İstanbul Güvenlik Forumu’nda Türkiye’nin istikrarlaştırıcı gücü ele alındı

Avrupa Parlamentosu (AP) Siyaset ve Stratejik İrtibat Danışmanı İpek Tekdemir, Türkiye’nin bölgesel ve global güvenliği sağlamadaki rolünün kıymetine ait, “Türkiye stratejik pozisyonu, tarihi ve memleketler arası işbirliğiyle bölgede ve ötesinde istikrar ve güvenliği artırmak için çok değerli bir aktör.” dedi.

Cumhurbaşkanlığı İrtibat Başkanlığınca Conrad Otel’de yapılan İstanbul Güvenlik Forumu’nda (İGF), “Karmaşa Çağında İstikrarlaştırıcı Güç Olarak Türkiye” başlıklı panel düzenlendi.

Türkiye Maarif Vakfı Lideri Prof. Dr. Birol Akgün’ün moderatörlük yaptığı oturumda, CeSPI Türkiye Müşahede Merkezi Koordinatörü Dr. Valeria Giannotta, Ankara Hacı Bayram Veli Üniversitesinden Doç Dr. Şuay Nilhan Açıkalın, Kapsayıcı Toplum Enstitüsü (Inclusive Society Institute) Üst Yöneticisi (CEO) Darly Swanepoel ve AP Siyaset ve Stratejik İrtibat Danışmanı İpek Tekdemir konuşmacı olarak yer aldı.

Dr. Giannotta, gelecekte Türkiye’nin Avrupa Birliği’nin (AB) yeni savunma mimarisine ve memleketler arası sistemin dizaynına dahil edilmesi konusuna değinerek, Türkiye’nin kâfi kapasiteye, kabiliyete ve güvenilirliğe sahip olduğunu belirtti.

Türkiye’nin bilhassa mülteciler konusunda bunu kanıtladığına değinen Giannotta, bugün bile Türkiye’nin kelamını tutarak yeterli iş çıkarmaya devam ettiğini söyledi.

Doç. Dr. Açıkalın da istikrarlaştırıcı güç kavramından üç çerçevede bahsedeceğini, bunların yumuşak güç, sert güç ve başkan diplomasisi olduğunu tabir etti.

Açıkalın, Türkiye tarihinde milletlerarası sistemin tekrar inşasına etkin halde katkı sağlamanın eşsiz olduğunu vurgulayarak, Türkiye’nin 1950 ve 1960’larda daha Batılı bir dış siyaset uyguladığını belirtti.

Türkiye’nin yumuşak gücünün “dünya beşten büyüktür” ile şekillendiğini aktaran Açıkalın, bu fikirle de Birleşmiş Milletler Güvenlik Kurulunda (BMGK) bir ıslahat olmasını talep ettiğini anlattı.

Açıkalın, ikinci olarak da “Türkiye’nin sert gücüne dair de bir kuşku yok ve bu, terörle uğraşta de çok değerli.” tabirini kullanarak, son vakitlerde savunma endüstrisinde yaşanan gelişmelerden bahsetti.

Son olarak önder diplomasisine değinen Açıkalın, “Recep Tayyip Erdoğan ve liderliği, ferdî olarak istikrarlı güç inşa etmekte çok kıymetli bir rol oynuyor. Ferdî olarak öteki dünya başkanları ile inanca ve dostluğa dayalı çok hassas ve derin alakalar kuruyor. Ayrıyeten Erdoğan, şahsî olarak bölgedeki ve sonların ötesindeki krizlerde arabulucu olarak rol oynayabiliyor.” dedi.

Türkiye-Afrika ilişkileri

Sosyal ve demokratik bedeller üzerine şurası toplumu kapsamayı hedefleyen Kapsayıcı Toplum Enstitüsü CEO’su Swanepoel, son 20 yılda Türkiye’nin Afrika ile gelişen alakalarına değindi.

Swanepoel, Türkiye’nin yükselen global güç olduğunu belirterek, bölgenin barış, güvenlik ve ekonomik kalkınmasına katkıda bulunmayı hedeflediğini aktardı.

Türkiye ile Afrika ortasındaki gelişen bağların, Afrika’nın jeopolitik görünümünü dönüştürebileceğini vurgulayan Swanepoel, bağların potansiyel olarak bölgesel kalkınmaya daha istikrarlı bir yaklaşım geliştirebileceğini kaydetti.

Swanepoel, Afrika’nın muazzam bir global ekonomik ve potansiyele sahip olduğunu belirterek, yoksulluk ve sosyo-ekonomik bölünmelerle karşı karşıya olduğunu vurguladı.

Türkiye’nin ölçülü güç olarak potansiyelinin giderek kıymet kazandığını aktaran Swanepoel, bu potansiyelin giderek daha istikrarlı ve işbirliğine dayalı bir ortama katkı sağladığına dikkati çekti.

İki ülkeyi anlamak için kıta temaslarını şekillendiren tarihî etkileşiminin incelenmesi gerektiğini söyleyen Swanepoel, Osmanlı’nın Afrika’daki bağlarına değindi.

Swanepoel, “Türk başkanlarının, Türkiye’nin Afrika’ya yönelik dış siyasetini şekillendirmedeki değerli tesiri, Osmanlı ile kültürel ve tarihi kontakların ehemmiyetini vurgulamakta.” sözünü kullandı.

Türkiye bölgesel ve global güvenliği sağlamakta kıymetli bir aktör

Panele çevrim içi olarak katılan Tekdemir, konuşmasında Türkiye’nin bölgesel ve global güvenliği sağlamadaki rolüne ve milletlerarası işbirliğinin ehemmiyetine değindi.

Tekdemir, dünya değiştikçe güvenliğin tabiatının da güvenlik anlayışının da değiştiğini kaydederek, güvenliğin klasik askeri tehditlerin ötesine geçerek iklim değişikliği, ekonomik kriz, siber tehditler ve salgınları da içermeye başladığını belirtti.

BM ve NATO’nun bir modülü olarak Türkiye’nin kapsayıcılığın ve eşit temsilin bulunduğu bir milletlerarası sistemi savunduğuna dikkati çeken Tekdemir, BMGK’nin de “dünya beşten büyüktür” kelamıyla ıslahata gereksinim duyduğunun çeşitli platformlarda lisana getirildiğini aktardı.

Tekdemir, Türkiye’nin varlıklı tarihi ve kültürüyle Avrupa, Asya, Orta Doğu ve Kafkasya ortasında stratejik bir pozisyonda olduğunu belirterek, Suriye ve Libya üzere bölgesel krizlerde arabuluculuk teşebbüslerinde bulunduğunu da anlattı.

Türkiye’nin Rusya ile Ukrayna ortasında yaptığı arabuluculuğa ve Suriye’deki krizden etkilenen milyonlarca beşere sağladığı insani yardıma değinen Tekdemir, “Türkiye stratejik pozisyonu, tarihi ve milletlerarası işbirliğiyle bölgede ve ötesinde istikrar ve güvenliği artırmak için çok kıymetli bir aktör.” dedi.