İsrailli politikler ve uzmanlara nazaran Gazze saldırısı “caydırıcılıktan uzaktı”

İsrailli yetkililer ve analistler, ordunun iki gün evvel gece yarısı Gazze Şeridi’ne düzenlediği atakların “caydırıcılıktan uzak olduğunu” savunarak, hükümeti eleştirdi.

Filistinli tutuklu Hıdır Adnan, İsrail’in “keyfi tutuklama” uygulamalarını protesto için hapishanede 87 gün sürdürdüğü açlık grevinin akabinde 2 Mayıs’ta hayatını kaybetti. Bunun üzerine abluka altındaki Gazze Şeridi’nden İsrail istikametine 30’dan fazla roket atıldı.

İsrail de misilleme yapmak gayesiyle Gazze’yi bombaladı; İsrail savaş uçaklarının taarruzlarında bir Filistinli hayatını kaybetti, 5 Filistinli yaralandı.

Söz konusu akının çabucak akabinde 3 Mayıs’ta Gazze Şeridi’ndeki silahlı kümeler ile İsrail ortasında ateşkes sağlandı.

İsrailli yetkililer ve uzmanlar, Gazze Şeridi’ne yönelik hücumların “güçsüz” olduğunu sav ederek “Tel Aviv’in caydırıcılığının kalmadığını” tabir ediyor.

Siyasetçilerden gelen eleştiriler

Başbakan Binyamin Netanyahu liderliğindeki Likud Partisi üyelerinin de ortalarında bulunduğu İsrailli siyasetçiler, Gazze’ye yanıtı “gevşek” biçiminde nitelendirerek, hükümete yüklendi.

Likud Partisi Milletvekili Danny Danon, toplumsal medya hesabı Twitter’dan yaptığı paylaşımda “Caydırıcılığı tekrar sağlamak için sabah uyandığımızda dün gece kaç tane teröristin kararlı bir biçimde ortadan kaldırıldığını duymamız gerekiyordu.” tabirlerini kullandı.

İsrailli çok sağcı Yahudi Gücü Partisi Milletvekili Almog Cohen de tekrar toplumsal medya hesabından “Bahaneler bitti. Ezici ve acı verici bir reaksiyon vermenin vakti geldi.” paylaşımı yaptı.

Ulusal Güvenlik Bakanı Itamar Ben-Gvir’in liderliğini yaptığı Yahudi Gücü Partisi ise İsrail Meclisinin oturumlarını boykot ettiğini ve (Gazze yakınlarındaki) Sderot kentine gideceklerini açıkladı.

“Müsamahakar bir politika” nitelendirmesi

Sderot Belediye Lideri Alon Davidi, The Jerusalem Post gazetesine verdiği demeçte, “Bu, bu yaz bedelini ödeyeceğimiz müsamahakar bir siyasettir. Hamas ve İslami Cihad istediklerini yaptılar; geçen hafta da yaptılar, gelecekte de yapmaya devam edecekler. Bu başarısız bir siyasettir.” dedi.

Aşırı sağcı Dini Siyonizm Partisi Milletvekili Zvi Sukkot, Twitter hesabından yaptığı açıklamada, Gazze’yi “bağlantısının kopmasının akabinde canavara dönüşen bir eşek arısı yuvası”na benzetti.

Sukkot, “Hamas, İsrail hükümetinin sonuna kadar onunla birlikte hareket etmeyeceğini yıllardır biliyor ve bu nedenle kendisine giderek daha fazla müsaade veriyor.” tabirlerini kullandı.

“Bu istikrarın kırılması gerek.” diyen Sukkot, hükümetin ortakları olarak göreli ölçüde de olsa ellerinden gelenin en uygununu yapmaya çalışacaklarını kaydetti.

Sukkot, Hamas’la kurulan istikrarın şimdi değişmediğini, zayıflığın zayıflığa yol açtığını savunarak, “Bu hükümet, geçen onlarca yıldır bu fecî denklemi kökten değiştirme fırsatına sahip olan tek hükümet.” değerlendirmesinde bulundu.

İsrail’in caydırıcılığının zayıflaması

İsrailli askeri analist Yossi Yehoshua ise Yediot Ahronot gazetesinde yayımlanan makalesinde, “İsrail’in Gazze’den gelen rokete karşılığı, caydırıcılığını yine tesis etmek için kaçırılmış bir fırsat.” tabirlerini kullandı.

Hamas ve İslami Cihad hareketlerinin, yeni bir yol, üslup şekillendirmek istediğini ve bunu başardığını söyleyen Yehoshua, bu durumun İsrail’in güçlü biçimde karşılık vermesi için bir fırsat olduğunu kaydetti.

Yehoshua, İsrail’in Gazze’den atılan roketlere yansısının geç ve gereğince güçlü olmadığını, İsrail’in caydırıcılığının vakitle zayıfladığını; Tel Aviv hükümetinin füzelere geç reaksiyonunun, Filistinli kümelerin orantısız akınlarına neden olduğunu ileri sürdü.

İsrailli uzman ayrıyeten hükümete, Gazze probleminin yalnızca askeri güçle çözülemeyeceğinin hatırlatılması gerektiğini vurguladı.

İsrail ordusunun Batı Şeria’yı öncelemesi

Yediot Ahronot gazetesinde İsrailli bir öteki askeri analist Ron Ben-Yishai imzasıyla yayımlanan yazıda ise İsrail ve Gazze’deki kümelerin çıkarına olduğu için ateşkese varıldığına dikkat çekildi.

“İsrail neden güçlü bir halde cevap vermedi ve çatışmadan ne kazandı?” başlıklı yazısında Ben-Yishai, olayların akabinde Tel Aviv’in resmi formda ateşkes ilan etmemesinin ironik olduğunu, bunun nedeninin de “İsrail’in örgütlerle müzakereler yaptığını itirafa hazır olmaması” olduğunu aktardı.

Ben-Yishai, İslami Cihad’ın Hıdır Adnan’ın vefatından sonraki yansısının beklendiğini, asıl sorunun “İsrail’in neden daha güçlü bir cevap vermediği” olduğunu kaydetti.

İsrailli uzman, ordunun stratejik olarak Gazze Şeridi’ni ikinci derecede, Batı Şeria ya da Doğu Kudüs’ü ise değerli bölge olarak gördüğünü belirterek, daha güçlü bir cevabın bu nedenle verilmemiş olabileceğini savundu.

Ben-Yishai, bir öteki sebebin ise “İsrail hapishanesinde Filistinli tutuklunun ölmesinin akabinde İsrail’in büyük bir hareketinin memleketler arası meşruiyetine ziyan verebileceği telaşı olduğunu” tabir etti.

Washington’un birkaç aydır “Batı Şeria başta olmak üzere Filistin alanında barışın tesisiyle ilgilendiğini” Tel Aviv’e belirttiğini kaydeden Ben-Yishai, bu nedenle İsrail’in kapsamlı bir harekette bulunmasının hatta küçük bir hava saldırısının bile Filistin’in İsrail’i BMGK’ye taşımasına; Rusya ve Çin’in tahminen de ABD ve Arap ülkelerinin dayanağıyla İsrail’in suçlanmasına yardımcı olabileceği ihtimaline işaret etti.