KEİPA 30. Yıl Dönümünde Parlamenter Diplomasinin Ehemmiyeti Vurgulandı

Karadeniz Ekonomik İşbirliği Parlamenter Asamblesinin (KEİPA) “30. yıl dönümü Parlamento Liderleri Zirvesi’nde” parlamenter diplomasinin değerine vurgu yapıldı.

Ankara’daki bir otelde KEİPA Genel Heyetinin “Değişen Global Dinamiklerde Parlamenter Diplomasinin Rolü: Kalkınma, Barış ve İstikrar” başlıklı genel müzakere oturumu düzenlendi.

Karadeniz Ekonomik İşbirliği Örgütü (KEİ) Memleketler arası Daimi Genel Sekreteri Büyükelçi Lazar Comanescu, KEİ’nin son yıllarda iş kurulunu yine canlandırdığına işaret ederek “KEİ ailesi içerisinde bizler teşebbüsçü toplulukları da temsil etmeliyiz zira hiçbir proje, girişimcileri dahil etmeden yürüyemez.” dedi.

KEİ içinde birçok çalışma kümesi olduğunun da altını çizen Comanescu, “Sırbistan başkanlığında biz çok değerli çalışmalardan birini daha tekrar başlatmak istiyoruz. Bu da KEİ ekonomik gündeminin güncellenmesi. Sizlerin de anlayacağınız üzere böylesi bir amacımız vardı ve bunun üzerinde geçen yıl KEİ’nin 30. yılını kutlarken çalışmaya başlamıştık. Lakin tamamlayamadık. Şu anda tekrar bu mevzuda çalışmaya başladık ve benim bu bahiste inancım tam. Güncellenmiş ekonomik gündemle bu yıl tamamlanacak ve kabul edilecek diye inanıyorum.” diye konuştu.

Comanescu, sonraki 10 yıl için de stratejik bir aksiyon planları olacağını lisana getirerek “KEİ somut çalışmaların bir ispatı olarak etkileşimde bulunmaya, çalışmaya projelerde bulunmaya ve başka memleketler arası kuruluşlarla işbirliği yapmaya devam edecektir.” tabirini kullandı.

KEİ’nin bugüne kadar birçok milletlerarası çalışmaya katıldığının altını çizen Comanescu, “(Karadeniz) Bu bölgenin ne kadar kıymetli olduğu, öbür kuruluşlarla alakaların ne kadar değerli olduğunu aslında görüyoruz.” dedi.

Comanescu, toplantının nihayetinde somut sonuçlar elde etmeyi umduğunu kelamlarına ekledi.

“Başka bir forumda diplomatik bir ivmeyi bu formda kazanmak mümkün değildi”

KEİPA Kültür, Eğitim ve Toplumsal İşler Komitesi Lider Yardımcısı Jasmina Obradoviç, parlamenter diplomaside global seviyede değişiklikler ve geçişler yaşandığını belirtti.

Yeni global gündeme geçiş yapıldığını tabir eden Obradoviç, “Bunun önüne geçemiyoruz lakin parlamenter forum dahilinde, 30 yıldır bu parlamenter asamble çalışmalarını sürdürüyor.” dedi.

Obradoviç, “Şunu inkar edemeyiz, 30 yıldır diyalog ve işbirliği bu sayede bizim bölgemizde devam ediyor ve bunun da getirdiği birçok sonuç var.” diyerek Sırbistan’ın her vakit dostça bağların geliştirilmesine yardımcı olduğunu belirtti.

Bunun yanı sıra Sırbistan’ın, kuruluşun güçlendirilmesine, görünürlük, prestij ve güç kazanmasına yardımcı olduğunu ve bu bahiste çalışmalar yürüttüğünü aktaran Obradoviç, şunları kaydetti:

“Biz kendi kuruluşumuz içerisinde şuna inanıyoruz. Öbür bir forumda diplomatik bir ivmeyi bu formda kazanmak ve diyaloğun seviyesini artırmak mümkün değildi. Burada parlamenterler ortasında açık irtibat kanallarının olması çok kıymetli ve bunların hepsinin hedefi sürdürülebilir kalkınma maksatlarına ulaşmak, barışı tesis etmek, istikrarı garanti etmek bölge halklarımız için.”

Obradoviç, parlamenter diplomasinin global dinamikler açısından çok kıymetli olduğuna dikkati çekerek bilhassa en güçlü ulusların bile tek başına bu zorlukların üstesinden gelemeyeceğini, bu noktada bölgesel kuruluşların “kendine has ve biricik” kurumlar olduğunu söyledi.

“Karadeniz bölgesi, Avrupa, ABD için giderek daha değerli hale geliyor”

KEİPA Moldova Delegasyonu Lideri Mariana Cusnir, Moldova olarak, KEİPA’nın bilhassa siyasi ve ekonomik kalkınması için değerli bir kuruluş olduğunun altını çizerek şöyle devam etti:

“Asamblelerin parlamentolarımızın etkililiğin artırılması için de çok kıymetli bir araç ve Karadeniz bölgesine baktığımızda birçok farklı çatışmalarla karşı karşıyayız ve bu hem iç hem de dış manada büyümemizi etkiliyor.”

Cusnir, Rusya’nın Ukrayna’ya müdahalesinin bütün tertibi alt üst ettiğini belirterek bunun, insanlığın İkinci Dünya Savaşı’ndan beri karşı karşıya kaldığı en büyük tehditlerden biri olduğunu vurguladı.

Rusya-Ukrayna savaşından en çok etkilenen ülkelerden birinin Moldova olduğuna dikkati çeken Cusnir, “Birçok mülteci geldi ülkemize, ekonomik yavaşlamalar görüldü, enflasyon 2022’de yüzde 30’a kadar çıktı, güç fiyatları yükseldi.” değerlendirmesini yaptı.

Cusnir, olumlu tarihi kimi gelişmelerin de yaşandığını lisana getirerek “Moldova hem adalet hem iktisat kesiminde kimi gelişmelerde bulunarak adaylık statüsünü alabilmek için aralık ayında Avrupa Birliği’nde (AB) müzakerelere başlayacak.” sözlerini kullandı.

Bütün bu olumsuz gelişmelere karşın Moldova’nın gelişmeye devam etmek istediğini ve bunun için de öteki ülkelerin, memleketler arası kuruluşların dayanağına gereksinimi olduğunu kaydeden Cusnir, “Karadeniz bölgesi Avrupa, ABD ve öbür büyük güçler için giderek daha değerli bir hale geliyor. Bilhassa de güç bölümü için.” diye konuştu.

“Parlamenter diplomasi, kalkınmayı, büyümeyi, ekonomik büyümeyi de sağlayabilir”

KEİPA Kuzey Makedonya Delegasyonu Lideri Lidija Tasevska ise dünyanın terör, iklim krizi ve salgınlar üzere birçok zorlukla karşı karşıya olduğuna işaret ederek “Hepimizin birlikte el ele vererek bu zorluklara karşı gayret etmesi lazım.” dedi.

Parlamenter diplomasinin bu zorlukların tahlilinde çok değerli bir rol oynadığına işaret eden Tasevska, “Diyalog ve barış sayesinde bu halde çatışmaların önüne geçebiliriz ve demokratik pahaları artırabiliriz, insan haklarını yüceltebiliriz, kalkınmayı sağlayabiliriz ve barışçıl tahliller bulabiliriz. Parlamenter diplomasi, kalkınmayı, büyümeyi, ekonomik büyümeyi de sağlayabilir.” değerlendirmesinde bulundu.

Tasevska, parlamenter diplomasinin geliştirilmesi için Kuzey Makedonya’nın çok kıymetli rol oynadığının altını çizerek kelamlarını şöyle bitirdi:

“Özellikle parlamenter diplomasiye katılmamız, birçok faaliyete iştirak etmemize neden oluyor. Milletlerarası toplantılara, tıpkı vakitte farklı faaliyetlere katılıyoruz. Bu toplantılara iştirak sayesinde Kuzey Makedonya Cumhuriyeti karşılıklı işbirliği, karşılıklı anlayış ve barışı sağlamayı öngörüyor.”