştu.

3 yıl sonra müzakere masasına dönüş

Venezuela’nın garantörlük ve mesken sahipliğinde başşehir Karakas’ta bir ortaya gelen taraflar, 2019’da askıya alınan barış görüşmelerini 22 Kasım 2022’de tekrar başlatmıştı.

Norveç ve Venezuela gözlemcilerinin de hazır bulunduğu görüşmeye, Kolombiya hükümeti ismine M-19 (19 Nisan hareketi) eski üyesi Patino, ELN heyetine ise Beltran liderlik etmişti.

İlk çeşit görüşmelerinde 13 Aralık 2022’de ateşkese varılamamış fakat birtakım bölgelerde insani yardım ve mahpustaki ELN militanlarının koşullarını güzelleştirme kararı alınmıştı.

Kolombiya’da cumhurbaşkanlığı seçimini kazanan ve 7 Ağustos 2022’de misyonu devralan sol görüşlü Gustavo Petro, iktidara geldiğinde Kolombiya Devrimci Silahlı Kuvvetleri (FARC) ile 2016 Barış Muahedesi’ni uygulamaya ve ELN ile barış görüşmeleri yapmaya kelam vermişti.

ELN ile müzakerelerin geçmişi

Kolombiya, ELN ile birçok kere yarıda kesilen müzakerelere Santos devrinde başlamıştı. Müzakereler, Ekvador’un garantörlük ve konut sahipliğinden çekilmesi üzerine Havana’ya taşınmıştı.

Uzmanlara nazaran, finansmanını uyuşturucu kaçakçılığı, yasa dışı madencilik ve adam kaçırma üzere sistemlerle sağladığı iddia edilen ve 2 binden fazla mensubu bulunan ELN ile Kolombiya hükümeti ortasındaki evvelki müzakere teşebbüsleri, örgütün içindeki dağınık güç ayrılığı ve radikal tutumlar nedeniyle ilerleyememişti.

Müzakereler, örgütün 2019’da bir polis okuluna düzenlediği ve 22 kişinin hayatını kaybettiği hücumun akabinde devrin Cumhurbaşkanı Ivan Duque tarafından askıya alınmıştı.