KEİPA Genel Konseyi’nde Rusya-Ukrayna ve Ermenistan-Azerbaycan ortasında tartışma yaşandı

KARADENİZ Ekonomik İşbirliği Parlamenter Asamblesi (KEİPA) 61’inci Genel Heyet oturumunda, Rus ve Ukrayna delegasyonları ile Ermenistan ve Azerbaycan delegasyonları ortasında tartışma yaşandı.TBMM mesken sahipliğinde Ankara’daki otelde düzenlenen KEİPA 61’inci Genel Şurası’nda bugün ‘Değişen Global Dinamiklerde Parlamenter Diplomasinin Rolü Kalkınma, Barış ve İstikrar’ başlıklı genel müzakere oturumu düzenlendi. Oturumda; Ermenistan, Azerbaycan, Bulgaristan, Moldova, Kuzey Makedonya, Romanya, Rusya, Sırbistan, Ukrayna ve Türkiye delegasyon liderleri ile temsilcileri konuşma yaptı.

RUS DELEGASYONDAN UKRAYNA’YA TEPKİ

Rus heyetinden KEİPA Teknoloji ve Etraf İşleri Komitesi Lideri Alexey Kondratenko, KEİPA’nın her vakit diyalog ve uzlaşı alanı olmaya devam ettiğini söyleyerek, KEİPA’nın ruhu vardı, bu ruh ölmek üzere. Kimi heyetler bunu siyasi oyuna çevirdi. Ukrayna parlamenterler ortası diplomaside propaganda davranışları gösterdi, beğenilen bir imaj ortaya çıkmıyor. Ukrayna heyeti bu türlü bir harekette bulunarak Genel Konseyimizin yıl dönümüne büyük bir halel getirdi. Rusya’nın KEİPA’dan çıkarılması daveti da parlamenterler ortası diplomasiye alışılmamıştır dedi.

‘RUSYA TOPRAKLARIMIZDAN ÇIKMADAN BARIŞ YOK’

Ukrayna heyetinden KEİPA İktisat, Ticaret ve Finansal İşler Komitesi Üyesi Yuliia Klymenko ise 23 kişi ülkemde öldürüldü, 48 kişi yaralandı, Rusya süpermarket ve tren istasyonuna saldırdı. Rusça konuşulan kentte bunu yaptı. Sizin barışınız bu. Rusya’da geçtiğimiz 20 yıldır özgür seçimler yok, sizler seçilmediniz, Kremlin’deki işveren tarafından atandınız. Sizler halkınızın temsilcileri değilsiniz. Siz yalnızca Sovyetler Birliği’nin bir küçük parçasısınız ve en âlâ modülü değilsiniz. Siz bütün topraklarımızdan çıkmadan barış yok. 30 yıl doyunca siz çok fazla toprağı işgal etmeye çalıştınız. Siz topraklardan çıkmadan stabil sürdürülebilir bir barış olmayacak, bizim bölgemizde olmayacak. Ders çıkartın ve bizim topraklarımızdan çıkın. Rusya’nın bir geleceği yok; zira siz çocuklarımızı öldürüyorsunuz. Siz Ukrayna’da 500 çocuğu öldürdünüz. Karadeniz bir Rus gölü değildir dedi.

GENEL KONSEYE ARA

Rus heyetinden KEİPA Kültür, Eğitim ve Toplumsal İşler Kurulu Üyesi Aleksandry Trembitsky’nin kelam almaya çalışması sırasında Ukrayna delegasyonu kelamlı müdahalede bulunarak, Ayağa kalk ve buradan dışarı çık, konuşma listesine uyun dedi. Bunun üzerine Ukrayna ve Rus delegasyonları ortasında kelamlı tartışma yaşandı. Tartışmanın uzaması üzerine oturuma orta verildi. Oturum, daha sonra basına kapalı devam etti.

ERMENİSTAN-AZERBAYCAN GERİLİMİ

Genel konseyde Ermenistan ve Azerbaycan heyetleri ortasında da tartışma yaşandı. KEİPA Ermenistan Delegasyonu Lideri Babken Tunyan, KEİPA’yı da eleştirdiği konuşmasında, parlamenter diplomasinin değerine dikkat çekerek, Azerbaycan’ın savaş tutsaklarını tutmaya devam ettiğini söyledi. Tunyan, Ermenistan bölgede barışın tesisi taahhüdüne devam etmekte. Yakın geçmişte kuruluşumuzda meydana gelen gelişmelere bakıldığında maalesef kuruluşumuz gereken tarafsızlığı sağlayamamıştır. Tarafsız ve bağımsız olunması gerekir. KEİPA dahilinde Ermenistan için iş birliği ehemmiyet arz etmekte. Ortak çalışmak için birtakım rehberler oluşturmamız lazım dedi.

‘ERMENİSTAN TERÖRÜ DESTEKLİYOR’

Azerbaycan heyetinden KEİPA Kültür, Eğitim ve Toplumsal İşler Kurulu Lideri Musa Guliyev de Ermenistan’a yanıt vererek, 2020’den bu güne kadar 300’den çok Azerbaycanlı sivil mayınların kurbanı oldu. Siz büst koyuyorsunuz, siz o adamlar için heykel koyuyorsunuz. Onlar Türkiye’nin, Azerbaycan’ın devlet adamlarını, diplomatlarını katlettiler. Ermenistan terörü destekleyen bir devlettir. Ermenistan barış istese barış elimizi uzatacağız, savaş isterse savaşa da hazırız dedi.

GENEL SEKRETER ERMENİSTAN NEDEN ENDİŞELİ

KEİPA Genel Sekreteri Asaf Haciyev, Ermenistan’ın tezlerine cevap verdi. Haciyev, Ermenistan delegasyon temsilcisi birinci kere beni suçlamıyor. Ülkelerden resmi bilgi aldığımız anda anında başsağlığı dileğimizi yazıyoruz. Ermenistan Parlamentosundan hiç resmi yazı almadık. Azerbaycan Meclis Liderinden biri vefat etmişti, resmi yazı almıştık, biz de başsağlığı dileğimizi ilettik. Bu birinci husustu. İkinci bahis da sizin topraklarınızda olan bir olay ile ilgili de yazı aldığımızda size de başsağlığı dileriz. Sizin lideriniz da Azerbaycan’ın toprak bütünlüğünü tanıdı, bunu kabul ediyorsanız neden Hocalı özgür olmuyor Bütün ülkelerin toprak bütünlüğünü tanımışız esasen. Verdiğim röportajda yalnızca ‘toprak bütünlüğü’ dedim. Ermenistan neden bu kadar kaygılı anlamış değilim. Bir yeri işgal ediyorsanız oradan çekilmelisiniz. Masamızda bir bildirgemiz var ve buna dayanarak ben ‘toprak bütünlüğü ana unsurumuzdur’ dedim tabirlerini kullandı.Tartışmaların akabinde kelam alan KEİPA Mali İşlerden Sorumlu Lider Yardımcısı ve KEİPA Türkiye Delegasyonu Lideri Cemal Öztürk, Bölge ülkelerinin ortak çıkarları doğrultusunda ortaya koyduğumuz amaçlara ulaşmak için diyalog kanallarını açık tutmamız ve bu kanalları çok faal kullanmamız gerekmekte. Artık yeni bir dünyada yaşıyoruz. Bu global dünyada güçlü sınamaları ele almak, bunlara aktif tahlil teklifleri sunmak kısmında parlamenterler olarak sırtımızda büyük bir yük vardır diye konuştu. (DHA)