İsrail’de hükümetin yargı düzenlemesine karşı Savunma Bakanı’nın istifa edeceği savı

İsrail’de Başbakan Binyamin Netanyahu hükümetinin yargının yetkilerini kısıtlayan tartışmalı yasal düzenlemesinde uzlaşı sağlanamazsa Savunma Bakanı Yoav Gallant’ın istifa edeceğini koalisyona bildirdiği ileri sürüldü.

Haaretz gazetesinin haberine nazaran, Savunma Bakanı Gallant, reaksiyonların odağındaki yargı düzenlemesi konusunda hükümet bir uzlaşı sağlayamazsa vazifeden ayrılacağını Netanyahu’ya iletti.

Netanyahu, Gallant’ın kendisine söylediklerini pazar akşamı hükümetin öbür üyeleriyle paylaştı.

Likud Partisinden iki milletvekilinden düzenlemenin durdurulması çağrısı

Bu ortada Netanyahu’nun önderi olduğu, koalisyonun en büyük partisi Likud’dan bir milletvekili daha kamuoyunda ağır biçimde tartışılan düzenlemeyle ilgili hükümete davette bulundu.

Milletvekili David Bitan, hükümete yargı düzenlemesine ait yasama süreçlerinin durdurulması ve muhalefetle müzakere masasına oturulması daveti yaptı.

Likud Milletvekili Yudi Edelstein de geçen hafta yargı düzenlemesine ait oylamada Meclis’teki oturuma katılmamıştı. Cenazeye katıldığı mazeretini açıklayan Edelstein’e partisi tarafından yaptırım getirilmişti. İsrail’de 2013-2020 yıllarında Meclis Başkanlığı da yapan Edelstein, daha evvelki açıklamalarında, iktidarın yasama süreçlerini durdurması ve muhalefetle müzakerelere başlaması daveti yapmıştı.

İsrail’deki tartışmalı yargı düzenlemesi

İsrail Adalet Bakanı Yariv Levin, 5 Ocak’ta Yüksek Mahkemenin yetkilerini sonlandıran, yargının, yargıçların seçimi üzerindeki tesirini azaltan bir “yargı reformu” planladıklarını açıklamıştı.

Netanyahu başbakanlığındaki koalisyon hükümetinin, yargının birtakım yetkilerini Meclis’e devretmeye yönelik atılımları, Yüksek Mahkeme başta olmak üzere hükümet ile İsrail yargı düzeneği ortasında tansiyona yol açmıştı.

Ülkedeki en yüksek yargı mercii olarak misyon yapan İsrail Yüksek Mahkemesi, Meclis’in çıkardığı kanunları, anayasa taslağı olarak kabul edilen “temel yasalara” karşıtlık gerekçesiyle bozma yetkisine sahip.

Netanyahu hükümeti, açıkladığı yargı düzenlemesinde, Yüksek Mahkemenin, Meclis’in çıkardığı kanunları bozma yetkisinin büyük ölçüde elinden alınacağını belirtmişti.

Hükümetin yargının yetkilerini kısıtlayan ve iktidarın yargı atamalarında kelam sahibi olmasını öngören yargı düzenlemesi, İsrail içinde ve milletlerarası alanda yargının yetkilerini kısıtladığı gerekçesiyle ağır formda eleştirilmişti.

İsrail Cumhurbaşkanı Isaac Herzog’un krize tahlil için sunduğu yargı düzenlemesi tasarısı, muhalefet tarafından kabul edilmiş fakat iktidar tarafından reddedilmişti.

Netanyahu hükümetinin yargı düzenlemesine karşı kitlesel protestolar, 11 haftadır yüz binlerce kişinin iştirakiyle devam ediyor.

İsrail ordusunda ortalarında savaş pilotları, denizaltı subayları, siber güvenlik uzmanları, özel kuvvetler üzere ünitelere bağlı yüzlerce yedek asker, hükümetin tartışmalı yargı düzenlemesini uygulaması durumunda vazifelerine devam etmeyeceklerini yahut eğitimlere katılmayacaklarını açıklamıştı.

İsrail’de iç ve dış istihbarat teşkilatları, başka güvenlik kurumlarının çalışanları da yaptıkları açıklamalarla hükümetin yargı düzenlemelerine karşı itirazlarını duyurmuştu.