Güney Afrikalı aktivist İmam Harun’un 54 yıl evvel gözaltında vefatı aydınlatılmayı bekliyor

Güney Afrika Cumhuriyeti’nde 54 yıl evvel periyodun beyaz ırkçı apartheid rejimi tarafından gözaltına alınmasının akabinde hayatını kaybeden Müslüman aktivist İmam Abdullah Harun’un vefat nedenine ait açılan soruşturmanın ikinci duruşması, 24 Nisan’da görülecek.

Güney Afrika’yı 1948-1994 yıllarında yöneten beyaz ırkçı apartheid rejimin polisi tarafından 1969 yılında gözaltına alınan ve “merdivenden düşerek” öldüğü sav edilen lakin eldeki kanıtlar ışığında azapla öldürüldüğü düşünülen Harun’un vefatına ait sır perdesi, yaklaşık 54 yıldır aralanmayı bekliyor.

Adalet ve İnfaz Hizmetleri Bakanı Ronald Lamola’nın talimatıyla geçen yılın kasım ayında başlatılan davanın gelecek hafta başında görülecek ikinci duruşmasında, Harun’un vefat nedeninin aydınlatılması bekleniyor.

Hakkında Türkçe yazılmış kitaplar bulunan ve Türkiye’de geniş bir kesim tarafından İmam Harun olarak tanınan Güney Afrikalı aktivistin vefatına ait soruşturmaya, Türkiye’den bir küme avukatın da katılması planlanıyor.

Abdullah Harun’un oğlu, akademisyen ve siyasetçi Muhammed Harun, babasının hayatını, vefatını ve soruşturma sürecini AA muhabirine anlattı.

Apartheid rejimi kanıtları örtbas etti

Harun, babasının 1950’li ve 1960’lı yıllarda apartheid aksisi hareket içerisinde çok zımnî bir halde etkin olduğunu ve temel misyonlarından birinin, apartheid tarafından hapsedilen, sürgüne gönderilen veya öldürülen bireylerin ailelerine maddi yardım sağlamak olduğunu söyledi.

Babasının o yıllarda son derece kozmopolit bir yapıya sahip olan Cape Town’da Pan-Afrikanist hareket içerindeki faaliyetlerinin apartheid rejimi tarafından izlendiğini belirten Harun, “Bunun sonucunda 28 Mayıs 1969’da gözaltına alındı. 123 gün gözaltında kaldıktan sonra 27 Eylül 1969’da öldürüldü.” sözlerini kullandı.

Harun, apartheid rejiminin, babasının merdivenden düşerek hayatını kaybettiği savıyla kanıtları örtbas ettiğini kaydederek “Hatta hekimler da işe dahil oldu. İsimli tıp uzmanları dahi işin içindeydi ve gerçek dürüst kıymetlendirilmeyen kanıtların üzerini kağıt üzerinde örttüler.” dedi.

Apartheid sonrasında da soruşturma konusunda yetersiz kalındı

Apartheid rejiminin 1994 yılında yıkılmasının akabinde, o periyot yaşanan birtakım kıymetli olayları araştırmak için kurulan Hakikat ve Uzlaşma Kurulunun (TRC) babasının vefatını soruşturma konusunda yetersiz kaldığını belirten Harun, bu durumda geçiş hükümeti ile apartheid yetkilileri ortasında güvenlik vazifelilerinin muhafaza altına alınıp yargılanmamasına ait zımnî muahedenin tesirli olduğunu öne sürdü.

Harun, TRC’nin babasının vefatının aydınlatılmasındaki tavrının kendileri için hayal kırıklığı yarattığını vurgulayarak “Hatta yakın vakte kadar demokratik hükümetin de tüm sürece müdahale ettiği söylendi. Zira TRC’nin bitmemiş işleri diye bir durum vardı. Bunlar hiçbir vakit gerçek bir tasarrufla ele alınmadı. İşte bu yüzden ertelendi, ertelendi ve bugüne kadar gelindi.” diye konuştu.

Yıllar sonra, apartheid rejimi tarafından katledilen bir diğer ünlü aktivist Ahmed Timol’ün davasının tekrar açılmasının kendilerine ümit verdiğini ve cesaretlendirdiğini söyleyen Harun, bunun sonucunda aile olarak babalarının vefatının tekrar soruşturulması için mahkemeye başvurma kararı aldıklarını belirtti.

Yeniden soruşturma süreci

Harun, sonuç olarak babasının vefatına ait soruşturmanın geçen yılın kasım ayında yine açıldığını, dava yargıcının bu mevzuda çok hassas olduğunu, ayrıyeten uzmanların olaya müdahil olmasının da kendileri açısından son derece olumlu bir gelişme olduğunu anlattı.

Adli tıp uzmanlarının tüm olayı tekrar ele aldıklarını ve babasının merdivenden düşerek değil, yırtıcı azaplarla öldürüldüğünü ortaya koyduklarını lisana getiren Harun, babasının bedeninde bulunan 27 darp izinin hepsinin taze yaralar olmasının buna en değerli ispat olduğu kaydetti.

Harun, bu epeyce somut kanıtlar ışığında 24 Nisan’da yine görülecek duruşmada, hakimin apartheid rejiminin 1970’teki soruşturmada sunduğu delillerin bozulmasına karar verip yıllar boyunca sürdürülen palavraları sona erdirmesini dört gözle beklediklerini söyledi.

İmam Harun davasının yalnızca aile açısından değil tıpkı vakitte Güney Afrikalı Müslüman toplum açısından da çok kıymetli olduğuna dikkati çekerek şöyle devam etti:

“O topluma hizmet etmiş bir figürdü ve bu halde öldürülmesi mutlaka kabul edilemezdi lakin o periyot apartheid periyodu idi ve bizler de beyaz olmayan toplumun bir parçasıydık. Sonuç olarak beyazların sahip olduğu ayrıcalıklara sahip olamazdık. Artık ise durum farklı ve umutluyuz.”

Harun, babasının vefatının soruşturulmasından alınacak dersler olduğunu tabir ederek “Güney Afrika’da birçok anne ve baba öldürüldü. Bu soruşturmanın onların ailelerine de fırsat vereceğini düşünüyoruz. Bu olaylar araştırıldığında yeni şahıslar ve ispatlar ortaya çıkacak ve adalet yerini bulacaktır.” diye konuştu.

“Türkiye’de bir jenerasyon İmam Harun’un hayatından ilham aldı”

Babasının hayatı ve mevti hakkında Türkçe basılan kitapların geniş çevrelerce okunmuş olmasına dikkati çeken Harun, “Şunu söylemek isterim ki Türkiye’de bir jenerasyon İmam Harun’un hayatından ilham aldı.” dedi.

Harun, Türkiye’den bir küme avukatın da davayı takip etmek üzere Güney Afrika’ya geleceklerini belirterek “Bu yüzden bu çeşit bir jest için epey minnettarız.” sözlerini kullandı.