İslam İşbirliği Teşkilatı, Sudan’a üst seviye bir heyet gönderilmesini görüştü

İslam İşbirliği Teşkilatı (İİT), üst seviye bir heyetin uygun vakitte Sudan’a gönderilmesi dahil olmak üzere krizin çözülmesine yönelik üye ülkelerin tavsiyelerine nazaran çalışmalar yapılacağını açıkladı.

İİT, Suudi Arabistan’ın davetiyle Cidde’deki Genel Sekreterlik Merkezi’nde Sudan’daki gelişmelerle ilgili acil bir toplantı düzenledi.

İİT Genel Sekreteri Hüseyin İbrahim Taha, toplantıdaki konuşmasında, Sudanlı taraflar ortasındaki müzakerelerin sonuncu bir mutabakatla sonuçlanması ve sivil geçiş hükümeti kurulması için muahedeye varılmasının beklendiği sırada Sudan’da meydana gelen çatışmalardan derin ıstırap duyduğunu lisana getirdi.

Taha, yaralıların, mahsur kalanların, ulusal ve diplomatik misyonların tahliyesi için gerçekleştirilen insani ateşkeslere tam olarak bağlı kalınmamasından ve başşehir Hartum başta olmak üzere çatışmaların devam etmesinden de ıstırap duyduğunu aktardı.

Sudan’a heyet gönderilecek

Genel Sekreter, Sudan ordusu ile Süratli Dayanak Kuvvetleri (HDK) ortasında yaşanan ve çok sayıda can kaybına neden olan, insani durumu daha da kötüleştiren çatışmalar sonucunda Sudan’ın ivedilikle harekete geçmesini gerektiren önemli gelişmelere şahit olduğunu söyledi.

Taha, İİT Tepe Devir ve Yürütme Komitesi Lideri Suudi Arabistan ile uyum içerisinde İİT’den üst seviye bir heyetin uygun vakitte Sudan’a gönderilmesi dahil olmak üzere üye ülkelerin tavsiyelerine nazaran çalışmalar yapılacağını söyledi.

Konuşmasında ayrıyeten Sudan’daki gelişmeleri kıymetlendirmek için acil toplantı daveti yapan Suudi Arabistan’ın teşebbüslerinden duyduğu memnuniyeti söz eden Taha, Riyad’ın Sudan’daki tahliye konusundaki samimi gayretleri ile İİT’ye üye birtakım devletlerin gerçekleştirdiği değerli uğraşlardan övgüyle bahsetti.

Acil ve kalıcı bir ateşkese ulaşmak için daha fazla gayret gösterilmesi gerektiğine işaret eden Taha, bilhassa Mısır ve Etiyopya’ya yönelik süreksiz göçmen akınının yansımaları ve Çad’daki mülteci sayısındaki artışla birlikte ülkenin kaosa sürüklenmemesi ismine taraflara diyalog masasına oturma davetinde bulundu.

Sudan ile dayanışma içinde olunması çağrısı

Öte yandan toplantının akabinde yayınlanan sonuç bildirisinde, Sudan’daki krizin barışçıl yollarla çözülmesi gerektiği vurgulanarak, Sudan ile dayanışma içinde olunması davetinde bulunuldu.

Sudan halkının tercihlerini, gelecekleri hakkındaki kararlarını ve halkın çıkarlarını dikkate alan ve devlet kurumlarını koruyan karar ve icraatların desteklendiği vurgulanan bildiride, Sudan’da kalıcı barışın tesis edilmesi, istikrarın sağlanması ve ekonomik ve toplumsal kalkınma uğraşlarının desteklenmesinin ehemmiyetine işaret edildi.

Bildiride, Sudan’ın güvenlik ve istikrarının, birliğine, egemenliğine ve toprak bütünlüğüne hürmet duyarak, dış müdahalelerden kaçınacak biçimde korunmasının değerli olduğu kaydedildi.

Sudan’da silahlı çatışmaların patlak vermesinden derin hüzün duyulduğu söz edilen bildiride, olaylarda hayatını kaybedenlerin ailelerine başsağlığı ve yaralılara acil şifa dileğinde bulunuldu.

İnsani yardımın ulaştırılması, yaralılara ve mahsur kalanlara dayanak sağlanması, vatandaşların ve diplomatik misyonların tahliyesi ve bunun için inançlı yolların oluşturulması için üzerinde mutabakata varılan ateşkese bağlı kalınması davetinde bulunulan bildiride, askeri tırmanışın derhal durdurulması ve Sudan halkının kazanımlarını koruyacak formda ulusal çıkarlara öncelik verilmesi istendi.

Bildiride, diyalog, itidal ve aklı selimin hakim olması ve krizi Sudan’ın birliğini koruyacak biçimde çözmeye yönelik barışçıl gayretleri sürdürmek için bir an evvel müzakere masasına dönülmesi talep edildi.

Türkiye’nin eforlarına övgü

İslam İşbirliği Doruğu Lideri sıfatıyla Suudi Arabistan’ın, Sudan’ın birliğini korumak için barışçıl sürecine dönülmesi ve kalıcı ateşkesi sağlamak maksadıyla Sudan ve ilgili bölgesel ve milletlerarası taraflarla yürüttüğü efor ve temasların takdir edildiği bildiride, Suudi Arabistan’ın farklı ülkelerin vatandaşlarını ve diplomatik misyonlarını Sudan’dan tahliye etme ve tüm gereksinimleri karşılama konusundaki eforları ve bu mevzuda efor gösteren öbür ülkelerin rolünden övgüyle kelam edildi.

Türkiye’nin Sudanlıları itidal göstermeye ve derhal ateşkes ilan ederek diyalog masasına dönmeye teşvik etme eforlarının takdir edildiği bildiride, Türkiye’nin kendi vatandaşları ve öbür ülkelerin vatandaşları için gerçekleştirdiği inançlı ve süratli tahliye operasyonlarından övgüyle kelam edildi.

Sudan’daki çatışmanın büsbütün bir iç sorun olduğunun dikkate alınması ve Sudan’daki devlet kurumlarının bütünlüğünün korunması gerektiği kaydedilen bildiride, niteliği yahut kaynağı ne olursa olsun Sudan’a rastgele bir dış müdahaleye karşı çıkılması gerektiği ikazında bulunuldu.

Bildiride, tüm ülkeler, kurumlar ve insani yardım kuruluşları, komşu ülkelerdeki mülteciler ve hudut bölgelerinde mahsur kalanlar da dahil olmak üzere Sudan’daki durumdan etkilenenlere insani ve sıhhat yardımı sağlamaya çağırıldı.

Bildiride ayrıyeten, Doğu Afrika’daki Hükümetlerarası Kalkınma Otoritesi’nin (IGAD), arabuluculuk yapması için bir heyet gönderilmesi istikametindeki teşebbüsü ve bu teşebbüsün ortak bir Afrika-Arap çerçevesi içinde etkinleştirilmesinin desteklendiği lisana getirildi.

Sudan’da ordu ile HDK ortasındaki çatışmalar

Sudan’da 2013’te Darfur bölgesindeki silahlı isyancılara karşı hükümet güçlerine takviye hedefiyle kurulan HDK’nin büsbütün orduya katılmasını öngören “askeri güvenlik reformu” konusunda son birkaç aydır yaşanan uyuşmazlık, 15 Nisan sabahından itibaren sıcak çatışmaya dönüşmüştü.

Sudan Dışişleri Bakanlığı, Egemenlik Kurulu Lideri ve Ordu Kumandanı Orgeneral Abdulfettah el-Burhan’ın, orduyla çatışan HDK’nin feshedilmesi ve “devlete karşı isyancı güç” ilan edilmesi kararı aldığını bildirmişti.