Finlandiya’nın üyeliği ile NATO’da neler değişecek?

Rusya’nın hudut komşusu Finlandiya, resmen NATO’ya üye oldu. Pekala artık NATO’da neler değişecek? İsveç İttifak’a ne vakit katılabilecek’Finlandiya, Brüksel’de düzenlenen NATO dışişleri bakanları toplantısında ittifaka resmen üye oldu. Böylelikle NATO’nun Rusya’ya kara sonu yaklaşık iki katına çıkarak 2 bin 600 kilometreye ulaştı. NATO’nun 31’inci üyesi olan Finlandiya’nın kuzeyde Barents Denizi’nden güneyde Meerbusen bölgesine kadar, büyük kısmı ormanlık alan olmak üzere, Rusya’ya bin 300 kilometre hududu bulunuyor. Bu sonun büyük kısmı de korunmasız.

NATO uzmanlarına nazaran Finlandiya ordusu bölgenin güvenliğini aslında kendisi sağlayabilecek yetenekte. Askerlerinin âlâ eğitim aldığı, zinde ve motive oldukları düşünülüyor. Finlandiya ordusunda zarurî askerlik hizmeti hiçbir vakit kaldırılmadı. Mevcut sayılara nazaran 24 bin faal vazifede, 900 bin de eğitimli yedek askeri bulunuyor. Muhtaçlık halinde kara, hava ve deniz kuvvetleri 280 bin bayan ve erkekten oluşan bir askeri güce dönüşebilir. İsveç Savunma Üniversitesi öğretim üyelerinden Prof. Jacob Westberg’e nazaran Finlandiya’nın nüfusunun 5 milyon 500 bin olduğu dikkate alınırsa ordusunun büyüklüğü daha yeterli anlaşılabilir. Karşılaştırılma için ise Almanya örneğine bakmak mümkün. Mecburî askerlik hizmetinin kaldırıldığı ve 82 milyondan fazla nüfusu olan Almanya’da asker sayısı 183 bin, 30 bin de yedek bulunuyor. Güçlü bir ordusu var

NATO Genel Sekreteri Jens Stoltenberg de Finlandiya’nın iştirakinden mutlu. Finlandiya’nın Soğuk Savaş sonrası askeri yatırımlarını azaltmamasından övgüyle bahseden Stoltenberg, Finlandiya’nın ittifak üyeleri ortasında dayanışmayı öngören 5’inci unsur teminatına kavuştuğunu işaret ediyor. Kuzey Atlantik İttifakı’nın 5’nci hususu uyarınca bir NATO üyesine yapılmış atak, tüm ittifak üyelerine yapılmış sayılıyor ve akına uğrayan üyeye dayanak olunması gerekiyor.

Finlandiya’nın üyeliğinin de NATO’yu tıpkı halde güçlendirdiğini vurgulayan Stoltenberg, “Direnme yeteneği ve savunmaya hazır olma konusunda Finlandiya halkı içindeki istek çok yüksek” sözlerini kullanıyor.

Finlandiya’nın iştiraki ile NATO’nun hava savunması 60 çağdaş savaş uçağı ile güçlenecek. Güvenlik uzmanı Jacob Westberg, 1939/1940 savaşını yaşamış bir ülke olarak, askeri açıdan tarafsızlık prensibi güttüğü yıllar zarfında da Finlandiya’nın büyük bir ordu gücüne sahip olduğunu söylüyor. “Kış Savaşı” diye bilinen ve üç aydan fazla süren savaşta Finlandiya topraklarının yüzde 10’unu Sovyetler Birliği’ne karşı kaybetmişti.

Moskova misilleme önlemler alacak

Brüksel’deki NATO merkezinde, Finlandiya ordusunun NATO düzeyinde olduğu ve teşkilatın her türlü işleyişine sıkıntısız entegre edilebileceği değerlendirmesi yapılıyor. NATO’nun doğu kanadındaki hangi muvazzaf birliklerde vazife alacakları ve hangi NATO kurumlarının Finlandiya’ya kaydırılacağı konusunda ise NATO Genel Sekreteri Stoltenberg hususla ilgili düzenlenen basın toplantısında şimdi bilgi vermedi.

Rusya Dışişleri Bakan Yardımcısı Aleksander Gruşko ise Finlandiya’nın üyeliği konusunda yaptığı açıklamada, Helsinki’nin NATO’ya üyeliğine, ülkesinin kuzeybatıdaki askeri varlığını güçlendirmek yoluyla yanıt verileceği tehdidinde bulundu.

Finlandiya ayrıyeten Rusya’nın saldırdığı Ukrayna’ya çağdaş tanklar göndereceğini de açıklamıştı. Seçim sonrası bir değişiklik olmayacak

Peki Finlandiya’da geçen Pazar günü düzenlenen ve ülkede iktidar değişikliğine yol açacak seçimler Helsinki’nin NATO çizgisinde değişikliğe yol açar mı?

Finlandiya Memleketler arası Alakalar Enstitüsü’nden güvenlik siyasetleri uzmanı Minna Alander’a nazaran değişiklik olmayacak. Almanya Yazı İşleri Ağı’na konuşan Alander, ülkenin bu hususta partiler üstü bir üzlaşıya sahip olduğunu belirtiyor. “Finlandiya hükümetinin Rusya siyaseti, diyalog değil giderek artan biçimde caydırıcılık üzerine heyeti hale geldi” diyor.

İsveç ne vakit girecek?

Finlandiya’nın NATO’ya üyeliği 74 yıllık tarihinde kayda geçen en süratli üyelik süreci oldu. Hem Finlandiya hem de İsveç başvuruyu geçen yıl Mayıs ayında yapmıştı.

NATO Genel Sekreteri Stoltenberg, Finlandiya’nın üyeliğinin akabinde ülkenin batısındaki komşusu İsveç’in de yakında üye olmasını umduğunu belirtiyor. Stoltenberg, Türkiye Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’a bir kere daha davette bulunarak İsveç’in üyeliğine itiraza da son vermesini talep ediyor. Stoltenberg, İsveç’in verdiği kelamları yerine getirdiğini de savunuyor. Ankara, İsveç’ten “terörist” olarak nitelendiği ve terör örgütüne üye olduğunu tez ettiği bireylerin iadesini talep ediyor. Askeri uzman Jacob Westberg’e nazaran İsveç’in NATO’ya üyeliği yalnızca güvenlik siyasetleri açısından bir kazanım olmakla kalmayacak, askeri açıdan da büyük bir getirisi olacak. Westberg, “Rusya için Baltık Denizi’nde operasyonlar düzenlemek güç hale gelecek” diyor ve “İsveç’in beş tane çağdaş denizaltısı var ve onlarla NATO’nun Polonya ve Almanya’dan oluşan gücünü tamamlayabilir” diye ekliyor. DW Türkçe’ye manisiz nasıl ulaşabilirim?