İş Sıhhati ve Güvenliği Haftası: Eğitimli İş Gücü İş Kazalarını Önleyebilir
Her yıl birçok kişinin hayatını kaybettiği yahut yaralandığı iş kazalarını önlemede “mesleki eğitim” büyük kıymet taşıyor.
İş sıhhati ve güvenliği kültürünün geliştirilmesi ve bu alandaki uygulamaların tartışılması gayesiyle Türkiye’de her yıl 4-10 Mayıs tarihleri “İş Sıhhati ve Güvenliği Haftası” olarak kutlanıyor.
Türkiye İnşaat Sanayicileri Patron Sendikası Lideri (İNTES) Celal Koloğlu, AA muhabirine yaptığı açıklamada, eğitimli iş gücünün, iş güvenliği açısından kıymetli olduğunu söz ederek, iş kazalarının birçoklarının mesleksel yeterlilik dokümanlı ve eğitimli iş gücüyle önlenebileceğini söyledi.
Mesleki bilgiye ve kâfi donanıma sahip eğitimli personellerin, iş güvenliği açısından daha şuurlu hareket ettiklerini lisana getiren Koloğlu, eğitimin iş kazalarını önlemenin ve güvenlik kültürü oluşturmanın en tesirli yolu olduğunu belirtti.
Koloğlu, her kazanın önlenebileceğini belirterek, şu değerlendirmede bulundu:
“Toplumsal düzeyde bir dönüşüm için toplumun temel yapı taşı aileden başlayarak güçlü bir güvenlik kültürü oluşturmalı, bilhassa gelecekte çalışma hayatına girecek insan kaynağı çocuklarımızın erken yaşta güvenlik şuuruna sahip olacakları bir sistemi inşa etmeliyiz. Her kaza önlenebilir. Kâfi ki okulda, yolda, meskende ve iş yerlerimizde inançlı yaşama kültürü oluşturalım, yaygınlaştıralım.”
“Üçlü toplumsal diyalog” vurgusu
Dünyanın çabucak her yerinde inşaatın en çok ölümlü iş kazasının görüldüğü dalların başında geldiğine dikkati çeken Koloğlu, iş sıhhati ve güvenliği konusunda kültürün oluşması için kamu ve özel dal tarafında ağır bir gayret harcandığına işaret etti.
Koloğlu, tehlikeli ve çok tehlikeli mesleklere ek olarak inşaat personeli için de “Mesleki Yeterlilik Belgesi” mecburiliği getirilmesinin iş sıhhati ve güvenliği yolunda atılmış değerli bir adım olduğunu söyledi.
İş sıhhati ve güvenliği şartlarının istenen düzeye getirilebilmesinin fakat tüm tarafların hususa karşı hassasiyet gösterip bu mevzuyu sahiplenmesi ile mümkün olabileceğinin altını çizen Koloğlu, “İş sıhhati ve güvenliği konusundaki dönüşüm devlet, personel ve patronun oluşturduğu üçlü toplumsal diyalogla mümkün olacaktır. İnşaat bölümünde de sıfır iş kazası gayesine bu diyalog sayesinde ulaşacağımıza inanıyorum.” diye konuştu.
Koloğlu, iş sıhhati ve güvenliği uygulamalarının bilgi teknolojilerinin gelişiminden olumlu etkilendiğini, gelişen teknolojilerin gerek makine ve ekipmanlar gerekse eğitimler açısından kesime değerli yansımaları olduğunu lisana getirdi.
İNTES’in iş sıhhati ve güvenliği konusunda çeşitli projeler ve eğitim çalışmaları yürüttüğünü tabir eden Koloğlu, Aile, Çalışma ve Toplumsal Hizmetler Bakanlığı ile imzalanan “İnşaat Dalında İş Sıhhati ve Güvenliği Alanında İşbirliği Protokolü” çerçevesinde inşaat dalında teknik bilgi seviyesini ve farkındalığı artırmak maksadı doğrultusunda projeler hayata geçirildiğine dikkati çekti.
Koloğlu, Kovid-19 salgını periyodunda de İNTES’in iş sıhhati ve güvenliği alanında çalışmalar yürüterek bunlardan kıymetli çıktılar elde ettiğini belirtti.
“Mesleki kaza sigortası ‘çok tehlikeli’ diye isimlendirilen alanlarda da uygulanmalı”
İş Güvenliği Uzmanları Derneği (İSGDER) Lideri Mahmut Cihan da iş sıhhati ve güvenliğinin aktif formda sağlanması için mesleksel yatkınlığın ve mesleksel kaza sigortasının değerini vurguladı.
Mesleki yatkınlığın ilkokul çağında belirlenmesi gerektiğini tabir eden Cihan, şunları kaydetti:
“Kişinin mesleğe uygun olarak çalışması gerekiyor. Kişinin o mesleğe yatkın olup olmadığı da ilkokuldan itibaren belirlenerek, mesleksel eğitimin ona nazaran verilmesi gerekiyor. Kişi mesleğe yatkın değilse, o işte çırak olarak başlamamalı. Bu manada mesleksel yeterlilik çok değerli. Ülkemizde Mesleksel Yeterlilik Dokümanı zarurî hale gelmeye başladı lakin burada da bu belgeyi alan kişinin mesleğe uygun olup olmadığına bakmamız gerekiyor. Patron ve müteahhitlerin yetkinliği ve gereksinim kadar şirket kurulumunun sağlanması da iş sıhhati ve güvenliği alanında kıymetli mevzuların başında geliyor.”
Cihan, Türkiye’de birtakım kömür madenlerinde mesleksel kaza sigortasının uygulandığına dikkati çekerek, “Mesleki kaza sigortası inşaatlarda, tehlikeli kimyasalların çalışıldığı yani ‘çok tehlikeli’ diye isimlendirilen alanlarda da uygulanmalıdır.” dedi.
İş sıhhati ve güvenliği için akıllı sistemler kullanılıyor
Son yıllarda teknolojide yaşanan gelişmelerin ise iş sıhhati ve güvenliği alanına olumlu olarak yansıdığını anlatan Cihan, akıllı sistemlerin bu alanda kullanılmaya başladığını lisana getirdi.
Cihan, akıllı sistemlerin iş sıhhati ve güvenliği alanına entegrasyonunu ise şöyle açıkladı:
“Her şey kamerayla takip edilerek, işin ve personellerin takibi dijital ortamlarda akıllı sistemlerle sağlanabiliyor. Örneğin, barete yerleştirilen çiplere özel kodlar yazılıyor. Fabrikanın girilmesi yasak olan bölgelerine girilemiyor. Yani vazifesi olmayan, makineyi çalıştıramıyor. Yapmaması gereken işi yapamıyor ve bunların tamamı da çipler ve akıllı sistemler sayesinde gerçekleştiriliyor. Bu biçimde çalışan firmaların sayısı, Türkiye’de de artmaya başladı. Kimi endüstriyel fabrikalarda bu formda çalışma sistemi uygulanıyor. İlerleyen yıllarda bu sistemlerin uygulanma alanı daha da gelişecektir.”
İSGDER’in de iş sıhhati ve güvenliği alanında akıllı sistemlerin kullanılması üzerine çalışma yaptığını lisana getiren Cihan, “Dernek olarak bu yılı, bu hususa ayırdık. Türkiye genelinde seminerler yaparak, 2023-2025 yıllarında akıllı sistemleri daha kullanılır hale getirmek istiyoruz.” tabirini kullandı.
Cihan, iş güvenliği uzmanlarının yaşadığı temel sorunlara de değinerek, kelamlarını şöyle tamamladı:
“Birçok iş kazası sonrası uzmanların günah keçisi olarak görülmeleri, ortak sıhhat güvenlik ünitelerince (OSGB) uzmanlara gereğinden fazla firma atanması, fiyatların düşük olması, kiralık diplomaların önüne geçilememesi, iş yerlerinde takımlarca yapılması gereken risk tahlili üzere işlerin yalnızca uzmandan yapılmasının beklenmesi, işi durdurma yetkisinin olmaması ve acil durumlarda Bakanlığa bildirim mecburiliği, patronlara bağımlı olunması üzere birçok durumu sıralayabiliriz.”