İran ve Hindistan ortasında ikili bağlar ve bölgesel sıkıntılar ele alındı

İran Ulusal Güvenlik Yüksek Kurulu Genel Sekreteri Ali Şemhani ile Hindistan Ulusal Güvenlik Danışmanı Ajit Doval, ikili bağlantılar ile bölgesel ve milletlerarası problemleri ele aldı.

İran Ulusal Güvenlik Yüksek Kuruluna yakınlığıyla bilinen Nour News haber sitesine nazaran, Şemhani, resmi ziyaret için Tahran’da bulunan Doval bir ortaya geldi.

Görüşmede, siyaset ve güvenlik alanındaki alakalar, ikili ve çok taraflı ekonomik mevzular ile bölgesel ve memleketler arası sıkıntılar değerlendirildi.

Şemhani, İran ile Hindistan alakalarının diğer bir ülkenin aleyhine olmadığını, münasebetiyle üçüncü tarafların iradesinden etkilenmeyeceğini tabir etti.

Küresel ve bölgesel gelişmelerin fırsatlar doğurduğuna işaret eden Şemhani, İran ile Hindistan ortasında güç, nakliyat, teknoloji ve bankacılık alanlarında ikili etkileşimlerin güçlendirilmesi için uygun şartlar oluştuğu değerlendirmesinde bulundu.

Şemhani, iki ülke ticaretinde lokal para ünitesi kullanmanın ise gerekli ve değerli bir adım olacağını tabir etti.

Şemhani ayrıyeten, Çabahar projesinde devam eden işbirliğinin önündeki pürüzlerin kaldırılmasına yönelik alınan kararların mevcut durumun değiştirilmesinde çok tesirli olabileceğini söyledi.

Hindistan Ulusal Güvenlik Danışmanı Doval da bağımsız ülkelerin dünyadaki yeni gelişmeleri bilerek, birebir vakitte kendi iç kapasitelerini güçlendirerek bölgesel işbirliğini geliştirmeye ve faal bir milletlerarası rol oynamaya hazırlıklı olması gerektiğini lisana getirdi.

İran ile Suudi Arabistan ortasında ilgileri olağanlaştırmaya yönelik mutabakata değinen Doval, kelam konusu muahedenin milletlerarası ve bölgesel tesirlerinin olacağını söz etti.

Çabahar’ı Hindistan’ın İran’la kapsamlı ekonomik işbirliğine açılan kapısı olarak gördüklerini belirten Doval, mevcut meseleleri çözmek için istişareleri artırmaya hazır olduklarını kaydetti.

Hindistan Ulusal Güvenlik Danışmanı Ajit Doval, İran Ulusal Güvenlik Yüksek Kurulu Genel Sekreteri Ali Şemhani’in resmi daveti üzerine Tahran’a gelmişti.

Çabahar Limanı’nın önemi

Pakistan’dan geçmeden Afganistan, Orta ve Güneydoğu Asya ile Doğu Avrupa’ya ulaşabileceği alternatif ticaret yolları inşa etme uğraşındaki Hindistan’ın arayışları İran’ın Çabahar Limanı’nın jeoekonomik ve stratejik değerini artırıyor.

Çabahar Limanı’ndan Afganistan ve Orta Asya’ya uzanan, transit nakliyatta kullanılacak kara ve demir yolu kontağı yatırımlarını içeren “Çabahar Anlaşması”, 23 Mayıs 2016’da Tahran’da İran Cumhurbaşkanı Hasan Manevî, Afganistan Cumhurbaşkanı Eşref Gani Ahmedzayi ve Hindistan Başbakanı Narendra Damodardas Modi’nin katıldığı merasimle imzalanmıştı.

Hindistan, Çabahar Limanı ve etrafındaki demir ve kara yollarının geliştirilmesi için 500 milyon dolara kadar yardım kelamı vermişti.

Geçen yıl gerçekleştirilen Hindistan-Orta Asya Birinci Başkanlar Doruğu’nda de Kazakistan, Kırgızistan, Tacikistan, Türkmenistan ve Özbekistan’ın denize erişimini sağlamak emeliyle Çabahar Limanı’nın geliştirmesine yönelik ortak çalışma kümesi kurulmasına karar verilmişti.

Hindistan-Orta Asya Ortak Çalışma Kümesi’nin birinci toplantısı 12-13 Nisan 2023’te Hindistan’ın Mumbai kentinde yapılmıştı.

İran ile Hindistan ortasında yaşanan uyuşmazlıklar ve yatırımların vaktinde yapılmaması limanı geliştirme çalışmalarının ağır ilerlemesine sebep oluyor.