Kamu müteahhitleri, kolon kesenlere önemli cezai müeyyide talep etti

Kamu Müteahhitleri ve İş İnsanları Derneği (KAMİAD) Genel Lideri Ali Adıgüzel, yapıya kullanma müsaadesi alındıktan sonraki süreçte kolon ve taşıyıcı sisteme ilişkin demirin kesilmesi, betonarme taşıyıcı duvarın yıkılması ve betonarme sistem içinde tesisat yapılması üzere meselelerin önüne geçmek için bu işleri yapanlara çok büyük cezai müeyyideler getirilmesi talebinde bulundu.

Adıgüzel, KAMİAD İdare Heyeti üyeleriyle bir otelde, Kahramanmaraş merkezli 6 Şubat’ta meydana gelen sarsıntılar sonrası müteahhitlik kesiminin durumuna ait basın toplantısı düzenledi.

Teknik takımlarıyla istekli olarak zelzele bölgesindeki hasar tespit çalışmalarına katıldıklarını lisana getiren Adıgüzel, okul, hastane, idari bina, toplumsal konut üzere kamu yapılarıyla iştigal eden kamu müteahhitlerinden fazla “yap-satçı” firmaların yaptıkları binalarda yıkım olduğunu söyledi.

“Kamu binaları az hasar gördü”

Adıgüzel, yıkımların tek sorumlusunun müteahhitler olmadığını belirterek, “Biz kamu müteahhitleri açısından bir kıymetlendirme yaptığımızda, sarsıntının yıkıcı tesiri ne kadar büyük olsa da kamu müteahhitleri tarafından yapılan binaların çok az oranda hasar görmesi ve hatta afet bölgesinde TOKİ tarafından yapılmış konutların nerdeyse hasarsız olarak ayakta kalması elbette yanlışsız yapılan uygulamaların bir sonucudur. Bu durum genel prestijiyle kamuya ilişkin binaların ülkemizde çok daha sıkı denetlendiğini, yer etüt raporu sonuçlarına nazaran statik projelerin oluşturulduğunu ve sarsıntı yönetmeliğine nazaran daha uygun yapıların inşa edildiğini göstermektedir.” diye konuştu.

Deprem riski altındaki tüm bölgelerde yapı stoku tespiti yapılarak öncelikle bu binaların sarsıntıya dayanıklılığının nitelikli uzmanlar tarafından denetlenmesi gerektiğini söz eden Adıgüzel, bu raporların mesken sahibi yahut kiracı tüm vatandaşlara e-Devlet üzerinden bildirilmesi gerektiğini lisana getirdi.

Adıgüzel, dernek olarak bundan sonra alınması gereken tedbirlere ait teklifler hazırladıklarını belirterek bu tekliflerini şöyle sıraladı:

“Yapı kontrol firmalarının sorumluluğu artırılmalı, yapıların proje ve teknik ayrıntılara uygun olarak inşa edilmesi yaptırımlarla düzenlenmeli. Yapılarda kullanılan gereçlerin standartlara uygunluğunu sağlayan özel laboratuvarların yapılardaki sorumluluğu artırılmalı. Yapılarda projesine nazaran uygulama yapmak emeliyle yüklenici firma bünyesinde kâfi sayıda teknik elemanın şahsen işin başında daima olarak bulunması sağlanmalı ve bu bireylere sorumluluk yüklenmeli. Yapıya kullanma müsaadesi alındıktan sonra ilerleyen süreçte yapının statiğini ve dayanımını etkileyecek, kolon kesme, taşıyıcı sisteme ilişkin demir kesme, betonarme taşıyıcı duvarı yıkma, betonarme sistem içinde yapılmaması gereken elektrik, mekanik tesisatlar ve gibisi tadilatlar ile eklentilerin yapılması üzere meselelerin önüne geçmek ismine bu işleri yapanlara çok büyük cezai müeyyideler getirilmeli. Fen ve sanat kurallarına uygun inşa edilmeyen kaçak yapıların, imar aflarıyla sisteme dahil edilerek statiği etkileyecek değişikliklere hiçbir vakit müsaade verilmemelidir.”

“İskan veren de denetlenmeli”

Beton materyalinin üretimini yapan hazır beton firmalarına teknik eleman çalıştırma zaruriliği getirilmesi ve yapılardaki sorumluluklarının artırılması gerektiğini belirten Adıgüzel, “Müteahhitlik kesiminin yıllardır yasaya dayalı bir meslek odasının olması talebi karşılanarak, müteahhitlerin kayıt altına alınması, sicillerinin tutulması, sorumlulukları ölçeğinde eğitim sertifikasyonuna tabi tutulmaları sağlanmalıdır. Yapının uygulama etabında gerekli mesleksel bilgi ve dokümana sahip olmadan çalıştırılan personel ve taşeron firmalar, ‘taşeron’ statüsüne kavuşturularak, bilhassa kaba inşaat taşeronlarına sorumluluk yüklenmelidir. Yapının ilgili basamaklarında temel vizesi ve iskan (oturulabilir) raporu veren kurum ve kuruluşların ilgili çalışanı de ihmal ve kusurlular zincirine dahil edilmelidir.” değerlendirmesinde bulundu.

Adıgüzel, ilgili mühendis ve mimar odalarının aktifliğinin artırılmasını talep ederken, “İl, ilçe ve beldelerimizde misyon yapan belediye liderlerinin keyfi uygulamalarının önüne geçilmesi sağlanmalı, inşaat üretimi konusunda bünyesindeki teknik elemanların yetkileri artırılmalı ve yetkililerin liyakat seviyeleri gerçek manada tespit edilmelidir. Yönetmelik ve kanunlara muhalif iş yapan müteahhitlerin cezalandırılmasını, bu süreçte bunları gerekli hassasiyette denetlemeyen gerek kamu gerekse kamu ismine yetkili kılınmış firmaların da yargı önünde eşit biçimde hesap vermesini ve bundan sonraki süreçte yasa ve yönetmeliklere uygun formda vazifelerini ve kontrollerini yapmalarını temenni ediyoruz. Her düzeneğin misyonunu layıkıyla yapması sonucunda yaşanan bu afetlerin asgarî seviyeye ineceğinden hiç kuşkumuz yoktur.” dedi.

“Sicil affı getirilmeli”

Son iki yıldaki ekonomik gelişmeler nedeniyle kamuya iş yapan çok sayıda müteahhidin yasaklı duruma düştüğünü söyleyen Adıgüzel, “Böylesi harika bir süreçte liyakati ve mesleksel donanımlarına çokça gereksinim duyulan meslektaşlarımızın, çıkarılacak bir sicil affıyla yine mesleklerine kavuşturulmaları, ülkemizin yine imarı için yapılacak ihalelerde rekabetin artırılmasıyla bu sürecin daha hakikat ilerlemesi ismine büyük katkı sunacaktır.” diye konuştu.

“Deprem bölgesinde beton dökümü yapılmıyor”

Uzmanların zelzele bölgesinde artçı sarsıntılar devam ederken beton dökülmemesi istikametindeki ihtarının sorulması üzerine Adıgüzel, “Sarsıntılarda beton, kavrama özelliğini kaybediyor. Bu nedenle beton dökülmesi yanlışsız değil. Esasen bölgede beton dökülmesine şu anda müsaade verilmiyor. Yalnızca ihalesi yapılan TOKİ konutlarının altyapı ve temel süreçleri var. Biraz daha artçıların bitmesi lazım. Artçı sarsıntı sırasında betonda çatlama olabilir.” sözünü kullandı.

Adıgüzel, TOKİ konutlarında kullanılan tünel kalıp sisteminin zelzeleye karşı daha inançlı olduğunu lakin bölge halkının daha çok geniş salon, balkon ve mutfak istemesi nedeniyle tünel kalıp metodunun çok tercih edilmediğini söyledi. Adıgüzel, “Bu yöre halkı 50 metrekare salon istiyor lakin tünel kalıpla buna sahip olma imkanınız yok.” dedi.