Kız Kulesi’nde kubbe ahşap imalatları tamamlandı

Yapımı milattan evvel 410’lu yıllara dayanan Kız Kulesi’nde Kültür ve Turizm Bakanlığınca geçen yıl memleketler arası onarım unsurları ve oluşturulan bilim heyeti rehberliğinde başlatılan çalışmalar devam ediyor.

Tarihi yapıdaki onarım, II. Mahmud periyodunda ahşap kubbesinin yine yapılarak yerine konulmasının akabinde tamamlanmış olacak.

Kız Kulesi onarımı müracaat heyetinde Prof. Dr. Feridun Çılı, Prof. Dr. Zeynep Ahunbay ve Mimar Han Tümertekin yer alıyor. Ayrıyeten çalışmalarda İstanbul Teknik Üniversitesi ve Fatih Sultan Mehmet Vakıf Üniversitesinin uzmanlıklarından da yararlanılıyor.

Kız Kulesi’nin tarihinde onarımlar

Tarihte Kız Kulesi birinci olarak 1453 yılında İstanbul’un fethinin akabinde Fatih Sultan Mehmet tarafından tahkim edildi. 1509’da meydana gelen ve “küçük kıyamet” olarak anılan sarsıntıda de Kız Kulesi hasar gördü ve tamiratı Yavuz Sultan Selim periyodunda gerçekleştirildi. 1690’da da yaşanan zelzele sonrası kulede tamir ve tamir yapıldı.

Kulede 1721’de fener inşa edildi. Fenerde yağ kandilinin rüzgarın tesiriyle birlikte tutuşmasından sonra çıkan yangında ahşap yapı yandı. 1725’te kentin baş mimarı Damat İbrahim Paşa kapsamlı bir tamir gerçekleştirdi.

1774-1776 ila 1779-1803 yıllarında da çeşitli bakım ve onarımlardan geçen kule, Osmanlı periyodunda en büyük tamiratını II. Mahmud 1832-1833 yıllarında gerçekleştirdi. 1920-1932 yıllarında ise kulede otomatik ışık sistemine geçildi.

İkinci Dünya Savaşı periyodunda kulede yenileme çalışmaları yapıldı. Kulenin çürüyen ahşap kısımları tamir edildi. Birtakım kısımlar betonarmeye çevrildi. 1943’te kulenin etrafına büyük kayalar eklenerek kulenin kayması önlendi. 1965’te ise binadaki sarnıç tadilatlar sonrası betonarme dökümlere kapatıldı.

Kulede 1999-2000 yıllarında da 1944 tamiratıyla yapılan tüm ekler söküldü. Bu söküm sonrasında yapının yıllarca kapalı kalmış mimari özelliklerinin bir kısmı açığa çıkarıldı. Marmara zelzelesi sonrasında da kule çelik nesille güçlendirildi.

Son olarak Bakanlık tarafından yürütülen çalışmalarda üretiminde özgün gereç olarak ahşap kullanılan kulede, farklı statik hesaplara nazaran kullanılan çimento, beton ve inşaat demiri üzere uygun olmayan gereçler arındırılıyor.

18. yüzyılın sonlarındaki imgesine kavuşacak

Farklı yüzyıllarda farklı imgesi olan kule, onarım çalışmalarının akabinde hakkında bilgi ve dokümanın en çok bulunduğu tarih olan 18. yüzyılın sonlarındaki haline kavuşacak.

Kulede ayrıyeten yanlışlı statik yüklemelerden kaynaklanan boşluklar enjeksiyon sistemle doldurularak yapı tekrar zelzeleye güçlü hale getirilecek.

Açılışın akabinde müze kartının geçerli olacağı Kız Kulesi’nde İstanbul’un hoşlukları panoramadan gözlemlenebilecek.

Tüm onarım çalışmaları, raporlar ve kulenin tarihçesi dokümanlarla birlikte “www.kizkulesi.com” adresinden incelenebilir.

Çalışmalarda son durum

Kulede son olarak kubbe ahşap imalatları tamamlandı, kubbe manzarası aslına uygun olarak tekrar ortaya çıkarıldı. Kaplama ve sonlandırma etabına geçildi.

Tarihi yığma duvarlardaki güçlendirme çalışmaları tamamlandı. İmalatları tamamlanan kale duvarlarında iskele sökümleri gerçekleştiriliyor.

Kız kulesinin bekası açısından kule ve kale onarım çalışmalarına ek olarak ada etrafında ortaya çıkan taban zafiyetlerine yönelik tahkim çalışmaları da başladı ve taban güçlendirme çalışmaları devam ediyor.

Ada sonları hizasında ortalama 24 metre derinlikteki ana kayaca ankre çelik-betonarme bütünleşik kazık imalatı yapılmakta. Böylelikle yapının etrafı muhtemel sarsıntılara, yer kaymalarına ve öteki oluşabilecek tehlikelere karşı güçlendiriliyor.

Ada bünyesinde gerçekleşen tahkim güçlendirme ve kule-kale mahallerindeki öteki imalatlar koordineli olarak devam ediyor.

Süreç boyunca kimyasal tahliller, georadar görüntüleme sistemleri ve lazer tarayıcılar üzere bugünün teknolojisiyle her türlü imkan yapının korunması için kullanılıyor.