İsrail’de Netanyahu’nun ertelediği “yargı reformu”nun akıbeti tartışılıyor

İsrail’de siyasi ve toplumsal muhalefet, Başbakan Binyamin Netanyahu’nun tartışmalı “yargı reformu”nu ertelediğini açıklamasına karşın krizin çözülmediği fikrinde.

Siyasi analistler, Netanyahu hükümetinin “yargı reformu” planına karşı 12 haftadır on binlerce İsraillinin iştirakiyle patlak veren protestoların devam etmesini bekliyor.

Netanyahu’nun ertelenen yargı reformunda, yargıçların atamaları üzerinde hükümet denetimi, yürütme organının kararlarına ait Yüksek Mahkemenin müdahalesinin kaldırılması ve Adalet Bakanlığına bağlı hukuk müşavirlerinin hükümet tarafından atanması üzere hususlar yer alıyor.

Netanyahu vazgeçmiyor

İsrail’deki kitlesel protestolar ve boykotların akabinde yargı reformundan geri adım atan Netanyahu, planı ertelediğini açıklarken “vazgeçmeyeceğini” belirtti.

Netanyahu, “Buradan ulusal cephenin destekçilerine seslenmek istiyorum: Mecliste bunu (yargı reformu) halkın yardımıyla tek başına çıkarabilecek çoğunluğa sahibiz.” diyerek uzlaşıya gereksinim duymadıklarını işaret etti.

İsrail’de iç savaş ihtimalinin bulunmadığını vurgulayan Netanyahu, “İsrail toplumu tehlikeli bir yolda ilerliyor. Birliğimizi tehdit eden bir krizin ortasındayız ve hepimizin sorumlu davranması gerekiyor.” diye konuştu.

Cumhurbaşkanı Isaac Herzog ise 28 Mart’ta İsrail Meclisinde temsil edilen partilerin başkanlarıyla müzakerelere aracılık etmek üzere toplantılara başladı.

Hükümet ve muhalefet partileri görüşmelerin ilerleyişi hakkında şimdi açıklama yapmazken, Herzog’un krize tahlil bulmak maksadıyla görüşmelere devam edeceği istikametinde açıklamalar yapıldı.

“Kimse Netanyahu’ya güvenmiyor”

Tel Aviv Üniversitesi Orta Doğu Tarihi Öğretim Vazifelisi Eyal Zisser, AA muhabirine yaptığı açıklamada, “Kimse Netanyahu’ya güvenmiyor, bu nedenle herkes kararın yalnızca durumu yatıştırmayı amaçladığına inanıyor. Bu olayın sonu değil, lakin başlangıcı.” dedi.

İsrail’de bahse ait iki görüş olduğunu tabir eden Zisser, “Netanyahu’nun protestoların akabinde halkın bildirisini aldığı düşünülüyor. Lakin, nihayetinde hiçbir şey değişmeyecek ya da birkaç küçük adım atılacak.” diye konuştu.

Diğer bir görüşün ise Başbakan’ın protestocuları sakinleştirmeyi amaçladığı istikametinde olduğunu belirten Zisser, “Netanyahu’yu biliyoruz, yazın eski haline tekrar dönecektir.” yorumunu yaptı.

İsrailli akademisyen, koalisyondaki partileri bir ortaya getiren şeyin “aşırılık” olduğunu ve hükümetin kısa vadede dağılmasını beklemediğini söz etti.

Zisser, sorun çıktığında Netanyahu’nun iç ve dış baskı altında olduğu için koalisyon ortaklarından gelen kimi istekleri kabul edebileceğini ve taviz verebileceğini kaydetti.

Netanyahu’nun vakit kazanmak istediği görüşüne katılan Haaretz gazetesinden siyasi analist Yossi Verter ise, “Son yıllarda İsrail’de yaşayan herkes bilir ki Netanyahu’nun vaatleri ağzından çıktığı anda biter.” tabirlerini kullandı.

İsrail Meclisinin yaklaşan Pesah Bayramı nedeniyle tatile gireceğini hatırlatan Verter, “Başbakan’ın niyetini bu süreçte anlamak mümkün olacak. Bu çok güç değil.” değerlendirmesini yaptı.

Netanyahu’nun planını askıya aldığını açıklamasının akabinde İsrail’deki 34 protesto örgütü 28 Mart akşamı yaptıkları açıklamada, Başbakan’ın “aldatmacasına” kanmayacaklarını ve “yargı reformu” planına karşı şovların devam edeceğini duyurmuştu.

İsrail Kanal 12 televizyonuna nazaran, protestoların önderleri, yarın Tel Aviv, Kudüs ve başka birçok kentte “yargı reformu” planının yalnızca dondurulmasını değil iptal edilmesini de talep etmek için kitlesel şovlar düzenlemeyi planlıyor.